Ποιον θα μπορούσε να πιστέψει κανένας για το πώς θα είναι η Βρετανία μετά την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση;
Τα μαζικής κυκλοφορίας λαϊκά έντυπα, σαν τη Sun, που προκαταβολικά πανηγύριζαν την «ανεξαρτησία από τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών»; Ή όσους προέβλεπαν, επίσης προκαταβολικά, δυσκολίες στην οικονομία, αναρίθμητα επιχειρηματικά, νομικά και άλλα προβλήματα;
Μήπως την Τερέζα Μέι που πριν από το δημοψήφισμα συντασσόταν δήθεν με την γραμμή του Bremain της κυβέρνησης Ντέιβιντ Κάμερον; Ή την Τερέζα Μέι που μετά το δημοψήφισμα έσπευσε να πάρει την πρωθυπουργία, να υπογράψει την ενεργοποίηση του Αρθρου 50 και να εμφανίζεται τώρα για ένα σκληρό Brexit;
Ακριβώς έναν χρόνο από το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου που άφησε την Ευρώπη μουδιασμένη -αν όχι σοκαρισμένη- για το τι μέλει γενέσθαι, οι δύο πλευρές μπήκαν πια στην φάση των συνομιλιών για το πώς θα διευθετηθεί το διαζύγιο.
Δεν υπάρχουν ακόμη αποφάσεις για τίποτα -είναι βέβαια πολύ νωρίς- αλλά είναι εμφανές ότι αυτή που απομακρύνεται από την Ευρώπη είναι η Βρετανία.
Ο ιστορικός Τίμοθι Γκάρτον Ας γράφει στον Guardian ότι η Βρετανία αποχωρεί από την ΕΕ την ώρα που η Ευρώπη επιταχύνει οικονομικά και ότι το Brexit έχει γίνει πλέον για τις συνόδους των 27 ηγετών ένα εκνευριστικό «παράπλευρο ζήτημα» που αποσπά την προσοχή από άλλες προτεραιότητες.
Εν τω μεταξύ, η στερλίνα είναι σε ιστορικά χαμηλά και ο πληθωρισμός σε υψηλό τετραετίας και ροκανίζει τα εισοδήματα των βρετανών εξαιτίας των χαμηλών επιτοκίων.
«Ομίχλη» στο Λονδίνο για το μέλλον των συζητήσεων
Η ίδια η Βρετανία δεν έχει πολύ καθαρή εικόνα, σε ό,τι αφορά την επόμενη ημέρα.
Θέλει ένα «σκληρό Brexit» που θα την αποκόψει πλήρως από τον ευρωπαϊκό χώρο, αλλά, όπως σημειώνει ο Γκάρτον Ας, μάλλον θα καταλήξει με μια συμφωνία που θα την καθιστά «πολίτη δευτέρας κατηγορίας» στην κοινή αγορά, υποκείμενη στους κανόνες της ΕΕ χωρίς λόγο στη διαμόρφωσή τους. Με άλλα λόγια μακριά από τις φιλοδοξίες για μια συμφωνία τύπου Νορβηγίας.
Την σύγχυση στο εσωτερικό της χώρας και κάποιες δεύτερες σκέψεις ήρθε να ενισχύσει το εκλογικό αποτέλεσμα. Η ενίσχυση των Εργατικών στις πρόσφατες εκλογές υποδεικνύει ότι οι Βρετανοί θα ήθελαν ένα ηπιότερο Brexit.
Υπάρχει και η εκκρεμότητα των τριών εκατομμυρίων Ευρωπαίων στη Βρετανία και του ενός εκατομμυρίου Βρετανών στην ΕΕ.
Σε ένα πρώτο δείγμα καλής θέλησης, η Τερέζα Μέι έσπευσε να διευκρινίσει ότι όσοι Ευρωπαίοι είναι για μεγάλο διάστημα στη χώρα θα ενταχθούν στο ευνοϊκό καθεστώς του «εγκατεστημένου στη χώρα» («settled»), αλλά υπό την δικαιοδοσία βρετανικών δικαστηρίων. Κάποια ρύθμιση θα υπάρξει για όσους είναι στη χώρα για λιγότερο από πέντε χρόνια από την ημερομηνία που θα οριστεί για περάσουν και αυτοί στο καθεστώς. Μετά την παρουσίαση, κανένας από τους 27 δεν σχολίασε την παρουσίαση της Μέι, η οποία αποχώρησε, σύμφωνα με το πρωτόκολλο.
Η Ανγκελα Μέρκελ ήταν συγκρατημένα δύσπιστη: «μια καλή αρχή είναι αυτές οι προτάσεις». Καθόλου ενθουσιασμένη από την παρουσίαση δεν ήταν και η οργάνωση the3million που εκπροσωπεί άτυπα τους Ευρωπαίους στη Βρετανία: «απαράδεκτη και μίζερη» ήταν η βρετανική πρόταση.
Ολα αυτά ενώ ο χρόνος πιέζει. Το διάστημα των δύο ετών που προβλέπουν οι ευρωπαϊκές συνθήκες δεν είναι όσο μεγάλο φαίνεται. Πρακτικά πριν από το τέλος του 2018 πρέπει να έχει υπάρξει οριστική συμφωνία που θα εγκριθεί χωριστά από τους 27 – και η ΕΕ δεν φαίνεται ιδιαίτερα πρόθυμη να δώσει παράταση.
Η Ευρώπη, από την πλευρά της, δεν είναι πρόθυμη να υποχωρήσει από μια σαφή γραμμή που είχε χαράξει ήδη από την -κυριολεκτικά- επόμενη ημέρα του δημοψηφίσματος. «Όταν λέμε Brexit, εννοούμε Brexit». Και αυτό δείχνει από τότε, μέχρι να το κατανοήσει και το Λονδίνο.