Μια εξαιρετικά καλή χρονιά αποδείχτηκε το 2016 για τους δισεκατομμυριούχους όλο του πλανήτη που κατάφεραν (αν και μάλλον δεν ήταν πολύ δύσκολο) να αυξήσουν τη συνολική περιουσία τους κατά τουλάχιστον 17%.
Με τη γλώσσα των αριθμών, η συνολική περιουσία των υπερπλούσιων του πλανήτη ανέρχεται πλέον στα έξι τρισεκατομμύρια δολάρια, ένα ποσό πάνω από 30 φορές μεγαλύτερο από το ΑΕΠ της Ελλάδας, μεγαλύτερο από το ΑΕΠ της Ιαπωνίας και το μισό περίπου από το ΑΕΠ της Κίνας.
Υπάρχουν 1.542 δισεκατομμυριούχοι στον πλανήτη (δηλαδή, άνθρωποι με περιουσία άνω του ενός δισ. σε δολάρια), ένα κλειστό κλαμπ που πάντως είδε τα μέλη του να αυξάνονται κατά 145 το 2016.
Αν πιστέψουμε την UBS, το 98% της περιουσίας των πλουσιότερων ξαναγυρνά στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Αυξημένη είναι η φιλανθρωπική δραστηριότητα που σχετίζεται και αυτή με την κακή εικόνα που έχουν οι υπερπλούσιοι του πλανήτη. Προσθέτει ότι οι εν λόγω δισεκατομμυριούχοι απασχολούν στις επιχειρήσεις τους 27,7 εκατ. ανθρώπους, περίπου το εργατικό δυναμικό που έχει μια χώρα όπως η Βρετανία.
Αριθμών συνέχεια, όπως τους καταγράφει η έρευνα της UBS και ο Guardian: Η τέχνη ήταν και εξακολουθεί να είναι ασφαλής επένδυση για τους υπερπλούσιους. Μέσα σε 20 χρόνια έχει σχεδόν τριπλασιαστεί ο αριθμός των κορυφαίων συλλεκτών έργων τέχνης μεταξύ των δισεκατομμυριούχων (από 28 το 1995 σε 72 πέρυσι). Μαζί τους αυξάνονται και τα ιδιωτικά μουσεία.
Τουλάχιστον 140 από τις κορυφαίες ομάδες στον κόσμο σε ποδόσφαιρο, φούτμπολ και μπάσκετ (και όχι μόνο) ανήκουν σε 109 δισεκατομμυριούχους, πολλούς από την Μέση Ανατολή με τους Κινέζους να ανεβαίνουν στην λίστα.
Μια νέα «χρυσή εποχή» – και μετά;
Πέρα από τους αριθμούς, η UBS προχωρά σε κάποιες διαπιστώσεις σχετικά με το τι σημαίνει για την κοινωνία αυτή η υπερσυγκέντρωση πλούτου
Από κάποιες απόψεις είμαστε ξανά όπως στις αρχές του 20ου αιώνα όταν λίγοι δισεκατομμυριούχοι είχαν στα χέρια τους τεράστιες περιουσίες – αλλά με τα σημερινά δεδομένα μπορεί να μην ήταν μέσα στις πρώτες θέσεις.
Για τρεις δεκαετίες, περίπου από το 1870 ως το 1900, οι ΗΠΑ ζούσαν τη χρυσή εποχή τους – όχι βέβαια για όλο τον πληθυσμό. Μετά τον εμφύλιο πόλεμο (1861-1865) η χώρα στάθηκε ξανά όρθια, αναπτύχθηκε ραγδαία και προσέλκυσε ένα τεράστιο κύμα μεταναστών κυρίως από την Ευρώπη και σημαντικά κεφάλαια.
Το τίμημα αυτής της εποχής, η συγκέντρωση του πλούτου σε πολύ λίγους που εκμεταλλεύονταν μεγάλες μάζες εξαθλιωμένων εργαζομένων.
Η συγκέντρωση του πλούτου είναι σήμερα ανάλογη με αυτή το 1905, παρατηρεί ερευνητής της UBS που υπογράφει την έρευνα, ενώ ίδια είναι και τα ερωτήματα: Πόσο ακόμη πλούτο μπορούν ακόμη να συσσωρεύσουν και σε ποιο σημείο η κοινωνία θα επέμβει για να βάλει τέλος σε αυτό;
Η χρυσή εποχή στις ΗΠΑ τελείωσε όταν ο πρόεδρος Θίοντορ Ρούσβελτ επενέβη για να διαλύσει τα μεγάλα μονοπώλια και να αυξήσει τους φόρους στους πλουσιότερους.
Σήμερα, μια αναπάντεχη φωνή που ζητά την φορολόγηση των πλουσιότερων, είναι αυτή του ΔΝΤ που προσφάτως ζήτησε από τις δυτικές κυβερνήσεις να φορολογήσουν το πλουσιότερο 1% του πληθυσμού για να μειώσουν τις ανισότητες που και αυτές όσο πάνε και διευρύνονται.