To σκεπτικό πίσω από την ετερόκλητη πολιτική συμμαχία του ΣΥΡΙΖΑ με τους Ανεξάρτητους Ελληνες, ένα κόμμα με «συγκαλυμμένο ρατσισμό, έντονο σεξισμό και ομοφοβία», όπως ο ίδιος αναφέρει, περιγράφει ο Γιάνης Βαρουφάκης στο πολυσυζητημένο βιβλίο του «Ανίκητοι ηττημένοι».
Ανάμεσα στα άλλα ενδιαφέροντα που αποκαλύπτει το βιβλίο του, ο πρώην υπουργός Οικονομικών περιγράφει το πώς ο Αλέξης Τσίπρας επέλεξε τον Ιανουάριο του 2015 να σχηματίσει κυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ του Πάνου Καμμένου, μια ιδεολογικά ανορθόδοξη -αν όχι κάτι χειρότερο- επιλογή. Μάλιστα ο κ. Βαρουφάκης χαρακτηρίζει τη σύμπραξη με τους ΑΝΕΛ ως «αμήχανη συμμαχία» και λέει ότι οι ερωτήσεις που αντιμετώπιζε για τη συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με το κόμμα του κ. Καμμένου ήταν οι πιο δύσκολες που κλήθηκε να αντιμετωπίσει.
Ο κ. Βαρουφάκης αναφέρει ότι στον ΣΥΡΙΖΑ γνώριζαν ότι θα κερδίσουν τις εκλογές, αλλά χωρίς αυτοδυναμία είχαν να επιλέξουν ανάμεσα στο Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη και τους Ανεξ. Ελληνες.
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών υπενθυμίζει ότι διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον κ. Θεοδωράκη και ότι έγραφε στο Protagon (από το οποίο βέβαια ο επικεφαλής του Ποταμιού είχε αποχωρήσει από το 2014).
Γράφουν χαρακτηριστικά «Τα Νέα» που δημοσιεύουν την Τρίτη νέα αποσπάσματα του βιβλίου:
«Σύμφωνα με όσα καταγράφει ο Βαρουφάκης, λίγες εβδομάδες πριν από τις εκλογές του Ιανουαρίου, το 2015, ο ΣΥΡΙΖΑ γνώριζε πως θα βγει πρώτος και άρχισε την αναζήτηση εταίρου στην περίπτωση μη αυτοδυναμίας.
» Οι επιλογές για σχηματισμό κυβέρνησης ήταν δύο: Το Ποτάμι, “ένα φιλελεύθερο κεντρώο κόμμα υπό την ηγεσία ενός δημοσιογράφου με τον οποίο η Δανάη κι εγώ διατηρούσαμε φιλικές σχέσεις και για την ειδησεογραφική ιστοσελίδα του οποίου (σ.σ. protagon) είχα αρθρογραφήσει εκατοντάδες φορές”, και οι Ανεξάρτητοι Ελληνες, που έδειχναν “σφοδρή αντίδραση” στα Μνημόνια, αλλά είχαν “ακροδεξιές θέσεις σε κοινωνικά ζητήματα, ‘έσταζαν’ υπερεθνικισμό, συγκαλυμμένο ρατσισμό, έντονο σεξισμό και ομοφοβία”.
» Ο Βαρουφάκης θα προτιμούσε να συγκυβερνήσει με το κόμμα του Σταύρου Θεοδωράκη, όμως υπήρχε ένα βασικό πρόβλημα: Το Ποτάμι δεν θα επέτρεπε ρήξη με τις Βρυξέλλες. “Θα μου έλεγαν να διαπραγματευτώ με την τρόικα όσο σκληρά θέλω, όμως σε καμία περίπτωση να μη σκεφτώ τη ρήξη. Θα απαντούσα πως δεν υπάρχει λόγος να μπεις σε αίθουσα διαπραγματεύσεων αν δεν μπορείς καν να διανοηθείς να βγεις. Οχι, η συγκυβέρνηση με Το Ποτάμι θα ήταν στρατηγική αυτοκτονία και εντελώς ανούσια” σχολιάζει ο Βαρουφάκης συνεχίζοντας: “Σε κάθε περίπτωση, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, και συγκεκριμένα ο Αλέξης, είχε ήδη αποφασίσει”.
» Η επιλογή του Πάνου Καμμένου, όπως ανέφερε ο ίδιος ο Τσίπρας στον Βαρουφάκη, ήταν “προφανής” (“It’s a no brainer”): “Ο Αλέξης μου εξήγησε την απόφαση για συγκυβέρνηση με τον Καμμένο απλά και συνοπτικά. Είχαμε μια επιλογή, μου είπε. Η μια περίπτωση ήταν να σχηματίσουμε εύκολα και ανώδυνα μια κυβέρνηση συνεργασίας με τους Ανεξάρτητους Ελληνες, διορίζοντας τον Καμμένο υπουργό Αμυνας, με τον όρο να μην παρέμβει σε καμία απόφαση σχετικά με τις διαπραγματεύσεις ή με κοινωνικά θέματα, στα οποία θα κυριαρχούσε η προοδευτική ατζέντα ΣΥΡΙΖΑ. Η δεύτερη ήταν να μπούμε σε εκτενείς διαπραγματεύσεις με Το Ποτάμι, με σκοπό να σχηματίσουμε μια κυβέρνηση την οποία η τρόικα θα μπορούσε να ανατρέψει ανά πάσα στιγμή. ‘Είναι προφανής επιλογή’ κατέληξε. Οσο περνούσαν οι μήνες, ο Αλέξης είχε δίκιο. Ο Καμμένος και οι συνάδελφοί του κράτησαν τον λόγο τους και ήταν πλήρως υποστηρικτικοί στη διαπραγματευτική μας τακτική” σχολιάζει ο Βαρουφάκης, για να καταλήξει ωστόσο πως “παρ’ όλ’ αυτά, οι πρακτικοί λόγοι αυτής της σύμπραξης δεν απάλυναν την αποστροφή μου (…). Από όλες τις δύσκολες ερωτήσεις ξένων δημοσιογράφων τις επόμενες εβδομάδες, αυτές που πονούσαν περισσότερο αφορούσαν αυτή την αμήχανη συμμαχία”».