Η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης είναι «μία από τις χειρότερες» που υπήρξαν, δήλωσε την Παρασκευή ο Ντόναλντ Τραμπ, επιβεβαιώνοντας ότι δεν θα επικυρώσει εκ νέου τη συμφωνία.
Επιπλέον, ο αμερικανός πρόεδρος κατήγγειλε τη συμπεριφορά της «ιρανικής δικτατορίας», την οποία θεωρεί ως έναν από τους βασικούς «υποστηρικτές της τρομοκρατίας» στον κόσμο.
Η Τεχεράνη «σπέρνει τον θάνατο, την καταστροφή και το χάος σε ολόκληρο τον κόσμο» και «η επιθετικότητα της ιρανικής δικτατορίας συνεχίζεται έως σήμερα» τόνισε ο πρόεδρος των ΗΠΑ από τον Λευκό Οίκο.
Ο μεγιστάνας ανακοίνωσε ότι θα επιβληθούν «σκληρές κυρώσεις» σε βάρος των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν.
Ο αμερικανός πρόεδρος αψηφά έτσι τις περί του αντιθέτου προτροπές των άλλων δυνάμεων που μετέχουν στη συμφωνία, όπως η Γερμανία και η Γαλλία που βεβαιώνουν ότι η Τεχεράνη τηρεί τα συμπεφωνημένα. O Τραμπ διευκρίνισε πάντως ότι στην παρούσα φάση οι ΗΠΑ δεν αποσύρονται από τη συμφωνία, αλλά ο ίδιος την παραπέμπει στο Κογκρέσο, και θα διαβουλευτεί με τους συμμάχους των ΗΠΑ για την τροποποίησή της.
Στο διάγγελμά του ο αμερικανός πρόεδρος υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ μεριμνούν ώστε το Ιράν να μην αποκτήσει ποτέ πυρηνικά όπλα.
Οι ΗΠΑ είναι «πιο μόνες από ποτέ εναντίον του ιρανικού λαού» δήλωσε ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ροχανί, μετά την ομιλία αμερικανού προέδρου. Ο ιρανός πρόεδρος επεσήμανε ότι η διεθνής συμφωνία δεν μπορεί να ανακληθεί από μονάχα μια χώρα, ενώ υπογράμμισε ότι η Τεχεράνη τηρεί τις δεσμεύσεις της σε όλες τις διεθνείς συμφωνίες που έχει υπογράψει.
Προειδοποίηση στις ΗΠΑ να μη λαμβάνουν αποφάσεις που θα μπορούσαν να πλήξουν τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, όπως είναι η εκ νέου επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης, απηύθυναν Γερμανία, Βρετανία και Γαλλία, μετά αυτή την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ. Οι ηγέτες των τριών χωρών, σε κοινή ανακοίνωσή τους, σημειώνουν ότι συμμερίζονται τις ανησυχίες των ΗΠΑ για το βαλλιστικό πρόγραμμα του Ιράν και τις ενέργειες της Τεχεράνης που μπορεί να αποσταθεροποιήσουν την περιοχή και τονίζουν ότι είναι έτοιμοι να συνεργαστούν με την Ουάσιγκτον για να απαντήσουν σε αυτές τις ανησυχίες.
«Παραμένουμε δεσμευμένοι στη JCPOA (σ.σ. το ακρωνύμιο της συμφωνίας) και την πλήρη εφαρμογή της από όλες τις πλευρές» τονίζουν στην κοινή ανακοίνωσή τους η καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν να ακυρώσουν μονομερώς τη συμφωνία που επιτεύχθηκε το 2015 μεταξύ του Ιράν και των μεγάλων δυνάμεων για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης», διαμήνυσε η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι, αντιδρώντας στην απόφαση του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να μην την επικυρώσει. «Δεν μπορούμε, ως διεθνής κοινότητα, να διαλύσουμε μια συμφωνία για τα πυρηνικά που λειτουργεί», είπε η Μογκερίνι, η οποία προήδρευε στα τελευταία στάδια των καθοριστικών συνομιλιών που οδήγησαν στην υπογραφή της συμφωνίας. «Αυτή η συμφωνία δεν είναι μια διμερής συνθήκη… Η διεθνής κοινότητα, και η Ευρωπαϊκή Ένωση μαζί της, έχει δηλώσει με σαφήνεια ότι η συμφωνία ισχύει και θα συνεχίσει να ισχύει», τόνισε μιλώντας σε δημοσιογράφους.
