Ο πρόεδρος της Καταλονίας Κάρλες Πουτζντεμόν, αλλά και άλλοι πολιτικοί της επαρχίας υπέγραψαν ένα έγγραφο ανακήρυξης της ανεξαρτησίας της Καταλονίας από την Ισπανία, χωρίς ωστόσο να είναι σαφές αν το έγγραφο αυτό έχει κάποια νομική ισχύ.
«Η Καταλονία αποκαθιστά σήμερα την πλήρη κυριαρχία της» αναφέρει το έγγραφο με τίτλο: «διακήρυξη των αντιπροσώπων της Καταλονίας», όπως έγραψε το ΑΜΠΕ.
«Καλούμε όλα τα κράτη και τους διεθνείς οργανισμούς να αναγνωρίσουν την δημοκρατία της Καταλονίας ως ένα ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος. Καλούμε την καταλανική κυβέρνηση να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να καταστήσει δυνατή και να εφαρμόσει πλήρως αυτή την ανακήρυξη ανεξαρτησίας και τα μέτρα που περιλαμβάνονται σε αυτό το νόμο μετάβασης που ιδρύει την Δημοκρατία».
Ο Πουτζντεμόν πρότεινε ωστόσο ενώπιον του κοινοβουλίου της επαρχίας μια αναβολή της κήρυξης της ανεξαρτησίας προκειμένου να διεξαχθεί διάλογος με τη Μαδρίτη και με την Ευρωπαϊκή Ενωση· άλλωστε είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
Ηταν πριν από 83 χρόνια, 6 Οκτωβρίου 1934 όταν η Βαρκελώνη και κατ’ επέκταση η Καταλονία είχαν ζήσει 10 ώρες ανεξαρτησίας (δείτε την ιστορία εδώ). Από τις 8 το βράδυ μέχρι τις 7 το πρωί όταν και συνελήφθη ο τότε πρόεδρος της αυτόνομης επαρχίας της Καταλονίας Λιουίς Κονπάς, από τον στρατηγό Μπατέ, που είχε φτάσει στην περιοχή μεταφέροντας το τελεσίγραφο της Μαδρίτης και είχε προειδοποιήσει τον Κονπάς να μην προβεί στην απόσχιση. Ο Κονπάς είχε αγνοήσει την προειδοποίηση και στις 8 και 10 άρχισε να διαβάζει το μανιφέστο του, για να καταλήξει τα ξημερώματα στα χέρια των δυνάμεων του Μπατέ.
Στην Βαρκελώνη του σήμερα, όλα τα μάτια ( και τα αυτιά) ήταν στραμμένα στον Κάρλες Πουτζδεμόν. Ο καταλανός ηγέτης ήταν προγραμματισμένο να αναγγείλει στις έξι το απόγευμα τοπική ώρα (7 ώρα Ελλάδος) τη μονομερή ανεξαρτητοποίηση, βασιζόμενος στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της προηγούμενης Κυριακής, όπου το 90% όσων ψήφισαν (συμμετοχή 43% περίπου) είπαν «ναι».
Ομως η ανακοίνωση καθυστέρησε αφού σύμφωνα με πληροφορίες οι αριστεροί ακτιβιστές υπέρμαχοι της απόσχισης (με επικεφαλής τον Γιόρδι Σανκέζ) θεωρούσαν το κείμενο του Πουτζδεμόν ως μετριοπαθές, κάτι που δεν συνάδει με τις δικές τους πιο ακραίες αλλά και βερμπαλιστικές θέσεις. Αλλες πηγές αναφερόντουσαν όμως σε διεθνή παρέμβαση για εκτόνωση της κρίσης.
Ο ηγέτης της Καταλονίας δεχόταν το τελευταίο διάστημα ισχυρές πιέσεις από τους υποστηρικτές του, οι οποίοι του ζητούσαν να τιμήσει την ετυμηγορία των πολιτών στο δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου και να ανακηρύξει την περιοχή ανεξάρτητη. Με τον σκληρό πυρήνα των υποστηρικτών του να πιέζει για ανεξαρτητοποίηση και αξιωματούχους από τη Μαδρίτη να προτρέπουν τον πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι να καταπνίξει την αποσχιστική εκστρατεία, ο Πουτζδεμόν φαινόταν να μην έχει μεγάλα περιθώρια ελιγμών.
