Το ιδιότυπο «ταξίδι στο χρόνο» που ξεκίνησαν οι επιστήμονες του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου πριν από περίπου δυο χρόνια, από τα Ιεροσόλυμα και τον Πανάγιο Τάφο, φτάνει στο… σήμερα με δύο σημαντικά γεγονότα: ένα μεγάλο τεχνολογικό επίτευγμα, μία σύγχρονη ψηφιακή έκθεση με τίτλο «Tomb of Christ: The Holy Sepulchre Experience» στο Μουσείο του National Geographic στην Ουάσιγκτον, αλλά και την παράλληλη επέτειο από τα 180 χρόνια ίδρυσης του «Κυριακάτικου σχολείου των Τεχνών», που τι καλύτερο τρόπο θα είχε για να γιορτάσει τα γενέθλια του από την διεθνή παρουσία των επιστημόνων του;
Το έργο αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου που πραγματοποιήθηκε από διεπιστημονική ομάδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) έφτασε ήδη στην Ουάσιγκτον με την διαδραστική έκθεση του National Geographic. Όμως, η επιστημονική υπεύθυνη του έργου, η καθηγήτρια Αντωνία Μοροπούλου, δεν σταματάει εκεί! Λέει ότι τώρα το Ίδρυμα θα διοργανώσει μία αντίστοιχη έκθεση και στην Ελλάδα για να φέρει εδώ τις εμπειρίες, τα συναισθήματα και την τεχνογνωσία από αυτό το σημαντικό έργο.
Το οποίο, βεβαίως, δεν ήταν μόνο επιστημονικό αλλά ταυτόχρονα θρησκειολογικό και «διπλωματικό». Οι επιστήμονες του ΕΜΠ, αναλαμβάνοντας το σημαντικότερο μνημείο της Ορθοδοξίας, συνεργάστηκαν με τρεις θρησκευτικές κοινότητες το χρονικό διάστημα που εργάζονταν στα Ιεροσόλυμα, οι οποίες και συνυπήρξαν «εν ειρήνη»: του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, του Τάγματος των Φραγκισκανών και του Πατριαρχείου των Αρμενίων.
Το έργο παραδόθηκε στις τρεις θρησκευτικές κοινότητες στις 27 του περασμένου Μαρτίου, δύο αιώνες μετά την αναστήλωση του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου από τον Κάλφα Κομνηνό και 70 χρόνια μετά την τοποθέτηση από τη Βρετανική Αρμοστεία σιδηρού κλωβού για τη συγκράτηση του παραμορφωμένου Ιερού Κουβουκλίου.
«Περάστε τον Ατλαντικό Ωκεανό και ταξιδέψτε σχεδόν 6.000 μίλια με ένα 3-D εικονικό ταξίδι σε ένα από τα πιο ιερά μέρη της γης – τον τάφο του Χριστού» λέει σήμερα το National Geographic στην έκθεσή του στην Ουάσιγκτον που μεταφέρει, νοερά, το κοινό στα Ιεροσόλυμα και στον Ναό της Αναστάσεως, για να «δει από κοντά» τις εργασίες αποκατάστασης που ολοκληρώθηκαν τον Μάρτιο. Αυτό το εικονικό ταξίδι στην Εκκλησία του Αγίου Τάφου θα είναι διαθέσιμο μέχρι το φθινόπωρο του 2018 στο Εθνικό Γεωγραφικό Μουσείο στην Ουάσιγκτον.
«Οι επιστήμονες εξέθεσαν την αρχική επιφάνεια του Τάφου και βρήκαν την ταφή του ασβεστολιθικού κρεβατιού όπου η χριστιανική παράδοση λέει ότι το σώμα του Ιησού Χριστού έχει τεθεί. Όταν επισκέπτεστε την έκθεση, θα είστε σε θέση να βιώσετε ουσιαστικά το πώς ήταν να εξερευνήσετε αυτό το εικονικό σχέδιο και να δείτε νεότερες αποκαλυφθείσες κλήσεις σπηλαίου που δεν έχουν δει σε αιώνες» αναφέρεται στην εικονική «ξενάγηση» της έκθεσης.
Η τελευταία συντήρηση και αποκατάσταση του Ιερού Κουβουκλίου του Πανάγιου Τάφου στο Ναό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα, είχε γίνει πριν από εβδομήντα χρόνια από βρετανούς επιστήμονες, οι οποίοι είχαν τοποθετήσει σιδερένιο κλωβό για να εμποδίσουν την μεταμόρφωσή του.
Αναλαμβάνοντας την συνέχεια του έργου οι επιστήμονες του ΕΜΠ, κινήθηκαν σε δυο κατευθύνσεις: προς… τα πίσω για να ξαναβρούν την πρώτη εικόνα του ιερού μνημείου, αλλά και προς το μέλλον για αποτυπώσουν ψηφιακά όλο τον διάκοσμο του ώστε να διορθώσουν τα προβλήματα που έχουν προκύψει και να παραδώσουν τελικά ένα εξαιρετικά χρήσιμο ηλεκτρονικό «εργαλείο» στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων.
Το μνημείο συντηρήθηκε και αποκαταστάθηκε ουσιαστικά μέσα σε λίγους μήνες.
