Στις δυο οθόνες, δεξιά και αριστερά της τεράστιας σκηνής, προβλήθηκαν ολοφώτιστες και τεράστιες, ελληνικές σημαίες. Πρώτη φορά στην ιστορία του Ιστορικού Ράλι Monte Carlo, ελληνικό πλήρωμα κατέκτησε τη δεύτερη θέση.
Ο Γιώργος Δελαπόρτας ως οδηγός και ο Σπύρος Μουστάκας ως συνοδηγός κατευθύνθηκαν προς τη σκηνή ενώ οι κάμερες τους ακολουθούσαν. Τους πήρε ώρα, αν σκεφτεί κάνεις πόσο μεγάλη είναι η αίθουσα που γίνεται η τελετή βράβευσης. Οι 1.000 συνδαιτημόνες, με το επιβεβλημένο dress code για τη βραδιά, ήτοι σμόκιν για τους άνδρες και μακρύ φόρεμα για τις γυναίκες, σηκώθηκαν όρθιοι. Μόλις οι νικητές πάτησαν στη σκηνή η ορχήστρα έπαιξε τον εθνικό μας ύμνο. Ήταν μια ελληνική κατάκτηση. Κι ενώ τη συγκίνηση έπνιξαν τα παλαμάκια και οι ιαχές (και των λοιπών ελληνικών πληρωμάτων) ένας ασπρομάλλης σερβιτόρος στητός, με τα άσπρα γάντια και το ανάλογο ύφος μονολόγησε: «Είχε να ακουστεί σε αυτή την αίθουσα ο ελληνικός εθνικός ύμνος από την εποχή του Ωνάση». Ο καθένας και οι μνήμες του.
Το Rallye Monte Carlo Historique είναι ο πιο φημισμένος και δύσκολος αγώνας ιστορικών αυτοκινήτων στον κόσμο που διοργανώνεται από την Αυτοκινητιστική Λέσχη του Μονακό, η οποία επίσης οργανώνει το Ράλυ Monte Carlo και το Formula One Monaco Grand Prix.
Είναι τόσο μεγάλη η απήχησή του, που συναγωνίζεται τη φήμη και την αίγλη του σύγχρονου Ράλι Monte Carlo και βέβαια προσθέτει εισπράξεις στο πριγκιπάτο και ευνοεί τη διαφήμισή του στα πέρατα της οικουμένης.
Στον πενθήμερο αγώνα, οι έλληνες νικητές συμμετείχαν με ένα Golf GTI του 1979, διεκδικώντας τη νίκη, ανάμεσα σε 307 πληρώματα που πήραν εκκίνηση μετά από σκληρότατους όρους επιλογής. Σε αυτόν τον αγώνα, δεν λαμβάνει κάποιος μέρος, μόνο και μόνο επειδή το θέλει. Οι διαδρομές του αγώνα είναι συνήθως σκεπασμένες με χιόνι ή πάγο, δηλαδή συνθήκες μη συνήθους περιβάλλοντος για τη δική μας ράτσα. Το ζητούμενο στους αγώνες ιστορικών αυτοκινήτων Regularity είναι να διατηρείται η μέση ωριαία ταχύτητα, όσο πιο κοντά γίνεται σε έναν στόχο χιλιομέτρων που θέτουν οι οργανωτές. Οσο πιο μακριά από αυτόν είναι η τελική επίδοση, τόσο περισσότερους βαθμούς «ποινής» λαμβάνει το πλήρωμα.
Οι Δελαπόρτας-Μουστάκας σημείωσαν στις περισσότερες ειδικές, εξαιρετικές επιδόσεις, άρα κατόρθωσαν να πάρουν λίγους βαθμούς ποινής και έτσι είχαν ένα εξαιρετικό σύνολο στο τέλος του αγώνα και προηγήθηκαν εξαιρετικών, έμπειρων επαγγελματιών, με συνεχόμενες συμμετοχές. Αλλά κυρίως προηγήθηκαν αγωνιστών που απολαμβάνουν τεράστια εργοστασιακή βοήθεια στο πλευρό τους.