Ετσι λοιπόν ο ηγέτης της Καταλονίας ανέστειλε την κήρυξη της ανεξαρτησίας της περιφέρειας προκειμένου να προηγηθεί διάλογος με την Ισπανία. Στην πολυαναμενόμενη ομιλία του ζήτησε αρχικά από το κοινοβούλιο να του δώσει την εντολή για να κηρύξει την Καταλονία ανεξάρτητο κράτος, σεβόμενος όπως είπε τη βούληση του καταλανικού λαού.
Συνεχίζοντας όμως, πρότεινε στο κοινοβούλιο να αναστείλει προσωρινά τον νόμο που αφορά τη διαδικασία εφαρμογής του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, ώστε να διεξαχθούν συνομιλίες. Όπως είπε, θα συμμορφωθεί με το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος υπέρ της ανεξαρτησίας, το οποίο χαρακτήρισε «επιτυχημένο», αλλά πρώτα θα επιδιώξει διαπραγματεύσεις για την εξεύρευση μίας λύσης με την Ισπανία.
Ο Πουτζδεμόν είπε ότι η «σύγκρουση» με τη Μαδρίτη μπορεί να επιλυθεί μέσω διαπραγμάτευσης και πρόσθεσε ότι αξίζει να γίνει μια προσπάθεια για να αναζητηθεί διεθνής μεσολάβηση
«Δεν σχεδιάζω απειλές και προσβολές. Είμαστε όλοι υπεύθυνοι για αυτό. Πρέπει να αποκλιμακώσουμε την κατάσταση, όχι να την τροφοδοτήσουμε περαιτέρω», είπε, τόνισε όμως ότι η σχέση της Καταλονίας με την Ισπανία είναι πλέον μη βιώσιμη.
«Είναι προφανές πλέον ότι δεν πρόκειται πια για εσωτερικό ζήτημα. Η Καταλονία είναι τώρα ευρωπαϊκό ζήτημα», συνέχισε. «Είμαστε μέρος της ίδιας κοινότητας, πρέπει να προχωρήσουμε μαζί. Δεν συμφωνούμε σε όλα, αλλά έχουμε αποδείξει πολλές φορές ότι ο μόνος τρόπος να προχωρήσουμε είναι η δημοκρατία και η ειρήνη. Αυτό απαιτεί διάλογο», υπογράμμισε.
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του όμως τόνισε «ο μόνος τρόπος για να διασφαλίσουμε την επιβίωση είναι η Καταλονία να γίνει κράτος. Η Καταλονία προσπάθησε να ακολουθήσει το ισπανικό Σύνταγμα αλλά αυτό δεν είχε αποτέλεσμα».
Κάποια στιγμή, σταμάτησε να μιλά καταλανικά και συνέχισε στα ισπανικά, απευθυνόμενος σε όλους τους πολίτες της χώρας. «Δεν είμαστε εγκληματίες, δεν είμαστε τρελοί. Είμαστε κανονικοί άνθρωποι, που θέλουμε απλά να ψηφίσουμε. Είμαστε έτοιμοι για διάλογο. Δεν έχουμε τίποτα εναντίον της Ισπανίας. Η σχέση μας δεν είναι λειτουργική εδώ και χρόνια, πλέον είναι μη βιώσιμη», ανέφερε.
«Δεν ενδίδουμε σε κανέναν εκβιασμό», ανέφεραν πηγές της ισπανικής κυβέρνησης σχολιάζοντας την ομιλία του ηγέτη της Καταλονίας ενώπιον του τοπικού κοινοβουλίου της περιφέρειάς του.
