Στην ανατροπή της αμερικανικής πολιτικής πολλών δεκαετιών θα προχωρήσει ο Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος πρόκειται να αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, αν και για την ώρα τουλάχιστον, δεν πρόκειται να μετακινήσει την αμερικανική πρεσβεία από το Τελ Αβίβ. Η Ιερουσαλήμ είναι μια πόλη-σύμβολο των προαιώνιων εντάσεων στη Μέση Ανατολή: είναι πόλη ιερή τόσο για τους εβραίους, όσο και για τους μουσουλμάνους αλλά και για τους χριστιανούς. Τώρα ο Τραμπ την «αποδίδει» με έναν τρόπο στο κράτος του Ισραήλ…
Οι ανακοινώσεις, που αναμένονταν εδώ και ημέρες και πρόκειται να γίνουν σήμερα Τετάρτη στις 13:00 (20:00 ώρα Ελλάδας), συνοδεύονται από πυκνό παρασκήνιο και εκκλήσεις από την πλευρά αραβικών χωρών να αποτραπεί μια κίνηση η οποία απειλεί να αποσταθεροποιήσει την Μέση Ανατολή.
Ο Τραμπ θα δώσει παράλληλα εντολή στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ «να αρχίσει προετοιμασίες» για τη μεταφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ.
Δεν θα ορίσει χρονοδιάγραμμα, γιατί η διαδικασία αναμένεται να διαρκέσει χρόνια, καθώς θα χρειαστεί να βρεθεί η κατάλληλη τοποθεσία και χρηματοδότηση για το έργο, αλλά και να ανεγερθούν οι εγκαταστάσεις.
Η εσωτερική συζήτηση στην αμερικανική κυβέρνηση για την κίνηση χαρακτηρίστηκε από εντάσεις. Ο αντιπρόεδρος Μάικ Πενς και ο αμερικανός πρεσβευτής στο Ισραήλ Ντέιβιντ Φρίντμαν πίεζαν υπέρ της απόφασης, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον και ο υπουργός Άμυνας Τζιμ Μάτις εναντιώνονταν στην αναγνώριση της Ιερουσαλήμ και τη μεταφορά της πρεσβείας.
Σε κάθε περίπτωση, από την αμερικανική προεδρία τονίζουν ότι «ο πρόεδρος εφαρμόζει μια κεντρική δέσμευση της προεκλογικής του εκστρατείας» και μιλούν για τη αναγνώριση μιας πραγματικότητας που υπάρχει εδώ και πολύ καιρό.
Η καθυστέρηση της αναγνώρισης της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ τις τελευταίες δύο δεκαετίες «δεν συνέβαλε σε τίποτε» ως προς τις προσπάθειες «να καταλήξουμε σε μια συμφωνία ειρήνης», υποστηρίζουν ακόμη αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου.
Το Ισραήλ περιμένει και αυτό με ανυπομονησία την ανακοίνωση του μεγάλου υπερατλαντικού συμμάχου και μιλά για την αποκατάσταση μιας αδικίας που χρόνιζε.
Αιτία πολέμου για τους Αραβες
Αλλά για την άλλη πλευρά, των Παλαιστινίων και ευρύτερα του αραβικού κόσμου, η απόφαση είναι casus belli (για τους Παλαισίνιους) ή πάντως μια πολύ ανησυχητική εξέλιξη.
Οι Παλαιστίνιοι παγίως ζητούν η Ανατολική Ιερουσαλήμ, η οποία καταλήφθηκε από τις ισραηλινές δυνάμεις στον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967 και προσαρτήθηκε κατόπιν, να γίνει πρωτεύουσα του ανεξάρτητου κράτους που οραματίζονται.
Τις τελευταίες ημέρες πύκνωσαν οι φωνές για την αποτροπή της εξέλιξης.
Το Σάββατο, ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς προειδοποίησε τον Τραμπ για τις «επικίνδυνες συνέπειες που θα είχε μια τέτοια απόφαση για την ειρηνευτική διαδικασία, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή και στον κόσμο». Ο βασιλιάς Σαλμάν της Σαουδικής Αραβίας προειδοποίησε και αυτός την Ουάσινγκτον ότι μια τέτοια απόφαση υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσει «την οργή των μουσουλμάνων» και τη χαρακτήρισε «επικίνδυνο βήμα».
«Κύριε Τραμπ, η Ιερουσαλήμ είναι μια κόκκινη γραμμή για τους μουσουλμάνους», προειδοποίησε ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος ασκεί την προεδρία του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας. Πρόσθεσε ότι θα συγκαλέσει έκτακτη σύνοδό των 57 κρατών μελών του Οργανισμού μέσα σε «5 ως 10 ημέρες» εάν η Ουάσινγκτον αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ.
Η Ιορδανία, θεματοφύλακας των μουσουλμανικών ιερών τόπων στην Ιερουσαλήμ, προειδοποίησε εναντίον μιας απόφασης που θα είχε «πολύ σοβαρές συνέπειες» και των κινδύνων «κλιμάκωσης» της έντασης.
Αλλά και από την Ευρώπη ακούστηκαν αντιρρήσεις.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασε τη «βαθιά ανησυχία» του, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ επισήμανε πως «καθετί που συμβάλλει στην αναζωπύρωση της κρίσης είναι αντιπαραγωγικό αυτή τη στιγμή».