Επικεφαλής της ομάδας που ανέλαβε το γιγαντιαίο έργο ήταν η καθηγήτρια της Σχολής Χημικών Μηχανικών Αντωνία Μοροπούλου, ενώ συμμετείχαν επίσης ο ομότιμος καθηγητής της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Μανώλης Κορρές, ο καθηγητής της Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών Ανδρέας Γεωργόπουλος και ο καθηγητής της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών Κωνσταντίνος Σπυράκος.
Οι εργασίες ξεκίνησαν…
«Τήν Τρίτην, 9ην /22ραν Μαρτίου 2016, ἡμέραν τῆς ἑορτῆς τῶν Ἁγίων Τεσσαράκοντα μαρτύρων, τῶν ἐν τῇ λίμνῃ Σεβαστείᾳ τοῦ Πόντου μαρτυρησάντων (π.ἡ.) καί Ὀνομαστικῆς ἑορτῆς τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, ἐγένετο ἡ ἐγκατάστασις τῆς σκαλωσιᾶς διά τήν ἐργασίαν τῆς προστασίας, στερώσεως, ἐνισχύσεως καί ἀποκαταστάσεως τοῦ Κουβουκλίου τοῦ Παναγίου Τάφου, συμφώνως πρός τήν μελέτην, τήν ἐκπονηθεῖσαν ὑπό τῆς Διαγνωστικῆς Ἐπιστημονικῆς ὁμάδος τοῦ Ε.Μ.Π. ὑπό τήν ἐποπτείαν καί τόν συντονισμόν τῆς καθηγητρίας κ. Ἀντωνίας Μοροπούλου».
Έτσι ξεκίνησε η υλοποίηση του γιγαντιαίου έργου και αυτή ήταν η περιγραφή του από τον απλό δημοσιογραφικό λόγο, όπως «πέρασε» στην Επίσημη Πύλη Ειδησεογραφίας του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
Από την πλευρά του το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού πρότεινε το έργο αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου ως υποδειγματικό έργο, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ετους 2018 για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ο Πανάγιος Τάφος είναι σήμερα κέντρο διεθνούς θρησκευτικού, επιστημονικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος, αλλά και κέντρο έρευνας και καινοτομίας, στο οποίο το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο πρωτοστατεί.
Το ΕΜΠ πρωταγωνιστεί στην τεχνογνωσία για την προστασία των Μνημείων – Στην Ελλάδα η έκθεση τον Μάιο του 2018
Η μεγαλειώδης και τεχνολογικά σύγχρονη έκθεση του National Geographic για τον Πανάγιο Τάφο στο μουσείο του στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ εγκαινιάστηκε στις 15 Νοεμβρίου.
Στην φωτογραφία η υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου με την ομάδα του έργου στον Πανάγιο Τάφο. Η καθηγήτρια ΕΜΠ Τώνια Μοροπούλου, επικεφαλής της Διεπιστημονικής Ομάδας του ΕΜΠ και ο καθηγητής ΕΜΠ Ανδρέας Γεωργόπουλος, μέλος της Διεπιστημονικής Ομάδας, ο Βασίλης Ζαφείρης, επικεφαλής του ελληνικού συνεργείου αποκατάστασης, ο Νίκος Μορόπουλος, Project Manager μαζί με την εκπρόσωπο της Aegean Airlines Σταυρούλα Σαλούτση και τον πατέρα Αλέξανδρο Καρλούτσο από την Αρχιεπισκοπή της Αμερικής που στήριξαν το έργο. Επίσης ο έλληνας πρέσβευτης στις ΗΠΑ Χ. Λαλάκος καθώς και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος και η ομάδα του National Geographic που διέδωσαν την είδηση για την αποκατάσταση του Παναγίου Τάφου και που σχεδίασαν και υλοποίησαν την έκθεση που άνοιξε τις πόρτες της στο παγκόσμιο κοινό.
Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο πρωταγωνιστεί στην πρώτη γραμμή της τεχνογνωσίας για την προστασία των Μνημείων. Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρωτοπορία της διεθνούς συνεργασίας για την προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομάς.
Η Διεπιστημονική Ομάδα του Έργου, αποτελούμενη από τους καθηγητές ΕΜΠ Αντωνία Μοροπούλου, Μανώλη Κορρέ, Ανδρέα Γεωργόπουλο, Κωνσταντίνος Σπυράκο και Χαράλαμπο Μουζάκη Μουζάκη, είχε οργανώσει με επιλεγμένα δεδομένα το επιστημονικό τμήμα της έκθεσης όπου παρουσιάζεται όλη η διεπιστημονική τεχνογνωσία και η υψηλή τεχνολογία που εφάρμοσε το ΕΜΠ στη μελέτη και την επιτυχημένη εφαρμογή της στο έργο.
Η κυρία Κονιόρδου, στην ομιλία της στην επίσημη έναρξη της έκθεσης, υπογράμμισε ότι η μεγάλη επιτυχία του έργου συνίσταται όχι μόνο στην τεχνολογική πρωτοπορία του ΕΜΠ αλλά και στην ανάδειξη των αξιών του μνημείου, που οδήγησε στην συνύπαρξη των τριών Χριστιανικών Κοινοτήτων έπειτα από 200 χρόνια αλλά και στην οικουμενική συσπείρωση που δημιουργήθηκε. Η υπουργός Πολιτισμού ανακοίνωσε και την προγραμματιζόμενη σε συνεργασία με το ΕΜΠ έκθεση για το μνημείο και το έργο στον Πανάγιο Τάφο από 21/5 έως 26/10/18 στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο στην Αθήνα.