«Εχουμε ακούσει πολλά από την ημέρα που πήγε στη Βουλή το σκάνδαλο της Novartis. Μας κατηγορούν για στημένη υπόθεση και για σκευωρία, μας απειλούν με ειδικά δικαστήρια μέχρι και για εσχάτη προδοσία. Όλα αυτά δεν μας αγγίζουν. Oταν όμως μιλάνε για “Πολωνοποίηση” θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί. Η ζημιά που μπορεί να προκαλέσουν στη χώρα είναι μεγάλη αν ξεκινήσουν τέτοια προπαγάνδα».
Ο προβληματισμός που εκφράζει κορυφαίο κυβερνητικό στελεχος είναι ενδεικτικός της ανησυχίας που έχει προκαλέσει στο Μαξίμου ο παραλληλισμός της Ελλάδας με την Πολωνία. Και η αγωνία μεγαλώνει μηπως αυτή η «γραμμή» της αντιπολίτευσης περάσει έξω, με τη βοήθεια και του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών.
«Εχουμε πολωνοποίηση της πολιτικής ζωής». Αυτή είναι η φράση που χρησιμοποιούν όλο και πιο συχνά κορυφαία στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης με αφορμή την υπόθεση Novartis και χτυπά σαν ρεύμα την κυβέρνηση. Οι πιο «ψαγμένοι» αναρωτήθηκαν γιατί ο επίτροπος Δημητρης Αβραμοπουλος, λάβρος κατά των κυβερνητικών μεθοδεύσεων στο σκάνδαλο Novartis, απέφυγε να ταυτιστεί με την επίσημη θέση της ΝΔ περί «Πολωνοποίησης». Οπως εξηγεί ο ίδιος σε συνεργάτες του το έκανε διότι ως Ευρωπαίος Επίτροπος, αν πει ότι η Ελλάδα έχει πολωνοποιηθεί, είναι σαν να λεει ότι πρέπει να παραπεμφθεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και να φτάσει ακόμα και στην αποπομπή της από την ΕΕ λόγω παραβίασης του rule of law.
Η εξήγηση που δίνει ο Αβραμοπουλος δείχνει γιατί η κυβέρνηση έχει λόγους να ανησυχεί για την απήχηση που θα έχει στις Βρυξέλλες αυτό το ευαίσθητο ζήτημα. Στο Μαξίμου περίμεναν τα πυκνά πυρά της ΝΔ, ωστόσο ειδικά αυτή η αιχμή για την λειτουργία των θεσμών ενοχλεί, καθώς σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούν να γίνει αντικείμενο συζήτησης εκτός των εγχώριων τειχών.
Το αφήγημα της καθαρής εξόδου από τα μνημόνια που προσπαθεί να δομήσει η κυβέρνηση προϋποθέτει ομαλοποίηση σε όλα τα επίπεδα. Με την οικονομία να δέχεται κλυδωνισμούς τόσο από το διεθνές περιβάλλον αλλά και από την κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις που επηρεάζουν την στάση των διεθνών επενδυτών το τελευταίο που θα ήθελαν είναι και μια εικόνα αποσάρθρωσης των θεσμών.
Ελληνες ευρωβουλευτές μεταδίδοντας το κλίμα που επικρατεί στις Βρυξέλλες για την εμπλοκή πολιτικών προσώπων στην υπόθεση Novartis και τις κατηγορίες από την αντιπολίτευση περί πολωνοποίησης σημειώνουν ότι υπάρχει ανησυχία. Κανείς προς το παρόν δεν συγκρίνει την Ελλάδα με την Πολωνία, ωστόσο αρκετοί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν θορυβηθεί ειδικά για τα πρόσωπα με ρόλο που ξεπερνά τα εθνικά όρια.
