Στην Πόλη των μπασκετικών μας θαυμάτων, εκεί όπου πολλοί από τους σημερινούς διεθνείς έζησαν μερικές από τις κορυφαίες τους στιγμές, η Εθνική ομάδα -λες και «ντράπηκε» τον Νίκο Γκάλη που είχε, μόλις, περάσει το κατώφλι του Hall of Fame- βάλθηκε να φανεί αντάξια του πατριάρχη της. Η Εθνική που νίκησε τη Λιθουανία (77-64) ήταν βγαλμένη από τις μεγάλες της δόξες: του 1987, του 2005, του 2006, του 2009. Η Εθνική του φιλότιμου. Του «ένας για όλους και όλοι για έναν». Η Εθνική που γιγαντώνεται όταν την ξεγράφουν και όταν την προκαλούν.
Από το 2010 κι έπειτα, οι επιδόσεις της στα κομβικά ματς όπως το σαββατιάτικο, σε αυτά που διαχωρίζουν τις καλές ομάδες από τις μεγάλες ομάδες, ήταν απογοητευτική. Στις επτά περιπτώσεις που το διακύβευμα ήταν η πρόκριση στις «4» ή στις «8» σπουδαίας διοργάνωσης, μόνο σε μία γεύτηκε τη χαρά της νίκης: το 2009 στην Πολωνία (76-74 τους Τούρκους στην παράταση). Ηταν η τελευταία φορά που έφτασε μέχρι τους ημιτελικούς, κατακτώντας -στο τέλος- το χάλκινο μετάλλιο. Ακολούθησαν… εθνικές καταστροφές: στην Κωνσταντινούπολη, στο Βίλνιους, στο Καράκας, στη Λιουμπλιάνα, στη Μαδρίτη, στη Λιλ, στο Τορίνο, παντού. Και, πάνω που είχαμε προετοιμαστεί για ακόμα μία…
Η Εθνική εμφανίστηκε στο χθεσινό παιχνίδι με τους Λιθουανούς -τους οποίους δεν είχαμε νικήσει εδώ και μια δεκαετία- σαν να προετοιμαζόταν γι’ αυτό όλη τη χρονιά. Ο κόουτς Μίσσας και οι διεθνείς τα έκαναν όλα σχεδόν τέλεια, αποδεικνύοντας πόσο πολύ αδίκησαν τους εαυτούς τους στην αρχή αυτού του Ευρωμπάσκετ. Εάν δεν είδατε το ματς, η στατιστική τα λέει όλα: 20 ασίστ, μόλις επτά λάθη (σχεδόν όλα ανώδυνα), 37 ριμπάουντ (έναντι 31) και 11/24 τρίποντα (46% ευστοχία). Με 11 εύστοχα τρίποντα, πώς να χάσεις;
Εξουδετέρωσαν το «μυαλό» των αντιπάλων, Μάντας Καλνιέτις, και τον ΝΒΑer Βαλαντσιούνας με φοβερή άμυνα. Κράτησαν τους Λιθουανούς στους 64 πόντους (με μόλις 6/24 τρίποντα). Πρίντεζης, Καλάθης, Σλούκας και Μπουρούσης, στο τέλος, οργίασαν μπροστά. Ο Παπανικολάου είχε απόλυτη ευστοχία, ενώ πήρε και έξι ριμπάουντ. Ακόμη και ο Θανάσης (Αντετοκούνμπο) έβαλε τρίποντο. Ο Γιάννης Μπουρούσης, ο οποίος την Παρασκευή είχε το θάρρος να παραδεχθεί την κακή του απόδοση, έκανε το καλύτερό του παιχνίδι στο τουρνουά, με 11 πόντους (στα τελευταία 12 λεπτά), οκτώ ριμπάουντ και έξι κλεψίματα – απίστευτο για σέντερ. Αλλά, αυτή η νίκη ήταν αποτέλεσμα συνολικής προσπάθειας.
Βοήθησαν και τα λάθη των αντιπάλων – το μπάσκετ είναι παιχνίδι λαθών. Ο προπονητής των Λιθουανών, Τόμας Αντομάιτιτς, είχε δώσει εντολή στους ψηλούς του να περιμένουν τον Κώστα Σλούκα μέσα στη ρακέτα τους. Ποιον; Τον Σλούκα, τον μοναδικό έλληνα παίκτη που μπορεί να σουτάρει έπειτα από ντρίμπλα. Για να μη βλέπουμε μόνο τα λάθη του Μίσσα (που, χθες, είχε διαβάσει άριστα το ματς).
