Το θερμόμετρο στις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία έχει ανέβει και κατέβει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια.
Οι συνεχείς απειλές της Τουρκίας κατά πάντων, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου και της Ελλάδας, αλλά και η υπόθεση των δύο ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται στην Αδριανούπολη έχουν ρίξει τη θερμοκρασία κάτω από το μηδέν.
Αυτό το κλίμα αναμένεται να επικρατήσει στη συνάντηση του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και του Ντόναλντ Τουσκ με τον Ταγίπ Ερντογάν, σήμερα Δευτέρα στη Βάρνα της Βουλγαρίας.
Ο τούρκος πρόεδρος φρόντισε από την Κυριακή να μισανοίξει τα χαρτιά του ως προς τη θέση με την οποία θα προσέλθει στη συνάντηση. Με μια από τις συνήθεις τον τελευταίο καιρό εμπρηστικές ομιλίες του έκανε λόγο για βίντεο που θα προσκομίσει για την υπόθεση των στρατιωτικών.
Από την άλλη πλευρά, οι ευρωπαίοι ιθύνοντες αναμένεται ότι θα κινηθούν στη γραμμή των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής την Πέμπτη και την Παρασκευή.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έστειλε αυστηρή προειδοποίηση στην Άγκυρα ότι για να υπάρξει πρόοδος στις σχέσεις της με την ΕΕ θα πρέπει πρωτίστως να αποδείξει ότι σέβεται το διεθνές δίκαιο.
Οι ευρωπαίοι ηγέτες ομόφωνα εξέφρασαν την ανησυχία τους για την τουρκική εισβολή στο Αφρίν της Συρίας, καταδίκασαν τις «παράνομες ενέργειες» της Τουρκίας στην Κύπρο και στο Αιγαίο, ενώ έκαναν ρητή αναφορά στην κράτηση των δύο Ελλήνων στρατιωτών, ζητώντας την απελευθέρωσή τους, όπως και άλλων ευρωπαίων πολιτών.
Σε αυτά ο πρόεδρος Ερντογάν αντέδρασε με εξίσου σκληρή γλώσσα, κατηγορώντας την Ευρώπη ότι συντάσσεται με τους Έλληνες και τους Κύπριους, αν και απέφυγε να διακόψει την προοπτική του διαλόγου με την ΕΕ που ανοίγεται στη συνάντηση της Βάρνας.
Η συνάντηση «δεν θα είναι εύκολη» προέβλεπε (και παραδεχόταν) πριν από δύο μέρες ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ενώ ο κ. Γιούνκερ δήλωνε ότι πηγαίνει στη Βάρνα με «ανάμεικτα συναισθήματα».
Πάντως, επισήμως, υπάρχει η πρόθεση να διατηρηθεί μια κάποια γραμμή επικοινωνίας με την Τουρκία.
«Παρά τα προβλήματα και τις δυσκολίες η Σύνοδος στη Βάρνας έπρεπε να γίνει, γιατί θέτει το μοναδικό πλαίσιο για να μην διαρραγούν εντελώς οι σχέσεις με την Τουρκία», σχολίασε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ Ευρωπαίος αξιωματούχος. Οπως εξηγούσε, η Ευρώπη μόνο μέσω του διαλόγου με την Άγκυρα μπορεί να εξυπηρετήσει δυο από τα βασικά στρατηγικά της συμφέροντα: τη συνεργασία της Τουρκίας στο προσφυγικό και στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.
Δεν θα πρέπει επίσης να λησμονηθεί ότι η ΕΕ θα προσφέρει στη Βάρνα άλλα 3 δισ. ευρώ για τους Σύρους πρόσφυγες που βρίσκονται στην Τουρκία. Πρόκειται για το δεύτερο πακέτο 3 δισ. ευρώ, όπως προβλέπεται στη δήλωση ΕΕ-Τουρκίας.
Το ποσό το οποίο δεν δίνεται απευθείας στην Άγκυρα, αλλά σε οργανισμούς όπως ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης και η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες που διαχειρίζονται τη διατροφή, τη στέγαση και την ιατρική περίθαλψη των προσφύγων.