Μια λύση θα ήταν καλή και για την Ελλάδα, αλλά και την ΠΓΔΜ, όπως και για όλη την περιοχή, τονίζει ο πρωθυπουργός της χώρας Ζόραν Ζάεφ, ενώ θέτει και τις κόκκινες γραμμές της κυβέρνησής του στην συνεχιζόμενη διαπραγμάτευση.
Στη συνέντευξή στην ηλεκτρονική έκδοση του γερμανικού περιοδικού Der Spiegel, ο Ζάεφ δεν φείδεται καλών λόγων για την Ελλάδα ή τους Ελληνες και επαναλαμβάνει το καθησυχαστικό αστείο ότι οι συμπατριώτες του δεν έχουν εδαφικές βλέψεις στην Ελλάδα εκτός από το να καταλάβουν τις παραλίες της το καλοκαίρι.
Για τον Ζόραν Ζάεφ ένα «χαζό πολιτικό πρόβλημα» στέκεται εμπόδιο στην ανάπτυξη των φιλικών και καλών οικονομικών σχέσεων μεταξύ των δυο πλευρών. Αλλά την ίδια στιγμή δεν φαίνεται να αλλάζει στάση σχετικά με την συνταγματική ονομασία και το αίτημα για ονομασία erga omnes, για όλες τις χρήσεις, όπως ζητά η Ελλάδα.
«Επιχειρούμε να οικοδομήσουμε μια φιλική ατμόσφαιρα με το γείτονά μας και να επιλύσουμε τη διαμάχη μέσω διαπραγματεύσεων. Πιστεύω ότι οι έλληνες φίλοι μας θέλουν τώρα πραγματικά και ειλικρινά να βρεθεί μια λύση γι’ αυτό το πρόβλημα. Αυτό θα ήταν καλό όχι μόνον για την Ελλάδα και τη Μακεδονία αλλά για ολόκληρη την περιοχή. Ωστόσο πρέπει να είναι μια λύση που να διασφαλίζει και στις δυο πλευρές την ταυτότητα και την αξιοπρέπειά τους», επισήμανε.
Ο Ζόραν Ζάεφ την περασμένη Τετάρτη είχε βρεθεί στο Βερολίνο όπου συναντήθηκε με την καγκελάριο Μέρκελ, τον πρόεδρο Σταϊνμάγερ και τον υπουργό Εξωτερικών Γκάμπριελ. Η καγκελάριος επισήμανε ότι πρέπει να λυθεί η διαφορά. Αλλά υπήρξε και μεσολάβηση;
Ο πρωθυπουργός των Σκοπίων απαντά ότι Αθήνα και Σκόπια χρειάζονται μεν στήριξη και ενθάρρυνση αλλά οι δυο πλευρές θα προχωρήσουν μόνες τους στη λήψη μιας αυτόνομης και κυρίαρχης απόφασης».
Ποιο όνομα θα αποδεχόταν η ΠΓΔΜ
Μπαίνοντας στην ουσία των θέσεων της ΠΓΔΜ, ο πρωθυπουργός της ερωτάται από το Speigel αν είναι διατεθειμένος να αποδεχθεί ένα όνομα με γεωγραφικό προσδιορισμό.
«Στο παρελθόν αυτό ήταν για εμάς ταμπού», απαντά. «Ως πρωθυπουργός της “Μακεδονίας” μπορώ όμως να ανακοινώσω πλέον επίσημα ότι είναι αποδεκτό για εμάς διότι συνιστά μια πραγματικότητα.
» Η Μακεδονία είναι μια ιστορική περιοχή που εκτείνεται σε τρεις χώρες: στη δική μας, την Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Η χώρα μας είναι το βόρειο ή το άνω τμήμα. Το νότιο τμήμα είναι στην Ελλάδα, το ανατολικό στη Βουλγαρία. Πρόκειται για δεδομένα και δεν θα έπρεπε να τα αμφισβητούμε. Καθότι αντιλαμβανόμαστε και αποδεχόμαστε ότι οι Έλληνες επιθυμούν έναν διαχωρισμό, είμαστε έτοιμοι να αποδεχθούμε ένα γεωγραφικό προσδιορισμό».
