Είναι μια λεπτομέρεια που μάλλον έχει ξεχαστεί πίσω από την εικόνα της δυναμικής και γοητευτικής άτυπης συμβούλου του αμερικανού προέδρου, η οποία, αν πιστέψουμε τις κακές γλώσσες, έχει και ρόλο στη χάραξη της πολιτικής του πανίσχυρου πατέρα της.
Η Ιβάνκα Τραμπ ήταν -και είναι- μια επιχειρηματίας, ιδιοκτήτρια της δικής της γραμμής ρούχων, τα οποία φτιάχνονται στην νοτιοανατολική Ασία μέσα σε άθλιες συνθήκες, για να καταλήξουν όσα φτιάχνουν να πωλούνται πανάκριβα. Και, βέβαια, με τεράστιο περιθώριο κέρδους.
Ο Guardian, μετά από σειρά συνεντεύξεων με εργαζόμενους, περιγράφει με μελανά χρώματα την κατάσταση.
Πίσω από την λαμπερή εικόνα των προϊόντων, η πραγματικότητα για τους εργαζόμενους είναι εξαιρετικά σκληρή: μισθοί μόλις στο ήδη πολύ χαμηλό ελάχιστο που ορίζει ο νόμος και εκφοβισμοί πάσης φύσεως.
«Ισορροπία ζωής και εργασίας»; Τι είναι αυτό;
Η Αλία από την Ινδονησία, μια γυναίκα που σχεδόν όλη την ενήλικη ζωή της εργάζεται σε βιοτεχνίες ρούχων που δουλεύουν για φίρμες όπως αυτή της Ιβάνκα Τραμπ
Υπάρχει ένα περίπλοκο δίκτυο εταιρειών από χώρες της περιοχής με βιοτεχνίες στις χώρες με το χαμηλότερο κόστος (και καμιά φορά σε περιοχές μέσα στη χώρα με τους χαμιλότερους μισθούς).
Ετσι μια εταιρεία από τη Νότια Κορέα η PT Buma, που έχει στην ιδιοκτησία της βιοτεχνίες στην Ινδονησία, κατασκευάζει για αμεριακανό προμηθευτή χοντρικής, ένας από τους πελάτες του οποίου είναι και η εταιρεία της Τραμπ.
Σήμερα, η Αλία αμείβεται με 2,3 εκατ. ρουπίες τον μήνα (περίπου 155 ευρώ). Το ποσό είναι ένα από τα χαμηλότερα νόμιμα στη χώρα της και 40% χαμηλότερο από το ανάλογο ποσό ενός κινέζου εργάτη.
Πολλές από τις γυναίκες στις βιοτεχνίες διαθέτουν τον μισθό τους, όσο μικρός και αν είναι, αποκλειστικά για τα παιδιά τους. Αισθάνονται -και το λένε στον Guardian- παγιδευμένες σε μια κατάσταση από την οποία δεν μπορούν να ξεφύγουν εύκολα, σε απλήρωτες υπερωρίες και εργασία που δεν προσφέρει τίποτα ευχάριστο.
Εστω και έτσι, είναι από τις λίγες δουλείες που μπορούν να βρουν για να βοηθήσουν την οικογένεια τους.
Τα «οφέλη» των γυναικών που είναι μόνιμες εργαζόμενες για την PT Buma είναι και αυτά στο ελάχιστο νόμιμο, αν δεν είναι εξοργιστικά: τρεις μήνες άδεια εγκυμοσύνης (έξι εβδομάδες πριν και έξι μετά τη γέννα), υποχρεωτική ασφάλιση υγείας και ένα «μπόνους» γύρω στα 10 ευρώ το μήνα αν δεν πάρουν μία ημέρα άδεια όταν έχουν περίοδο.
Δεν είναι περίεργο που η Αλία και ο σύζυγός της, παρά το ότι εργάζονται και οι δύο, δεν μπορούν να ξεπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους. Μοιάζουν να έχουν αποδεχτεί το ότι δεν μπορούν να βλέπουν τα παιδιά τους, που μεγαλώνουν με τη γιαγιά. Εξάλλου έχουν λεφτά για τη βενζίνη ως το χωριό μόνο για ένα Σαββατοκύριακο το μήνα.
Οταν της είπαν για τις απόψεις της Τραμπ για την ισορροπία ζωής και εργασίας για μια εργαζόμενη γυναίκα, όπως τις παρουσιάζει στο βιβλίο της και όπως τις προωθεί εκτός ΗΠΑ, η Αλία λέει ότι έβαλε τα γέλια…
Συνδικάτα; Αυτό τι είναι;
Με δεδομένες όμως τις πολιτικές του πατέρα της Ιβάνκα, του Ντόναλντ Τραμπ, και της αντιμεταναστευτικής και απαγόρευσης, πολλοί από τους εργαζόμενους σε αυτές τις βιοτεχνίες δεν βάζουν τα γέλια. Κάθε άλλο: πιστοί μουσουλμάνοι πολλοί από αυτούς, βρίσκονται στη θέση να συνεχίσουν να εργάζονται γιατί δεν έχουν τη δυνατότητα να επικαλεστούν τις αρχές τους για να αποφύγουν ένα (μακρινό έστω) εργοδότη που τους θεωρεί δυνάμει τρομοκράτες.
Ο άλλος μεγάλος «συμβιβασμός» είναι ότι ελάχιστοι αναλογικά τολμούν να ενταχθούν σε συνδικάτα. Στις βιοτεχνίες της PT Buma στην Ινδονησία, γράφει ο Guardian, από τους 2.759 εργαζόμενους, ενταγμένοι σε συνδικάτα είναι περίπου 200. Οι εργαζόμενοι όμως γενικά φοβούνται την απόλυση είτε δεν γνωρίζουν τα δικαιώματα που τους δίνει ο νόμος.
Είτε είναι στο συνδικάτο είτε όχι, οι περισσότεροι έχουν να βγάλουν στη βάρδια τους απίστευτες ποσότητες ρούχων. Υποτίθεται ότι πρέπει να ετοιμάζονται 58-92 ρούχα το μισάωρο από τις 07:00 ως τις 16:00, αν και στην πραγματικότητα η παραγωγή είναι κοντά στα 30-40.
Συχνές είναι οι καταγγελίες για μαζικές απολύσεις λίγο πριν αρχίσει ο μήνας του Ραμαζανιού και επαναπροσλήψεις μετά τη λήξη του για να μην πληρώσει η εταιρεία ένα μπόνους που ορίζει ο νόμος και είναι τουλάχιστον ένα μηνιάτικο. Φυσικά ούτε λόγος για αυξήσεις, πέρα από τα λίγα που επιβάλλει ο νόμος.
«Δεν είναι και άσχημα»
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, με την ελάχιστη κάλυψη και μέσα στις υβριστικές επιθέσεις των προϊσταμένων, που συχνά αποκαλούν τους εργαζόμενους «ζώα», η αποφυγή του συνδικαλισμού είναι για τους εργαζόμενους μονόδρομος.
Οι μισθοί των εργαζομένων μπορεί να είναι νόμιμοι, αλλά δεν είναι ηθικοί, τονίζουν ματαίως εργατολόγοι και άλλοι ειδικοί.
Ματαίως γιατί πάντα θα υπάρχουν -και υπάρχουν- ινδονήσιοι αξιωματούχοι που αισθάνονται περήφανοι που κατασκευάζονται αυτά τα ρούχα στη χώρα τους, γιατί «αποδεικνύει πόσο ποιοτική είναι η κατασκευή τους».