Η Μογκερίνι πρόσθεσε ότι μίλησε με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Ρεξ Τίλερσον αμέσως μετά την ομιλία του Τραμπ.
Στο ίδιο μήκος κύματος, και ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, διαβεβαίωσε τον ιρανό ομόλογό του, Χασάν Ροχανί, για τη δέσμευση του Παρισιού στη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, έγινε γνωστό από το γραφείο του.
Ο Μακρόν είπε στον Ροχανί ότι η απόφαση των ΗΠΑ να μην επικυρώσει εκ νέου της συμφωνία δεν θα σημάνει με το τέλος της συμφωνίας κι ότι η Γαλλία και οι ευρωπαίοι εταίροι της θα συνεχίζουν να τηρούν τις δεσμεύσεις τους σε σχέση με τους όρους της συμφωνίας αυτής, τονίζεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε το γραφείο του Εμανουέλ Μακρόν. Επιπλέον, το μέγαρο των Ηλυσίων γνωστοποίησε ότι ο Εμανουέλ Μακρόν «εξετάζει» το ενδεχόμενο να επισκεφθεί το Ιράν, έπειτα από πρόσκληση του προέδρου Ροχανί. Στην περίπτωση αυτή θα πρόκειται για την πρώτη επίσκεψη αρχηγού κράτους ή κυβέρνησης της Γαλλίας στο Ιράν από το 1971.
Η Σαουδική Αραβία χαιρέτισε τη νέα στρατηγική των ΗΠΑ απέναντι στο Ιράν, υποστηρίζοντας ότι η άρση των κυρώσεων επέτρεψε στην Τεχεράνη να αναπτύξει το βαλλιστικό πρόγραμμά της και να εντείνει την υποστήριξη που παρέχει σε μαχητικές οργανώσεις, μετέδωσε το επίσημο ειδησεογραφικό πρακτορείο SPA. Σύμφωνα με το Ριαντ, το Ιράν επωφελήθηκε από τα επιπρόσθετα έσοδα που απέκτησε για να στηρίξει τη σιιτική οργάνωση Χεζμπολάχ του Λιβάνου αλλά και τους αντάρτες Χούτι στην Υεμένη.
Ο υπουργός Πληροφοριών του Ισραήλ δήλωσε ότι η ομιλία που εκφώνησε ο Ντόναλντ Τραμπ κατά της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης ήταν «πολύ σημαντική» και θα μπορούσε να οδηγήσει στον πόλεμο δεδομένων των απειλών που έχει εκτοξεύσει το Ιράν. Ερωτηθείς από το ισραηλινό τηλεοπτικό δίκτυο Channel 2 εάν διακρίνει τον κίνδυνο ενός πολέμου μετά την ομιλία του αμερικανού προέδρου, ο υπουργός Πληροφοριών Ισραελ Κατζ απάντησε: «Απόλυτα, ναι. Νομίζω ότι η ομιλία ήταν πολύ σημαντική. Το Ιράν είναι η νέα Βόρεια Κορέα. Θα δούμε πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση», πρόσθεσε ο ίδιος.
Σύμφωνα με τη συμφωνία του 2015, στην οποία συμμετείχαν έξι κράτη – συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας – το Ιράν συμφώνησε να περιορίσει το πυρηνικό του πρόγραμμα για τουλάχιστον 10 χρόνια σε αντάλλαγμα για την χαλάρωση των οικονομικών κυρώσεων που είχαν προκαλέσει σοβαρά προβλήματα την οικονομία του. Oι ΗΠΑ επίσης αποφάσισαν να αποχωρήσουν, από κοινού με το Ισραήλ, από την UNESCO, με το αιτιολογικό ότι «εκδίδει αντιισραηλινά ψηφίσματα που δείχνουν προκατάληψη κατά του Ισραήλ». Η UNESCO είναι ο εκπαιδευτικός, επιστημονικός και πολιτιστικός Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών.