Μια «Γυναίκα ανακούφισης» σε λεωφορείο της Σεούλ, με επικυρωμένο το εισιτήριο της μνήμης | Aflo/REX/Shutterstock
Επικαιρότητα

Η Σεούλ τιμά τις «Γυναίκες αναψυχής» της ιαπωνικής κατοχής

Η Νότια Κορέα δεν ξεχνά τα σεξουαλικά εγκλήματα των Ιαπώνων - και εκείνοι έχουν εξοργιστεί. Αυτή είναι η σκοτεινή ιστορία πίσω από τα αγάλματα γυναικών τα οποία… κάθονται σε λεωφορεία της Σεούλ, για να διατηρήσουν νωπές τις μνήμες
Protagon Team

Τις τελευταίες ημέρες, τα λεωφορεία της πρωτεύουσας της Νότιας Κορέας μετέφεραν νέες επιβάτιδες. Θα πείτε «και πού είναι η είδηση;». Φυσικά, όμως, και είναι κάτι εξαιρετικά σημαντικό όλο αυτό. Τόσο, που να μπορεί να προκαλέσει έως και διπλωματικό επεισόδιο.

Οι γυναίκες αυτές, λοιπόν, οι οποίες εσχάτως βρίσκονται μόνιμα μέσα σε λεωφορεία της Σεούλ, είναι κάπως παράξενες, όπως μετέδωσε ο Guardian. Φoρούν παραδοσιακές ενδυμασίες και ακουμπούν τα χέρια τους στα γόνατά τους, ένα αλάνθαστο σημάδι υποταγής και πόνου. Αλλά υπάρχει μια ουσιώδης λεπτομέρεια: δεν είναι άνθρωποι, πρόκειται για αγάλματα. Για την ακρίβεια, είναι έργα τέχνης τα οποία δημιουργήθηκαν για να υπενθυμίσουν στους πολίτες αυτής της χώρας τα θύματα ενός εγκλήματος κατά τη διάρκεια της ιαπωνικής κατοχή στην κορεατική χερσόνησο, κατά την περίοδο 1910-1945.

Πρόκειται για τις «Γυναίκες αναψυχής» ή «Γυναίκες ανακούφισης», δηλαδή -περίπου- 200.000 γυναίκες και κορίτσια -κυρίως Κορεάτισσες, αλλά και από την Ταϊβάν, την Κίνα και τις Φιλιππίνες- οι οποίες, κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης περιόδου, είχαν εξαναγκαστεί από τα ιαπωνικά στρατεύματα να εργάζονται σε ιαπωνικούς οίκους ανοχής, στο μέτωπο. Ολα αυτά, πριν και κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στις περισσότερες από τις γυναίκες αυτές, οι οποίες κατέληξαν σκλάβες του σεξ, υποσχέθηκαν νόμιμη εργασία και, τελικά, τις κράτησαν αιχμάλωτες για να συνευρίσκονται ερωτικά με τους στρατιώτες. Πολλά νεαρά κορίτσια είχαν, ωστόσο, πέσει εξαρχής θύμα απαγωγής και έζησαν τη φρίκη της κακοποίησης. Οι περισσότερες ήταν έφηβες, οι μεγαλύτερες ήταν 20 χρόνων, και βιάζονταν από… 10 έως 100 στρατιώτες -ημερησίως- στα στρατόπεδα.

Υπάρχει και Διεθνής Ημέρα για τις «Γυναίκες Αναψυχής», εορτάζεται κάθε χρόνο στις 14 Αυγούστου, και ορίστηκε ακριβώς για να τιμά τη μνήμη των γυναικών οι οποίες απήχθησαν και εξαναγκάστηκαν σε σεξουαλική δουλεία από τους ιάπωνες στρατιώτες.

Ξυπόλητη, με τα χέρια στα πόδια – οι γροθιές της σκιαγραφούν την ένταση (Jung Yeon-Je/Getty Images)

Τα αγάλματα των γυναικών τοποθετήθηκαν σε θέσεις λεωφορείων στη Σεούλ για στείλουν το μήνυμα ότι η μνήμη των θυμάτων αυτών θα συνεχίσει να είναι ζωντανή και να μεταφέρεται μέσω του χρόνου. «Σχεδιάστηκε για να υπενθυμίσει στους Νοτιοκορεάτες πόσο υπέφεραν οι γυναίκες αυτές», δήλωσε ο Ριμ Γιν Γουκ, επικεφαλής της υπηρεσίας κυκλοφορίας των αστικών λεωφορείων που διοργάνωσε αυτό το δρώμενο μνήμης. «Θέλαμε να παροτρύνουμε τους ανθρώπους να μην ξεχνούν την οδυνηρή ιστορία μας», πρόσθεσε ο ίδιος.

