Με τα αποτελέσματα των εκλογών της Κυριακής η Ιταλία μπήκε και αυτή στον -όλο και μεγαλύτερο στην Ευρώπη- κατάλογο των χωρών που κάνουν μια εμφανή δεξιά και λαϊκιστική στροφή, την ώρα που το Κέντρο και η Αριστερά συμπιέζονται.
Πρώτο κόμμα με σημαντική διαφορά αναδείχτηκε το Κίνημα Πέντε Αστέρων που συγκέντρωσε το 31,26% των ψήφων και πάνω από 230 έδρες στην κάτω Βουλή (οι έδρες σύμφωνα με την προσωρινή προβολή).
Αναμενόμενη η εξέλιξη σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, αλλά εξίσου αναμενόμενο το ότι δεν πρόκειται να σχηματίσει κυβέρνηση γιατί η συμμαχία του Forza Italia με τη Λέγκα του Βορρά αθροιστικά υπερέχει και λογίζεται σαν ένα κόμμα.
Η Λέγκα υπό τον Ματέο Σαλβίνι συγκεντρώνει το 18,55% των ψήφων και αναμένεται να καταλάβει 117 έδρες ενώ το Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι το 13,54% και 102 έδρες, σύμφωνα με την ως τώρα καταμέτρηση. Τα Αδέλφια της Ιταλίας της Τζόρτζια Μελόνι είναι στο 4,27% και τις 28 έδρες.
Χαμένος των εκλογών, ίσως όχι με ένα συντριπτικά αρνητικό ποσοστό, το Δημοκρατικό Κόμμα του Ματέο Ρέντσι που είδε το ποσοστό του να υποχωρεί στο 19,62% και τις 107 έδρες. Το μικρό αριστερό κόμμα Ελεύθεροι και Ίσοι περιορίζεται στο 3,40% των ψήφων και δεν θα ξεπεράσει τις 15 έδρες.
Παρόμοια η εικόνα και στη Γερουσία, με το Κίνημα των Πέντε Αστέρων να έχει 102-122 έδρες αλλά να απέχει αρκετά από τον απόλυτο έλεγχο στο σώμα, τη Δεξιά στις 118-150 έδρες και τους Δημοκρατικούς στις 42-54 έδρες.
Τα αποτελέσματα ανοίγουν τον δρόμο για μια ενδεχομένως μακριά περίοδο διαβουλεύσεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης, χωρίς να αποκλείονται στον ορίζονται και οι νέες εκλογές με την (μικρή) ελπίδα ενός σαφέστερου αποτελέσματος.
Οι διαβουλεύσεις δεν θα ξεκινήσουν πριν από το τέλος του μήνα το νωρίτερο, αφού αναδειχθούν οι πρόεδροι των δύο σωμάτων του ιταλικού κοινοβουλίου.
Τα σενάρια
Η αβεβαιότητα που δημιουργεί το αποτέλεσμα αφήνει ανοικτά όλα τα πιθανά σενάρια: πλειοψηφία της Δεξιάς, συμμαχία μεταξύ της Κεντροδεξιάς και της Κεντροαριστεράς, παρότι αυτό το ενδεχόμενο μοιάζει όλο και πιο απίθανο, ή ακόμη μια συμμαχία του Κινήματος με τη Λέγκα, παρότι οι ηγέτες των δύο παρατάξεων την απέκλειαν μέχρι χθες.
Η συμμαχία Λέγκας και Forza Italia είχε ένα διπλό πρόσωπο. Στο εσωτερικό, η Λέγκα έπαιξε το χαρτί του μεταναστευτικού και του ευρωσκεπτικισμού.
Από τις προηγούμενες εκλογές, το 2013, ως σήμερα η Ιταλία έχει δεχτεί πολλές εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες κυρίως από την Αφρική, με τους Ιταλούς να αντιμετωπίζουν με όλο και μεγαλύτερη δυσφορία το φαινόμενο. «Πρώτα οι Ιταλοί» και «Στοπ στην εισβολή» έγραφαν οι αφίσες του κόμματος, ενώ ο 44χρονος Σαλβίνι δεν σταματούσε να αναφέρεται στο ζήτημα.
Από την άλλη πλευρά, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι έχει αναλάβει άτυπα (και ίσως αυτόκλητα) τον ρόλο του ανθρώπου που θα καθησυχάσει τις Βρυξέλλες ως ο μόνος κυματοθραύστης του λαϊκισμού και των αντιευρωπαϊκών δυνάμεων. Ειρωνεία της ιστορίας ίσως να δίνει αυτή τη μάχη ο άνθρωπος που εισήγαγε στην Ευρώπη αυτό το πολιτικό στιλ.
Η λαϊκιστική Ευρώπη πανηγυρίζει
Ενώ η Ιταλία από τώρα έχει αρχίσει να αναρωτιέται για την επόμενη ημέρα και πόσο διάστημα θα περάσει μέχρι να υπάρξει ένα βιώσιμο κυβερνητικό σχήμα, δεξιά και λαϊκιστικά κόμματα και πολιτικοί ανά την Ευρώπη σπεύδουν να πανηγυρίσουν το αποτέλεσμα.
«Η ΕΕ θα περάσει άσχημη νύχτα» διαπίστωσε στο Twitter η αρχηγός του γαλλικού Εθνικού Μετώπου, η Μαρίν Λεπέν. Τα συγχαρητήρια έδωσε και ο Νάιτζελ Φάρατζ, ο πρώην ηγέτης του βρετανικού UKIP.