Ο Κιμ Γιόνγκ-Ουν χρησιμοποιεί την αθλητική διπλωματία | KCNA via REUTERS
Επικαιρότητα

Ο τρελο-Κιμ πάει στους Ολυμπιακούς

Στη χώρα του Κιμ Γιόνγκ-Ουν ο αθλητισμός είναι ένα υπέροχο παιχνίδι προπαγάνδας. Αλλά η διεθνής κοινότητα, για κάποιο λόγο που μόνο η διπλωματία γνωρίζει, είναι πρόθυμη να καλωσορίσει τον βορειοκορεάτη δικτάτορα σε μία, ακόμη, γιορτή φιλίας των λαών
Sportscaster

Οι κινέζοι δημοσιογράφοι που το περασμένο Σάββατο συνάντησαν τον βορειοκορεάτη «Αθάνατο» (μέλος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής), Τσαν Ουν, στο αεροδρόμιο του Πεκίνου, έβγαλαν είδηση. Η χώρα του «θα συμμετάσχει πιθανώς» στους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες που θα διεξαχθούν τον επόμενο μήνα (9-25 Φεβρουαρίου) στο Πιοντσάν της Νότιας Κορέας, την οποία ο Κιμ Γιόνγκ-Ουν σημαδεύει με τους πυραύλους του. Το πιο εντυπωσιακό είναι, ότι η κυβέρνηση της Σεούλ δεν έχει καμία αντίρρηση να φιλοξενήσει τους αθλητές του τρελο-Κιμ. Εχει τους λόγους της.

Πιστεύει ότι η συμμετοχή της Βόρειας Κορέας στην παγκόσμια αθλητική γιορτή θα βοηθήσει ώστε να εκτονωθεί η ένταση στην κορεατική χερσόνησο. Γι’ αυτό, δεν έχασε την ευκαιρία. Πρότεινε, αμέσως, συγκεκριμένο χρόνο και τόπο για τις σχετικές συζητήσεις: την Τρίτη 9 Ιανουαρίου (μία ημέρα μετά τα 33α γενέθλια του Κιμ Γιόνγκ-Ουν), στο Πανμουντζόμ. Είναι το μεθοριακό χωριό στο οποίο το 1953 είχε υπογραφεί η κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο της Κορέας (1950-1953).

Η Πιονγιάνγκ ήταν συνεπής στο ραντεβού. Οι εκπρόσωποι της Βόρειας Κορέας πρότειναν να στείλουν στους Αγώνες μια αντιπροσωπεία που θα αποτελείται από στελέχη της Ολυμπιακής Επιτροπής της χώρας, αθλητές, καλλιτέχνες, παρατηρητές, δημοσιογράφους, μια ομάδα επίδειξης ταεκβοντό, ακόμη και φιλάθλους. Η νοτιοκορεατική πλευρά αποδέχθηκε την πρόταση και προχώρησε ένα βήμα παρακάτω: σύμφωνα με το Reuters, έριξε στο τραπέζι την ιδέα, οι αθλητές της Βόρειας και της Νότιας Κορέας να παρελάσουν μαζί στις τελετές έναρξης και λήξης των Αγώνων.

 

Οι εκπρόσωποι των αντιπροσωπειών Νότιας και Βόρεια Κορέας σε μία συμβολική πολλαπλή χειραψία πριν από την έναρξη των συνομιλιών (φωτό: KCNA via REUTERS)

Εάν οι κανονισμοί της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής δεν καταστρατηγηθούν -με τις ευλογίες της-, η φασαρία γίνεται για δύο αθλητές του καλλιτεχνικού πατινάζ, όλους κι όλους: τον Ράιον Τάε-Οκ και τον Κιμ Γιου-Ικ. Είναι οι μόνοι, από τη Βόρεια Κορέα, που έχουν πιάσει τα όρια πρόκρισης στους Χειμερινούς Αγώνες. Πιθανότητες διάκρισης δεν έχουν, όμως η συμμετοχή τους σε μία διοργάνωση με τόσο μεγάλη απήχηση θα εξυπηρετήσει την προπαγάνδα του Κιμ, που από την αρχή της ηγεσίας του χρησιμοποιεί (και) τα σπορ στις επιδείξεις δύναμης του καθεστώτος του. Επίσης, όπως εξηγούσαν πολιτικοί αναλυτές (στο ιαπωνικό πρακτορείο ειδήσεων Kyodo), μπορεί να αποτελέσει τη ρωγμή στο τείχος της διεθνούς απομόνωσης της Βόρειας Κορέας, που της έχει προκαλέσει μεγάλα προβλήματα.

Οι σκοπιμότητες της Νότιας Κορέας είναι εντελώς διαφορετικές. Τον περασμένο Ιούνιο ο πρόεδρος Μουν Γιάε-Ιν είχε προτείνει στον πρόεδρο της FIFA, Τζιάνι Ινφαντίνο, το Μουντιάλ του 2030 να διεξαχθεί σε διάφορες χώρες της Ασίας, μεταξύ των οποίων και η Βόρεια Κορέα. Με το επιχείρημα πως, εάν η Νότια και η Βόρεια Κορέα κατάφερναν να συνεργαστούν για το Παγκόσμιο Κύπελλο, αυτό θα βοηθούσε στην ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ της Σεούλ και της Πιονγιάνγκ. Σύμφωνα με το Γραφείο Τύπου της νοτιοκορεατικής Κυβέρνησης, ο Ινφαντίνο είχε υποσχεθεί πως θα συζητούσε το θέμα με τον πρόεδρο της Κίνας, με τον οποίο επρόκειτο να συναντηθεί τις επόμενες μέρες.