Αρκεί όμως, να διαβάσει κανείς, πέρα από τα αφιερώματα στον διεθνή τύπο, τα μηνύματα από τους νικητές των προηγούμενων χρόνων που έλαβε ο Γιώργος Δελαπόρτας, με αξιοθαύμαστο αντανακλαστικό αυτοματισμό «Μου θύμισες τα νιάτα μου!», «Σε καμάρωσα! Μπράβο Τζορτζ!» για ν΄αντιληφθεί το μεγαλείο της άμιλλας αλλά και το μέγεθος του κατορθώματος.
Σας μεταφέρω τη συζήτησή μου με τον Γιώργο Δελαπόρτα μετά την νικηφόρα επιστροφή του στην πατρίδα.
Πόσα χρόνια συμμετέχεις σε ιστορικά ράλι και ποιο αυτοκίνητο πυροδότησε τον έρωτά σου γι΄αυτά;
«Ξεκινήσαμε δειλά το 2010 με πρώτη μας συμμετοχή στον πιο δύσκολο αγώνα του είδους στη χώρα μας, το “24 Ώρες Ελλάδα”, που γινόταν για 13η φορά. Η επιλογή μας ήταν να συμμετάσχουμε με το πιο ανορθόδοξο αυτοκίνητο, μια λιμουζίνα Μερσεντές S280 του 1975 πρώην ιδιοκτησίας ξένης πρεσβείας στην Ελλάδα. Στόχος μας ήταν να απολαύουμε τα ωραία τοπία και την φυσική ομορφιά της Στερεάς Ελλάδας. Σε αυτά τα ράλι οι διαδρομές είναι συνήθως ειδικές «παλιού Ακρόπολις», σε επαρχιακούς κακοτράχαλους δρόμους, που έχουν ζήσει μεγάλες δόξες στο παρελθόν και εμείς με τα ιστορικά αυτοκίνητα τις αναβιώνουμε. Θυμάμαι σ΄εκείνον τον αγώνα, στην πρώτη ανασυγκρότηση να καταφθάνουν 69 ιστορικά αυτοκίνητα, όλοι οι συμμετέχοντες με ένα χαμόγελο, προσφέροντας μια άλλη αίγλη και μαγεία για κάποιον που θαυμάζει το αυτοκίνητο. Αυτός ο αγώνας ήταν αρκετός για να μας κολλήσει το μικρόβιο του Regularity αγώνα και να ερωτευτούμε το ιστορικό όχημα»
Γιατί η θέρμη σου στα «ιστορικά» και όχι στα «σύγχρονα» ράλι;
«Για πολλούς λόγους: καταρχήν τα ιστορικά αυτοκίνητα έχουν μια διαφορετική αίγλη, μια ιδιαίτερη ομορφιά και έναν απίστευτα «μέλλοντος» σχεδιασμό. Κάθε φορά που κάθομαι στο τιμόνι τα συναισθήματα με γεμίζουν ικανοποίηση καθώς ακούω τα καρμπυρατέρ, τις αλλαγές ταχυτήτων αλλά και το τρίξιμο των ελαστικών όταν μπαίνουμε στις στροφές . Οδηγώντας ένα ιστορικό όχημα η ικανοποίηση φτάνει στο μέγιστο γιατί ακόμα και ένας απλός οδηγός μπορεί να φτάσει τα όρια του αυτοκίνητου οδηγώντας με 50-60 χλμ. καθώς η τελική ταχύτητα είναι το πολύ τα 130 χλμ. Ο θόρυβος και τα κρατήματα είναι πολύ διαφορετικά από τα σημερινά αυτοκίνητα αλλά έχεις την εντύπωση ότι παρόλο που πηγαίνεις σχετικά σιγά νιώθεις ότι οδηγείς στο όριο. Η διαφορά τους με τα σύγχρονα αυτοκίνητα είναι, ότι δεν χρειάζεται να τρέξεις πάνω από τα όρια ώστε να φτάσεις στο μάξιμουμ τις δυνατότητες του αυτοκινητου σου. Επίσης το ενδιαφέρον του regularity είναι ότι δεν κερδίζει ο πιο γρήγορος, ούτε όποιος έχει το καλύτερο αυτοκίνητο αλλά αυτός που έχει περισσότερη ακρίβεια, οδηγώντας όμως πάντα μέσα στα όρια ταχύτητας. Οι αγώνες μας είναι όλοι, με μέσο όρο ταχύτητας κάτω από τα 50 χλμ σε δρόμους όμως απίστευτα απαιτητικούς. Και να σημειώσω επίσης ότι κάθε αυτοκίνητο έχει μια ξεχωριστή ιστορία που με συναρπάζει να ανακαλύπτω».
