Μπορεί τυπικά να απομένουν 14 μήνες ως την προκαθορισμένη ημερομηνία οριστικής εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση, τον Μάρτιο του 2019, αλλά για τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ υπάρχει ακόμη χρόνος για το Λονδίνο να αλλάξει γνώμη. Αν συμβεί αυτό, η Βρετανία θα βρει την Ευρωπαϊκή Ενωση πρόθυμη να τη δεχτεί και πάλι στους κόλπους της.
Η παρέμβαση του Τουσκ στο Ευρωκοινοβούλιο την Τρίτη, έρχεται ενώ στη Βρετανία έχει ανοίξει εκ νέου η συζήτηση για ένα δεύτερο δημοψήφισμα, το οποίο υποτίθεται ότι θα κλείσει οριστικά το ζήτημα – φυσικά υπέρ της εξόδου όπως φαντάζονται οι Brexiters.
Στην ομιλία του ο Τουσκ ενημέρωσε το σώμα για τα αποτελέσματα των Συνόδων Κορυφής, αλλά κράτησε δυο λόγια για την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ.
Αρχικά υπενθύμισε ότι έχει γίνει πρόοδος στο θέμα των δικαιωμάτων των πολιτών και ότι έχει ανοίξει ο δρόμος για τη δεύτερη φάση των συνομιλιών, αυτή της μελλοντικής σχέσης, χάρη «στη σκληρή δουλειά του Μισέλ Μπαρνιέ και τη δημιουργική προσπάθεια της πρωθυπουργού Μέι».
Για το θέμα των μελλοντικών σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών, ο Ντόναλντ Τουσκ είπε ότι «σήμερα χρειαζόμαστε περισσότερη σαφήνεια για το ποιο είναι το όραμα της Βρετανίας».
Πρόσθεσε ότι «από τη στιγμή που θα έχουμε αυτή τη σαφήνεια, θα συναντηθούν οι ηγέτες της ΕΕ και θα αποφασίσουν για το πώς βλέπει η Ενωση την μελλοντική της σχέση με την Βρετανία σαν τρίτη χώρα. Αυτό σημαίνει και νέους κανόνες.
» Η πιο σκληρή δουλειά είναι ακόμη μπροστά μας και ο χρόνος είναι περιορισμένος. Πρέπει να διατηρήσουμε την ενότητα των “27” σε κάθε σενάριο και προσωπικά δεν αμφιβάλλω ότι θα το κάνουμε».
Η αναφορά του Τουσκ στην αναστρεψιμότητα του Brexit δεν θα μπορούσε να γίνει πιο καθαρή: «Αν η βρετανική κυβέρνηση επιμείνει στην απόφασή της να αποχωρήσει, το Brexit θα γίνει πραγματικότητα με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις του. Εκτός αν υπάρξει αλλαγή στάσης στους βρετανούς φίλους μας.
» Ο Ντέιβιντ Ντέιβις (σσ. ο βασικός βρετανός διαπραγματευτής) είναι αυτός που είχε πει ότι “αν η δημοκρατία δεν μπορεί να αλλάξει γνώμη, δεν είναι δημοκρατία”. Οι καρδιές μας είναι ακόμη ανοιχτές».
Αν και από το Λονδίνο βουλευτές των Τόρις έλεγαν ότι κάθε σκέψη για αποχώρηση είναι παράλογη, η ανοιχτή αναφορά του Τουσκ ακόμη και σε ένα τόσο προχωρημένο σημείο των διαπραγματεύσεων έχει την αξία της. Πόσο μάλλον καθώς την επανέλαβε και ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
Αλλά από την άλλη πλευρά οι βουλευτές έμοιαζαν πολύ περισσότερο συγκρατημένοι. Ο Guardian σημειώνει ότι η αναφορά του Τουσκ περί ανοιχτής αγκαλιάς έγινε δεκτή με ένα χλιαρό χειροκρότημα. Πράγμα που μάλλον δείχνει τα αισθήματα των κεφαλών της ΕΕ και αυτών στο σώμα των βουλευτών απέχουν αρκετά.