Τα αγάλματα θα παραμείνουν στα δρομολόγια των λεωφορείων της Σεούλ -σε πέντε οχήματα, με την υποστήριξη του δήμαρχου της Σεούλ- μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου και στη συνέχεια θα σταλούν σε άλλες τοποθεσίες προκειμένου να εκτεθούν δημοσίως.

Το ζήτημα, πάντως, έχει εξοργίσει την Ιαπωνία και έχει προκαλέσει την αντίδρασή της, η οποία -παρά τις πιέσεις- έχει αρνηθεί να αναλάβει νομική ευθύνη για όσα υπέστησαν, παρά τη θέλησή τους, αυτές οι γυναίκες. Οπως υποστηρίζουν οι Ιάπωνες, όλες οι αποζημιώσεις μεταξύ των δύο πλευρών έχουν ρυθμιστεί μέσω της διμερούς συμφωνίας του 1965. Σε ό,τι αφορά στο συγκεκριμένο θέμα… «αναψυχής», η Ιαπωνία είχε δεσμευθεί να δημιουργήσει ένα ταμείο 9 δισ. δολαρίων για την αποζημίωση των γυναικών αυτών. Επίσης, πάντα στην ίδια συμφωνία, αναφερόταν σαφώς ότι οι δύο χώρες θα έπαυαν να αλληλοκατηγορούνται στους διεθνείς οργανισμούς για το θέμα της σεξουαλικής σκλαβιάς.

Ωστόσο, τώρα η Ιαπωνία αρνείται να καταβάλει το ποσό αυτό στο Ταμείο, αν δεν αποσυρθούν από τους δημόσιους χώρους τα αγάλματα των «Γυναικών αναψυχής». Μάλιστα, ένα από αυτά είναι τοποθετημένο έξω από την ιαπωνική πρεσβεία στη Σεούλ, από το 2011. Εκεί που ακτιβιστές και εργαζόμενες στη βιομηχανία του σεξ έκαναν διαδήλωση και τοποθέτησαν ένα χρυσό αντίγραφο μιας πλαστικής κούκλας, σε φυσικό μέγεθος, προκαλώντας διπλωματικό επεισόδιο.

Μια «Γυναίκα ανακούφισης» -έτοιμη για διπλωματικό επεισόδιο- έξω από την πρεσβεία της Ιαπωνίας, στη Σεούλ (NEWS1/Reuters)

Σημειώνεται πως μέχρι και σήμερα, ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Σίνζο Αμπε, αρνείται να ζητήσει δημόσια συγγνώμη εκ μέρους της κυβέρνησης, ενώ σε ομιλία του -ενώπιον του Κογκρέσου των ΗΠΑ- αναφέρθηκε στις «μεγάλες τύψεις» της Ιαπωνίας για τις πράξεις της κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ομως, φρόντισε να μην αναφερθεί καν στις «σκλάβες του σεξ» αν και πολλές γυναίκες, σε Κορέα και Κίνα, περίμεναν πως θα το πράξει. Ο ιάπωνας πρωθυπουργός, όμως, αναφορικά με τα αγάλματα, ήξερε να καλέσει τον κορεάτη ομόλογό του, Μουν, για να διαμαρτυρηθεί λέγοντας: «Φαίνεται ότι ο λαός της Νότιας Κορέας δεν συμφωνεί με τη διμερή συμφωνία».

Το βέβαιο είναι ότι και αρκετές τοπικές κοινότητες στη Νότιο Κορέα έχουν αποφασίσει να τιμήσουν τις γυναίκες αυτές, από τις οποίες ζουν ακόμη μόνο 37. Σύμφωνα με το Κορεατικό Συμβούλιο για τις Γυναίκες, το οποίο συστάθηκε για να χειρίζεται το θέμα της σεξουαλικής δουλείας από την Ιαπωνία, εννέα νέα αγάλματα πρόκειται να τοποθετηθούν σε τοποθεσίες στη Σεούλ και σε άλλες πόλεις, το προσεχές διάστημα. Ετσι, συνολικά, τα συγκεκριμένα αγάλματα σε αυτή τη χώρα θα φτάσουν, συνολικά, τα 80.

Το ζήτημα είναι πώς θα αντιδράσει στο εξής η Ιαπωνία, καθώς η Σεούλ δεν πρόκειται να αποσύρει αυτά τα αγάλματα – θα πρέπει να συμβεί κάτι εξαιρετικά ανατρεπτικό για να προβεί σε αποκαθήλωση.

Σε κάθε περίπτωση, η μνήμη των «Γυναικών αναψυχής» ή «Γυναικών ανακούφισης», θα συνεχίσει να είναι ζωντανή στον λαό της Νοτίου Κορέας. Τόση οδύνη είναι αδύνατον να ξεχαστεί – ακόμα και εάν δεν υπήρχαν τα συγκεκριμένα αγάλματα στα λεωφορεία ή σε πλατείες. Και πάντα θα αποτελούν την ντροπή της Ιαπωνίας, στη μεγαλύτερη υπόθεση traffiking του πλανήτη.