Ποια είναι η πρόκληση μιας συμμετοχής στο Ιστορικό Ράλι Μόντε Κάρλο;
«Το Μόντε Κάρλο είναι ο μεγαλύτερος και δυσκολότερος αγώνας στον κόσμο. Συμμετέχουν άνθρωποι που έχουν τρέξει, είτε σαν παλιοί αγωνιζόμενοι όπως ο Ragnioti, Daniel Elena, Bruno Saby, Rauno Aaltonen, είτε οδηγοί που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στο να διακριθούν στον συγκεκριμένο αγώνα. Είναι φανταστικό το κλίμα και τεράστιος ο ανταγωνισμός. Αν πρέπει να σας δώσω ένα παράδειγμα αντιστοιχίας, το Ιστορικό Ράλι του Μόντε Κάρλο είναι για μας ό,τι το Οσκαρ για τον ηθοποιό».
Θα ήθελα να μας περιγράψεις μια μέρα του αγώνα. Ας πούμε την πρώτη μέρα.
«Η πρώτη μέρα είναι η πιο δύσκολη, πραγματικά «βουνό». Καταρχήν ο αγώνας ξεκινάει από 6 διαφορετικές πόλεις, το Μονακό, τη Βαρκελώνη, τη Ρεν, τη Γλασκώβη, το Όσλο και από το Bad Homburg. Παλιά ξεκινούσε και από την Αθήνα και συζητάμε ήδη με την οργάνωση, ως τιμής ένεκεν της επιτυχίας μας, να αναβιώσουμε για το 2019 την εκκίνηση από την Ακρόπολη, όπως γινόταν κάποτε. Η διαδρομή της πρώτης μέρας είναι 959 χλμ. Εκκίνηση στις 19 00 και τερματισμός την επομένη μέρα στις 19 00 περιπου. Είναι 24 ώρες στο τιμόνι με πολλή πίεση και ένταση, γιατί οι διαδρομές δεν είναι μέσα από εθνική οδό αλλά μέσα από τις Άλπεις και δρόμους με πολλές στροφές και διαφορετικά υψόμετρα. Τις προηγούμενες ημέρες και ειδικά την μέρα της εκκίνησης ο ύπνος είναι δύσκολος γιατί το μυαλό ταξιδεύει στις τελευταίες λεπτομέρεις και το άγχος της εκκίνησης μας ανάγκασε να σηκωθούμε από το πρωί για να ετοιμαστούμε. Στο τέλος της πρώτης μέρας υπολογίσαμε ότι ήμασταν 36 ώρες άυπνοι, είχαμε διανύσει 959 δύσκολα χλμ στο τιμόνι ενός ιστορικού αγωνιστικού αυτοκινήτου και είχαμε μπροστά μας 15 ειδικές και άλλες τέσσερις μέρες αγώνα… Ο σκοπός αυτού του σκέλους είναι να σε εξοντώσει, πριν ακόμα καλά καλά ξεκινήσουν οι ειδικές. Απαιτεί τεραστία συγκέντρωση και ψυχική δύναμη να αντεπεξέλθει το μυαλό και το σώμα, συνολικά 5 μέρες κάτω από αυτό το ρυθμό».
Αρα μιλάμε για μια μάχη και με το σώμα. Πέραν της δεξιότητας. Το μυαλό πόση συμμετοχή έχει;
«Το μυαλό και η συγκέντρωση είναι το πιο σημαντικό κατά την άποψη μου. Μην ξεχνάμε ότι στο Regularity δεν κερδίζει ο πιο γρήγορος αλλα αυτός με την περισσότερη ακρίβεια. Παλεύουμε με το κλάσμα του δευτερόλεπτου και για το κάθε μέτρο. Ο ανταγωνισμός είναι τεράστιος και παράλληλα πρέπει να οδηγήσεις σε συνθήκες με χιονιά και πάγο που στην Ελλάδα, όχι δεν έχουμε τέτοιους αγώνες αλλά πραγματικά, ούτε από το σπίτι μας δεν βγαίνουμε με τέτοιες συνθήκες».