Βοήθησαν και τα υποτιμητικά σχόλια των Λιθουανών για την Εθνική μας και τον προπονητή της, το τελευταίο διήμερο, που πείσμωσαν ακόμη περισσότερο την ελληνική ομάδα. Οταν οι παίκτες βρίζονται (ή «πλακώνονται») μεταξύ τους, δεν εμπιστεύονται τον κόουτς και ακούνε τα σχολιανά τους από τους φιλάθλους ή τον Τύπο, δεν τρέχει κάστανο. Οι αντίπαλοι, όμως, δεν είχαν κανένα δικαίωμα να μας ειρωνευτούν δημοσίως. Ηταν πολύ κακή ιδέα.
Βοήθησε, τέλος, η περιβόητη δήλωση του Θανάση Αντετοκούνμπο: «Να παίζουνε, αυτοί που θέλουνε να παίξουνε με την ψυχή τους για την Εθνική ομάδα». Ο ίδιος ο Κώστας Μίσσας παραδέχθηκε, μετά το τέλος του αγώνα με την Πολωνία, ότι τα λόγια του Θανάση ταρακούνησαν την ομάδα και προκάλεσαν μία ειλικρινή συζήτηση στο πούλμαν της αποστολής, κατά την επιστροφή της στο ξενοδοχείο μετά την ήττα από τη Φινλανδία. Δεν μπορεί να είναι τυχαίο ότι, αίφνης, μια «άλλη» ομάδα εμφανίστηκε στο παρκέ. Ο Θανάσης «πάτησε κάλους» και αφύπνισε τον εγωισμό των συμπαικτών του.
Η Λιθουανία δεν είναι Πολωνία. Είναι, ίσως, η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα όπου το μπάσκετ κυριαρχεί απολύτως ως εθνικό άθλημα. Είναι ένα έθνος πέντε εκατομμυρίων ψυχών, που -τα δέκα τελευταία χρόνια- συλλέγει μετάλλια: πρόπερσι στη Λιλ, το 2013 στη Λιουμπλιάνα, το 2010 και το 2007 (στη Μαδρίτη, που νίκησαν την Εθνική μας στον μικρό τελικό). Κι έχει τρεις παίκτες από το ΝΒΑ: τον Βαλαντσιούνας, τον Κουζμίνσκας και τον Μοτιεγιούνας. Στο χθεσινό ματς η Λιθουανία ήταν το φαβορί. Ευτυχώς, γιατί στο δικό μας dna ταιριάζει καλύτερα ο τίτλος του outsider. Τις μεγαλύτερες νίλες τις πάθαμε όποτε την επιτυχία τη θεωρήσαμε εξασφαλισμένη.
Το 2014 (στο Παγκόσμιο της Ισπανίας) και το 2015 (στο Ευρωμπάσκετ της Λιλ) κερδίσαμε όλα τα ματς της πρώτης φάσης, όμως χάσαμε στο κρίσιμο νοκ-άουτ. Εφέτος, που αρχίσαμε με ήττες και μουρμούρες, ποιος ξέρει; Μπορεί να βαδίζουμε τον δρόμο ανάποδα: να καταλήξουμε σε θρίαμβο. Ετσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, έχουμε και τη σπάνια τύχη να μη χρειάζεται να συναντήσουμε τις δυο καλύτερες ομάδες του τουρνουά, την Ισπανία και τη Σερβία, πριν από τους ημιτελικούς.
Θρίαμβος θα είναι, ακόμα μία νίκη. Την Τετάρτη, με αντίπαλο τη Ρωσία ή την Κροατία (παίζουν Κυριακή, 21:30), που θα μας βάλει στους αγώνες των μεταλλίων. Είναι πολύ καλές ομάδες, και οι δυο, όμως όχι καλύτερες από τους Λιθουανούς. Η Ρωσία του άλλοτε παίκτη του ΠΑΟΚ, Σεργκέι Μπαζάρεβιτς, ίσως να μας βολεύει λίγο περισσότερο. Επειδή έχει μικρότερο «βάθος», και λιγότερο ταλέντο από την Κροατία. Αλλά, δε βαριέσαι. Το θέμα είναι, να είμαστε εμείς αυτοί που πρέπει.
Μυστήρια διοργάνωση το Ευρωμπάσκετ. Εφόσον προκριθείς από τους Ομίλους, κάθε σου αμάρτημα στην πρώτη φάση του τουρνουά διαγράφεται μονοκονδυλιά. Εάν η Εθνική τα καταφέρει και την Τετάρτη, τα «λαϊκά δικαστήρια» που την περίμεναν θα διαλυθούν ησύχως. Ο Μίσσας θα ξαναγίνει καλός προπονητής και οι διεθνείς, άξιοι απόστολοι του Γκάλη. Σε αυτή την περίπτωση, στο σκαμνί θα καθίσουν όσοι βιάστηκαν να προφητεύσουν δυστυχίες.