Η εικόνα του Ντόναλντ Τραμπ στο εσωτερικό των ΗΠΑ είναι από τις χειρότερες των τελευταίων δεκαετιών – και ακόμη δεν έχει συμπληρώσει έξι μήνες στην προεδρία.
Αν όμως ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα ήθελε να βρει κάποια παρηγοριά ή μια ενθαρρυντική αντιμετώπιση από το εξωτερικό, ίσως πρέπει να εγκαταλείψει τις ελπίδες του.
Η έρευνα του Κέντρου Pew δείχνει ότι οι πολίτες σε 37 χώρες στην Ευρώπη (μεταξύ τους και στην Ελλάδα, στην Αμερική και την Ασία έχουν ελάχιστη ή και καθόλου εμπιστοσύνη στην πολιτική του νέου προέδρου. Με δυο εύγλωττες εξαιρέσεις: τη Ρωσία και το Ισραήλ.
Η ψυχρότητα, η αμφιβολία και η δυσπιστία που αισθάνονται οι πολίτες για τον νέο ένοικο του Λευκού Οίκου και τις πολιτικές του απειλούν, όπως δείχνει η έρευνα, να ανατρέψουν σταθερές της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ που παρέμεναν ακλόνητες για δεκαετίες.
«Αλαζόνα και επικίνδυνο» χαρακτηρίζουν τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων τον Ντόναλντ Τραμπ. Μόλις το 22% έχει εμπιστοσύνη -λίγη ή πολύ – στο ότι θα πάρει τις σωστές αποφάσεις για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Αντίστοιχα, το 74% δεν έχουν καθόλου ή έχουν ελάχιστη εμπιστοσύνη.
Εξαιρετικά χαμηλά είναι τα ποσοστά εμπιστοσύνης στη Νότια Αμερική και στην Ευρώπη (14% και 18%, αντίστοιχα) και μονοψήφια σε χώρες όπως το Μεξικό (5% που μάλλον οφείλεται στα σχέδια για το τείχος και την ρητορική περί «εγκληματιών Μεξικανών»).
Με άλλα λόγια, μέσα σε μερικούς μήνες εξανεμίστηκε το υψηλό ποσοστό εμπιστοσύνης που έδειχναν οι πολίτες του κόσμου στον Μπαράκ Ομπάμα και έφτανε το 64%.
Μαζί του και η υποστήριξη στις αμερικανικές αξίες, η οποία από πέρυσι ως φέτος υποχώρησε 15 μονάδες, από το 64% στο 49%.
Ο Τραμπ φαίνεται να κατάφερε να εκνευρίσει ακόμη και τους παραδοσιακά ευγενείς και ήρεμους Καναδούς: μόλις το 43% βλέπει πλέον θετικά τις ΗΠΑ.
Πρόκειται συνολικά για ποσοστά χαμηλότερα και από αυτά που είχαν καταγραφεί για τον Τζορτζ Ο. Μπους το 2004, δηλαδή μετά την εισβολή στο Ιράκ, κατά την οποία είχε οργανωθεί ένα ευρύ και παγκόσμιο αντιπολεμικό κίνημα.
Στην Ελλάδα μόλις το 19% δείχνουν να εμπιστεύονται τις πολιτικές του Τραμπ έναντι 41% που εμπιστεύονταν τον Μπαράκ Ομπάμα. Η πτώση είναι σημαντική, αλλά δεν είναι από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Στη Σουηδία, για παράδειγμα, από το 93% υπέρ του Ομπάμα περάσαμε στο 10% υπέρ του Τραμπ!
Η έρευνα δείχνει ότι στην Ελλάδα υπερισχύουν οι αρνητικές γνώμες για τις ΗΠΑ. Το 53% των Ελλήνων έχουν αρνητική γνώμη έναντι 43% της θετικής, επιδόσεις που είναι κοντά στο μέσο όρο για την Ευρώπη.
Είμαστε μάλιστα μια από τις λίγες χώρες όπου οι ευνοϊκές γνώμες για τις ΗΠΑ αυξήθηκαν μετά την ανάληψη καθηκόντων από τον Τραμπ: ήταν 38% επί Ομπάμα και κέρδισαν πέντε μονάδες. Περιττό ίσως να πούμε ότι στη Ρωσία εκτοξεύτηκαν από το 15% στο 41% στο ίδιο διάστημα.
Διαχωρίζουμε πάντως την κυβέρνηση των ΗΠΑ από τους κατοίκους της χώρας. Μπορεί δηλαδή να μην βλέπουμε με καλό μάτι τις πολιτικές της χώρας ή τις αμερικανικές αξίες, αλλά οι Αμερικανοί μας είναι συμπαθείς σαν άνθρωποι στην Ελλάδα (63% θετικές γνώμες), όπως και η πολιτιστική παραγωγή τους (71% θετικές).
Η έρευνα επιβεβαιώνει ότι όσοι Ελληνες πολιτικά ανήκουν στη Δεξιά έχουν σαφώς ευνοϊκότερη γνώμη για τις ΗΠΑ σε σχέση με τους αριστερούς και τους κεντρώους (57% για τη Δεξιά, 42% για το Κέντρο και 39% για την Αριστερά).
Ακόμη:
– Το 18% των Ελλήνων λένε «ναι» στο τείχος στα σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό (στην Ουγγαρία είναι 35%, στο Μεξικό υπάρχει ένα 5%).
– Το 49% λένε «όχι» στην απαγόρευση εισόδου των μουσουλμάνων στις ΗΠΑ και το 45% λένε «ναι». Ενδιαφέρον ότι υπέρ αυτού του μέτρου για τις ΗΠΑ τάσσεται το 31% των αριστερών, το 51% των κεντρώων και το 56% των δεξιών ερωτηθέντων στην Ελλάδα.
– Το 64% των αριστερών, το 61% των κεντρώων και το 45% των δεξιών στην Ελλάδα θεωρούν τον Τραμπ επικίνδυνο.
– Το 15% των Ελλήνων εκτιμούν ότι οι σχέσεις Ελλάδα-ΗΠΑ θα βελτιωθούν κατά την προεδρία Τραμπ, το 53% ότι θα μείνουν ίδιες και το 25% ότι θα χειροτερέψουν.
Και στη θέση του Τραμπ…
Η φύση απεχθάνεται όμως τα (πολιτικά) κενά, οπότε κάπου πρέπει να στραφούν οι πολίτες του κόσμου. Η απάντηση δεν είναι έκπληξη: είναι η γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ.
Υπέρ της έχει το 42% που εκφράζει την εμπιστοσύνη τους έναντι του 31% που δυσπιστεί. Ισχυρή υποστήριξη έχει στην Ευρώπη (60% έχουν εμπιστοσύνη στο πρόσωπό της), ενώ έκπληξη είναι οι συμπάθειες στο πρόσωπό της από άτομα που δηλώνουν ότι πολιτικά κινούνται στην Κεντροαριστερά.
Δεν φαίνεται να είναι έκπληξη, ωστόσο, το ότι η Ελλάδα καταγράφει πολύ χαμηλά ποσοστά στο ερώτημα αν η καγκελάριος θα πάρει τις σωστές αποφάσεις για τα διεθνή ζητήματα. Μόλις 16% είναι υπέρ της (από τα χαμηλότερα της έρευνας), με τον κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ να βρίσκεται στο 17%, τον Τραμπ στο 19% και τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στο 50%.