Υπάρχει μια ειδική που να είναι ο φόβος και ο τρόμος των διαγωνιζόμενων;
«Η πιο ξακουστή ειδική είναι η Τουρίνι. Σε αυτή κάθε χρόνο, και στο WRC αλλά και στο Regularity, αλλάζει όλη η κατάταξη. Είναι σύνολο 54 χλμ και έχουμε συνήθως να αντιμετωπίσουμε όλες τις συνθήκες του χειμώνα από πάγο, χιόνι και ομίχλη καθώς γίνεται το τελευταίο βράδυ του αγώνα. Και για να το κάνουν πιο δύσκολο οι οργανωτές, ξεκινάμε τα αυτοκίνητα ανά 30 δευτερόλεπτα και στην ειδική αυτή γίνεται χαμός! Μια χρονιά θυμάμαι περάσαμε 6 προπορευόμενα αυτοκίνητα. Φέτος σ΄εκείνο το σημείο βρισκόμασταν στην 4η θέση γενικής. Είχαμε την πληροφορία ότι από τα 54 χλμ τα 6 χλμ ήταν με συνθήκες χιονιού και προβληματιστήκαμε πάρα πολύ, για το τι λάστιχα θα βάλουμε. Ενώ ανεβαίναμε για την εκκίνηση βλέπαμε όλους να σταματάνε στο σερβις τους και να βάζουν λάστιχα με καρφιά. Η αγωνία είχε κορυφωθεί γιατί ήμασταν στην 4η θέση, μια θέση πολύ καλή που κανένα άλλο Ελληνικό πλήρωμα δεν είχε καταφέρει και έπρεπε είτε να ρισκάρουμε και να πάμε με απλά λάστιχα, για να πάμε πιο γρήγορα στα στεγνά, είτε να βάλουμε καρφιά και να σιγουρέψουμε την θέση μας λόγω του χιονισμένου κομματιού. Αποφασίσαμε ότι με την 4η θεση δεν θα είμαστε ικανοποιημένοι και πήραμε το ρίσκο και βάλαμε λάστιχα χωρίς καρφιά και καταφέραμε να κερδίσουμε δυο θέσεις και να ανέβουμε δεύτεροι στη γενική και να ήμαστε πολύ κοντά στον πρώτο. Νομίζω αυτή η στιγμή θα μείνει χαραγμένη σε όλη την ομάδα σαν μια πολύ όμορφη ανάμνηση».
Πόσο ρόλο παίζει ο συνοδηγός για τον οδηγό;
«Ο συνοδηγός είναι το δεξί χέρι του οδηγού και το αυτοκίνητο είναι το αριστερό. Ο Σπύρος είναι καταπληκτικός και σαν οδηγός αλλά και σαν συνοδηγός με μεγάλη εμπειρία καθώς είναι πρωταθλητής Ελλαδος για το 2017. Μαζί τρέξαμε πρώτη φορά σε αυτόν τον αγώνα και είχαμε φοβερή χημεία. Ο Σπύρος έχει και μια φοβερή ιστορία γιατί κατασκεύασε δικό του όργανο χρονομέτρησης το οποίο πραγματικά κάνει θαύματα με σχέση με τον ανταγωνισμό και σε κάθε ανασυγκρότηση οι άλλοι αγωνιζόμενοι έρχονταν με θαυμασμό να ρωτήσουν για την ευρεσιτεχνία του».
Τι είναι το αυτοκίνητο για σένα;
«Για μένα το αυτοκίνητο είναι το μέσον που μας πάει από το ένα σημείο στο άλλο. Οποιος ασχοληθεί με τον μηχανοκίνητο αθλητισμό συνειδητοποιεί αμέσως, πόσο βλακώδες και επικίνδυνο είναι να τρέχεις στους δρόμους χωρίς την προβλεπόμενη ασφάλεια. Ειναι τόσο εύκολο να συμμετέχεις σε αγώνες, σε πίστες και σε άλλες μορφές ανταγωνισμού χωρίς να κινδυνεύεις εσύ και οι γύρω σου στο δρόμο, που είναι κρίμα να θρηνούμε τόσα θύματα από υπερβολική ταχύτητα».