Ο Ρι Σον-Γκουόν, επικεφαλής της βορειοκορεατικής αντιπροσωπείας χαιρετά νοτιοκορεάτη αξιωματούχο, καθώς διασχίζει τα σύνορα και εισέρχεται στην αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, για τις συνομιλίες, το πρωί της Τρίτης (φωτό: Korea Pool)

Η συνύπαρξη των δύο χωρών στις μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις έχει μακρά και αντιφατική ιστορία. Η Βόρεια Κορέα δεν συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ, το 1988, όμως στο Σίδνεϊ (2000) και στην Αθήνα (2004) παρήλασε μαζί με τη Νότια Κορέα, κάτω από τη σημαία της κορεατικής χερσονήσου. Στο ποδόσφαιρο, αρκετά κορεατικά ντέρμπι έχουν κυλήσει ομαλά, ενώ το 2008 υπήρξε μεγάλη ένταση. Το ματς Βόρειας Κορέας – Νότιας Κορέας για την προκριματική φάση του Μουντιάλ της Νότιας Αφρικής (2010) φιλοξενήθηκε στη Σαγκάη, επειδή οι Βορειοκορεάτες δεν ήθελαν να αντικρίσουν τη σημαία των αντιπάλων τους και να ακούσουν τον εθνικό τους ύμνο στα εδάφη τους (όπως η FIFA επιτάσσει).

Από τον Δεκέμβριο του 2011 που ο Κιμ Γιόνγκ-Ουν διαδέχθηκε τον πατέρα του στην εξουσία, οι δαπάνες για τον αθλητισμό στη Βόρεια Κορέα αυξάνονται διαρκώς. Μόνο που, το πραγματικό ενδιαφέρον του καθεστώτος είναι η προπαγάνδα, όχι τα ίδια τα σπορ. Οι «ζωντανές» μεταδόσεις διεθνών αγώνων στους οποίους συμμετέχουν βορειοκορεάτες αθλητές, είναι σπάνιες. Ετσι ώστε, να προβάλλονται στην τηλεόραση -σε μαγνητοσκόπηση- οι επιτυχίες της χώρας, και να αποσιωπούνται οι αποτυχίες. Αυτή η πρακτική ίσχυε και πριν από τον Κιμ. Από τα τρία ματς που η Βόρεια Κορέα έπαιξε στο Μουντιάλ του 2010 -στην πρώτη της συμμετοχή σε Παγκόσμιο Κύπελλο έπειτα από 44 χρόνια-, οι Βορειοκορεάτες είδαν στην TV μόνον την τιμητική της ήττα (2-1) από τη Βραζιλία. Τα άλλα δύο (Βόρεια Κορέα – Ακτή Ελεφαντόδοντος 0-3 και Βόρεια Κορέα – Πορτογαλία 0-7)… δεν έγιναν ποτέ.

Τα παιδιά παίζουν μπάσκετ και βόλεϊ, και κάνουν πατίνι. Αυτή είναι η ντιρεκτίβα του Κιμ για τα σπορ. Το ποδόσφαιρο, αν και δημοφιλές, είναι πολύ υποβαθμισμένο. Στη Βόρεια Κορέα μεταδίδεται τηλεοπτικώς μόνον ένα διεθνές ματς την εβδομάδα. Αλλοτε από την Ισπανία ή την Αγγλία, κι άλλοτε από τη Νότια Αμερική. Για να μη συνδεθούν οι κάτοικοι της χώρας με κάποιον ξένο παίκτη, στην TV δεν αναφέρονται τα ονόματα των ποδοσφαιριστών, ούτε μπορεί κανείς να διαβάσει πληροφορίες γι’ αυτούς. Οι βορειοκορεάτες φίλαθλοι δεν γνωρίζουν τον Ρονάλντο ή τον Μέσι, αλλά το «νούμερο 7» της Ρεάλ και το «νούμερο 10» της Μπαρτσελόνα…

Ο «θλιμμένος Ολυμπιονίκης» του Ρίο Ντε Τζανέιρο, Βορειοκορεάτης Σε Γκουάνγκ -Ρι (ΥouΤube)

Η τελευταία εικόνα από τη χώρα του Κιμ στο άλμπουμ των Ολυμπιακών Αγώνων, που έγινε viral, ήταν αυτή του Σε Γκουάνγκ-Ρι, ο οποίος τον Αύγουστο του 2016 κατέκτησε χρυσό μετάλλιο στο άλμα, στην ενόργανη γυμναστική, στους Αγώνες του Ρίο ντε Τζανέιρο. «Ημουν γεμάτος χαρά, γιατί σκέφτηκα πως έβγαλα το πνεύμα του νικητή που χαρακτηρίζει τον ηγέτη μας», δήλωσε όταν κατέβηκε από το πόντιουμ της απονομής. Αλλά, το βλέμμα του «θλιμμένου Ολυμπιονίκη» -έτσι έμεινε στην Ιστορία- πρόδιδε τη δυστυχία του.

Η Daily Mail είχε δώσει την εξήγηση. Ο 31χρονος και οι συναθλητές του συνοδεύονταν σε κάθε τους βήμα από αξιωματούχους της Πιονγιάνγκ, οι οποίοι τους είχαν απαγορεύσει να επισκέπτονται τα αξιοθέατα της πόλης και να έρχονται σε επαφή με τις υπόλοιπες αποστολές κατά την παραμονή τους στη Βραζιλία. Ετσι τους αντιλαμβάνεται τους Ολυμπιακούς Αγώνες ο τρελο-Κιμ. Και η διεθνής κοινότητα, για κάποιο λόγο που μόνον η διπλωματία γνωρίζει, είναι πρόθυμη να τον καλωσορίσει σε μία, ακόμη, γιορτή φιλίας των λαών.