Οι ίδιες πηγές, τις οποίες επικαλείται η ισπανική εφημερίδα Abc, χαρακτήρισαν την ομιλία του κ. Πουτζδεμόν «σιωπηρή» δήλωση ανεξαρτησίας, ενώ προανήγγειλαν νομικές συνέπειες για τον ηγέτη της Καταλονίας.
«Μια έμμεση ανακήρυξη της ανεξαρτησίας που ακολουθείται από μια σαφή αναβολή (…) δεν είναι αποδεκτή» τόνισε εξάλλου εκπρόσωπος της ισπανικής κυβέρνησης, ο οποίος μίλησε στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Νευρικότητα, ένταση και σενάριο σύλληψης
Η αστυνομία είχε αποκλείσει τους δρόμους γύρω από το Κοινοβούλιο, στη Βαρκελώνη, όμως πλήθος κόσμου, υποστηρικτών της ανεξαρτησίας, ήταν συγκεντρωμένο σε κοντινή απόσταση.
Η κατάσταση ήταν ιδιαίτερα τεταμένη καθώς τις προηγούμενες ημέρες υπέρμαχοι της ενότητας και του διαλόγου είχαν διαδηλώσει στους δρόμους της Καταλονίας αλλά και σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ισπανίας σε μία προσπάθεια επικράτησης της λογικής.
Στην νευρικότητα και την αγωνία που επικρατούσαν προστέθηκε νωρίτερα την Τρίτη και μία πληροφορία που επικαλείται το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg, σύμφωνα με την οποία η ισπανική αστυνομία ήταν έτοιμη να συλλάβει τον Κάρλες Πουτζδεμόν, σε περίπτωση που ανακοινώσει τελικά την ανεξαρτησία της περιοχής από το τοπικό κοινοβούλιο.
Το δίκτυο επικαλείτο πηγές που γνωρίζουν τις προθέσεις της ισπανικής κυβέρνησης, αποκάλυψε ότι η Μαδρίτη έχει ήδη σχεδιάσει τα επόμενα βήματά της σε περίπτωση που ο Πουτζδεμόν επιμείνει.
Παρόλα αυτά, το ειδησεογραφικό δίκτυο ανέφερε ότι μέχρι την τελευταία στιγμή δεν είχε ληφθεί η τελική απόφαση επί του ζητήματος. Αποκάλυψε, ωστόσο, ότι κυβερνητική πηγή δήλωσε πως η ισπανική αστυνομία είχε ήδη στείλει στην Καταλονία την ελίτ των δυνάμεών της, που ήταν έτοιμες να αντιμετωπίσουν την καταλονική αστυνομία σε περίπτωση που προσπαθούσε να προφυλάξει τον Πουτζδεμόν.
«Σε περίπτωση που ο ηγέτης της Καταλονίας δεν ανακοινώσει άμεση ανεξαρτητοποίηση, τότε η κυβέρνηση της Μαδρίτης δεν θα αποκαλύψει τα χαρτιά της» τόνιζε το Bloomberg, και συνέχιζε: «Ο ηγέτης αναμένεται να χρησιμοποιήσει τις λέξεις “ανακήρυξη της ανεξαρτησίας” αλλά πιθανώς να είναι εξειδικευμένες ή αντισταθμισμένες με κάποιον τρόπο, όπως είπε άλλη πηγή που γνωρίζει τα σχέδια».
Ο ισπανός πρωθυπουργός επέμενε ότι θα χρησιμοποιούσε μόνο την απαραίτητη βία για την αντιμετώπιση της κυβέρνησης της Βαρκελώνης. Παρόλα αυτά, οι εισαγγελείς είχαν ήδη αρχίσει να διερευνούν το ενδεχόμενο να κατηγορηθούν με «ανταρσία» ορισμένοι ηγέτες του αποσχιστικού κινήματος, μεταξύ των οποίων και ο Γιόρδι Σανκέζ, ο επικεφαλής της μεγαλύτερης ομάδας ακτιβιστών, που ζητούν την ανεξαρτησία της Καταλονίας.
Σε περίπτωση που καταδικαστεί, τότε ο Σανκέζ μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπος με ποινή φυλάκισης έως και 15 ετών.