Τι σε φοβίζει πιο πολύ ως αποτέλεσμα στην προσπάθεια σου για την κατάκτηση μιας θέσης στην τριάδα; Φαντάζομαι το να μην κατορθώσετε να τερματίσετε. Είναι έτσι;
«Το να μην κατορθώσεις να τερματίσεις είτε απο ατύχημα, είτε από βλάβη είναι μες στο παιχνίδι λόγω των συνθηκών και της έντασης. Αυτό που με φοβίζει προσωπικά σε τόσο μεγάλους αγώνες είναι να τερματίσω στην 4η θέση. Είναι σαν να φτάνεις στην πηγή και… Οποιος κάνει πρωταθλητισμό με καταλαβαίνει. Πιστεύω στην ειδική που σας περιέγραψα πιο πάνω, το γεγονός ότι ήμασταν στην 4η θέση ήταν που με πείσμωσε περισσότερο, ώστε να πάμε καλυτέρα».
Ποια ήταν η πιο συγκινητική στιγμή που γεύτηκες;
«Η πιο συγκινητική στιγμή είναι το γεγονός ότι ένα όνειρο ζωής γίνεται πραγματικότητα. Αυτή η επίδοση μας αποτελεί για τη χώρα μας την μεγαλύτερη Ελληνική επιτυχία στον μηχανοκίνητο αθλητισμό. Δεν περίμενα πότε ότι θα φτάναμε στην κορυφή και ούτε ότι θα κάναμε τους Μονεγάσκους να ψάχνουν τον ρυθμό τον Εθνικού μας Ύμνου για την απονομή. Το να σηκωθεί η ελληνική σημαία τόσο ψηλά, ήταν κάτι που θα το θυμόμαστε για όλη μας τη ζωή».
Υπάρχει κάτι που ονειρεύεσαι για τη χώρα μας όσον αφορά τα ράλυ;
«Στην χώρα μας βγήκε μια υπουργική απόφαση τον Οκτώβριο που απαγορεύει την κυκλοφορία των ιστορικών αυτοκινήτων και δυστυχώς τιμωρεί την κυκλοφορία με μεγάλο πρόστιμο. Αυτό που ονειρεύομαι είναι να μπορέσουμε και εμείς να κυκλοφορούμε με τα ιστορικά με συνθήκες που ισχύουν και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Το ιστορικό όχημα είναι παγκόσμια κληρονομιά και αντικείμενο μουσείου, που δεν θα αναπαραχθεί. Στην τέχνη τα μουσεία έχουν αναλάβει τον ρόλο του θεματοφύλακα ενώ στα ιστορικά αυτοκίνητα ο κάθε ιδιώτης προσπαθεί μόνος του να αντικαταστήσει τη δουλειά του μουσείου. Μερικά αυτοκίνητα είναι μοναδικά κομμάτια που πρέπει να τα αναδείξουμε και να τα προστατεύσουμε. Για αυτό πιστεύω ότι η απαγόρευση της κυκλοφορίας είναι άδικη και καταστροφική και θα οδηγήσει στον αφανισμό του ιστορικού αυτοκινήτου. Από την άλλη το Regularity δεν θέλει ούτε μεγάλα budget, ούτε μεγάλες ικανότητες αλλά και ούτε ιδιαίτερη δεξιοτεχνία. Έχουμε την χαρά στην Ελλάδα να έχουμε πολλές λέσχες που προσφέρουν εκδηλώσεις σε μεγάλη ποικιλία που καλύπτουν πλήρως τους αγωνιζομένους και τους λάτρεις του ιστορικού αυτοινήτου».
Με τον Γιώργο Δελαπόρτα μιλάω συχνά για όλα αυτά. Μας συνδέει συγγενική σχέση. Αν και οι μόνες συγγένειες που αναγνωρίζω είναι οι κατ΄επιλογήν. Υπάρχει μια ιστορία πίσω από την ιστορία του φετινού του αγώνα. Και όσο ίσως με γνωρίζετε, λατρεύω τις ιστορίες πίσω από τις ιστορίες.