Ωστόσο, απορρίπτει την ελληνική πρόταση για αμετάφραστη χρήση του ονόματος σε διεθνές επίπεδο.
«Για να είμαι ειλικρινής δεν βλέπω λογικά επιχειρήματα ως προς αυτό. Πώς θα γίνει πρακτικά να μην μεταφράζεται το όνομα του κράτους μας; Θα πρέπει να αναγκάσουμε την καγκελάριο Μέρκελ ή τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να λένε για παράδειγμα Severna Makedonija (Βόρεια Μακεδονία); Αυτό δεν θα είχε προηγούμενο διεθνώς».
Απορρίπτει ακόμη και την ελληνική αξίωση για συνταγματική αναθεώρηση προκειμένου να χρησιμοποιείται στο εσωτερικό μόνον η σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό.
«Το όνομά μας είναι η περηφάνια και η ταυτότητά μας. Δεν διακρίνω κανένα λόγο για την απαίτηση να το αλλάξουμε στο σύνταγμά μας, αυτό θα έπληττε την αξιοπρέπειά μας.
» Η Ελλάδα χρειάζεται έναν αξιόπιστο εταίρο και όχι έναν εταίρο χωρίς αξιοπρέπεια. Ένα σύνταγμα μπορεί να αναθεωρηθεί και αυτό με τη σειρά του να αναιρεθεί και πάλι. Η σημαντικότερη εγγύηση για την Ελλάδα όμως είναι ότι η λύση της διαμάχης για το όνομα θα έχει ισχύ. Γι΄ αυτό υπάρχουν διεθνείς συνθήκες, οι οποίες επικυρώνονται για να ισχύουν στη συνέχεια σε διεθνή όργανα».
Ο κ. Ζάεφ, τέλος, επισημαίνει ότι μετά την αφαίρεση των πινακίδων με το όνομα του Μεγάλου Αλεξάνδρου δεν προβλέπονται άλλες πρωτοβουλίες, ωστόσο μελλοντικά θα γίνουν και άλλα βήματα, όπως η σύσταση κοινών επιτροπών για την επεξεργασία των σχολικών βιβλίων ιστορίας.
«Δημοκρατικό δικαίωμα τα συλλαλητήρια»
Σχετικά με τα συλλαλητήρια στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, απάντησε ότι «σε μια δημοκρατία είναι δικαίωμα των ανθρώπων να διαδηλώνουν και μπορώ να καταλάβω και ορισμένους ακραίους που είναι κατά μια λύσης γιατί αυτή προσβάλει τα προσωπικά τους συναισθήματα.
» Πιστεύω όμως ότι η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων είναι επίσης υπέρ της λύσης διότι γνωρίζουν ότι αυτό είναι καλό για την εικόνα της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή και συνεπώς για το μέλλον της. Πιστεύω ότι και ο ομόλογός μου Αλέξης Τσίπρας σκέφτεται κατ’ αυτόν τον τρόπο. Με την επίλυση της διαμάχης, η Ελλάδα θα έρχονταν και πάλι πιο κοντά στη θέση που της αξίζει, δηλαδή στη θέση μιας ηγέτιδας δύναμης της περιοχής», λέει χαρακτηριστικά ο Ζόραν Ζάεφ.
Ο Ζόραν Ζάεφ απορρίπτει, τέλος, το ενδεχόμενο των εδαφικών αξιώσεων σε βάρος της Ελλάδας με ένα ειρωνικό σχόλιο: «Ναι, λοιπόν, τα καλοκαίρια θέλουμε να καταλαμβάνουμε τις ωραίες παραλίες και τα νησιά της Ελλάδας. Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Μακεδόνες επισκέπτονται κάθε χρόνο την Ελλάδα, ξοδεύουμε τα χρήματά μας εκεί, αγαπάμε την Ελλάδα, υπάρχουν πολλές επαφές μεταξύ επιχειρηματιών και τουριστών στην Ελλάδα. Αλλά για να μιλήσουμε και σοβαρά: πέρα από αυτό δεν κάνουμε φυσικά άλλες ‘σκέψεις κατάληψης’».