Το ήπιο προφίλ του Επιτρόπου Μετανάστευσης Δημήτρη Αβραμόπουλου κάνει αρκετά κορυφαία στελέχη της Κομισιόν να αναρωτιούνται για τα πυρά που δέχεται από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης. Παράλληλα για τον Γιάννη Στουρνάρα στελέχη της ΕΚΤ πιστεύουν ότι στοχοποιείται για να αμφισβητηθεί η ανεξαρτησία της ΤτΕ (και κατ’ επέκταση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) ενώ σημειώνουν ότι αυτός ήταν ένας από τους λόγους που προκάλεσαν την οργή του Μάριο Ντράγκι απέναντι στην Αθήνα, όπως εκφράστηκε και στο τελευταίο Eurogroup.
Ο Σεντένο για προληπτική γραμμή
Την ίδια ώρα ο Μάριο Σεντένο, ο οποίος ήταν και το πρόσωπο που προτιμούσαν στην κυβέρνηση για διάδοχο του σκληρού Ντάισελμπλουμ δεν διευκολύνει την κατάσταση. Μπορεί να τονίζει ότι η Ελλάδα οδεύει προς επιτυχή έξοδο από το μνημόνιο υπογραμμίζει όμως πως θα πρέπει να εξετάσει προληπτική γραμμή βοήθειας την ώρα που στην Αθήνα επιθυμούν την καθαρή έξοδο. Όπως όλα δείχνουν αυτό το σενάριο απομακρύνεται και γι’ αυτό στο οικονομικό επιτελείο πλέον συζητούν για όσο το δυνατόν πιο χαλαρή επιτήρηση.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες από έλληνες ευρωβουλευτές οι Ευρωπαίοι θέλουν την έξοδο της Ελλάδας καθώς βλέπουν ότι η Ακροδεξιά ανεβαίνει χρησιμοποιώντας ως βασικό επιχείρημα ότι βασική αιτία για την κρίση είναι ο δανεισμός άλλων χωρών με προνομιακούς όρους. Μάλιστα μετά τη συνεργασία στη Γερμανία των CDU/CSU με το SPD καταγράφεται άνοδος του ακροδεξιού AFD που πλέον παίρνει τον ρόλο της μείζονος αντιπολίτευσης. Με αυτά τα δεδομένα κανείς στις Βρυξέλλες δεν «καίγεται» να συνεχίσει να χρηματοδοτείται η Ελλάδα ωστόσο κανείς επίσης δεν θα ήθελε να αναγκαστεί να το κάνει έκτακτα και μάλιστα έπειτα από μια νέα αποσταθεροποίηση της οικονομίας της. Ετσι η συνταγή Σεντένο κερδίζει έδαφος κάνοντας την κυβέρνηση να βγάζει από την ρητορική τα περί καθαρής εξόδου.
Στο εσωτερικό της κυβέρνησης και ειδικά στο οικονομικό επιτελείο αρκετοί πλέον λένε ότι δεν έπρεπε να ανέβουν τόσο οι τόνοι για την υπόθεση Novartis καθώς έτσι αντί να γίνεται λόγος για το τέλος της κρίσης στο επίκεντρο έρχεται η όξυνση σε όλα τα επίπεδα. Μπορεί η πολωνοποιηση να μοιάζει μακρινό σενάριο στις Βρυξέλλες ωστόσο όπως όλα δείχνουν δεν δημιουργούνται και χαμόγελα. Πόσο μάλλον σαν αυτό του υπουργού Υγείας Παύλου Παύλου Πολάκη που έδειχνε να απολαμβάνει την συναισθηματική φόρτιση του πρώην υπηρεσιακού πρωθυπουργού Παναγιώτη Πικραμμένου.
Με την Τουρκία να δημιουργεί συνεχώς νέες προκλήσεις, το Σκοπιανό να μένει ανοιχτό, τα ελληνικά ομόλογα να εκτοξεύονται και την Novartis να ανεβάζει το πολιτικό θερμόμετρο στα ύψη, το κερασάκι στην τούρτα θα ήταν ένα σήμα κινδύνου για εκφυλισμό των θεσμών.
Οσο η αξιωματική αντιπολίτευση μιλά περί «πολωνοποίησης» στο εσωτερικό στο Μαξίμου είναι προβληματισμένοι· η πραγματική ανησυχία θα ξεκινήσει όμως αν προχωρήσει σε καμπάνια που θα κάνει την «πτήση» Βρυξέλλες-Αθήνα.