Θα σας τη διηγηθώ.
Μόλις είχα γυρίσει από την δεύτερή μου χημειοθεραπεία και βρήκα μια κάρτα δίπλα σε λουλούδια.
«Φέτος θα τρέξω για σας» ήταν μια υπόσχεση που με τρόμαξε αρχικά. Δηλαδή, αν δεν κερδίσει, θα είμαι….γρουσούζα; Σκιάχτηκα αυθόρμητα. Το επόμενο μήνυμα ήρθε έξι μέρες μετά: «2οι γενικής. Αφιερωμένο!!».
Οι μάχες είναι για να προσπαθούμε νίκη, συγκινήθηκα ετούτη τη φορά και του έγραψα «Σ΄ευχαριστώ βαθιά. Τώρα η σειρά μου!»
. Σας άρεσε η ιστορία πίσω από την ιστορία; Σας έχω και μια ακόμα. Θα σας πάω παλιά! Θυμάμαι τη χαρά μας και την προσμονή κάθε Μάιο για το παγκοσμίου φήμης Ράλι Ακρόπολις. Πόσες συμμετοχές, πόσα διεθνή μυθικά ονόματα, πόση δημοσιότητα για τη χώρα μας στον διεθνή τύπο!!! Τι «ανταποδοτικότητα» για τα ταμεία του κράτους! Τι «ταξίδι» της Ακρόπολης «μας», κάτω από τον δικό μας ουρανό και τον δικό μας ήλιο! Τι μαγευτικές διαδρομές! Πόσες εισπράξεις για τον τουρισμό μας! Πόσες υποσχέσεις μελλοντικών επισκεπτών «Του χρόνου Ελλάδα!». Έχω να θυμάμαι… Πόσα έχω να θυμάμαι! Σοβαρά και αστεία. Όπως εκείνες οι φωνές-προτροπή των θεατών- στους οδηγούς «Γύρστου ντε!» ή «Κάνε μια κουλιά!» από σκαρφαλωμένους μέχρι και σε δέντρα, για να βλέπουν καλύτερα. Και τους ένκαβλους, που μετά το θέαμα ξέσπαγαν στα δικά τους αυτοκίνητα και σήκωναν χώμα ενώ τους έβριζαν οι γύρω! Και ονόματα ειδικών, όπως «Ταρζάν» ή Τσούκα και ο νυσταγμένος τερματισμός στον Πόρο και εκείνες οι γριές που σκούπιζαν ξανά και ξανά τις αυλές τους «Σκόν! Σκόν!»….
Τι μας πείραζε μωρέ να ταξιδεύουμε Ελλάδα; Πώς κατορθώσαμε να «φτύσουμε», εμείς οι ίδιοι, εκείνον τον διεθνή «θεσμό»; Θυμάμαι, θυμάμαι…Κυρίως θυμάμαι και την απάντηση του υπεύθυνου της κρατικής μας τηλεόρασης, όταν μια ομάδα «οπαδών» διαμαρτυρηθήκαμε όταν είδαμε μόνο ένα τηλεοπτικό δευτερόλεπτο ανακοίνωσης και όχι εικόνας «Σήμερα τερμάτισε και το Ράλυ Ακρόπολις». Μόνο αυτό; Είναι δυνατόν; Είχαμε αναρωτηθεί και όπως φαντάζεστε χρονιά τη χρονιά, πάει έσβησε το «Ακρόπολις»… Τόσο απλά. Η απάντησή του λοιπόν ήταν «Δεν ασχολούμαστε με καπιταλιστικά σπορ». Στη συνέχεια γέμισε η χώρα μας, «σοσιαλιστικά» Καγιέν με δάνεια. Βεβαίως γνωρίζω ότι το Ιστορικό Ράλι Ακρόπολις υφίσταται ακόμα. Αλλά… Συγκρίνοντας το με το Ιστορικό Ράλι Μόντε Κάρλο και, συγκρίνοντας την ομορφιά της χώρας μας με το ανιαρό κρατίδιο, επιτρέψτε μου να μετρώ ακόμα μια μας, χαμένη ευκαιρία… Στις τόσες και τόσες άλλες…