Οι ΗΠΑ αποχωρούν από τη Συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή εν μέσω διεθνών αντιδράσεων και μεγάλης ανησυχίας για τις επιπτώσεις που θα έχει η απόφαση της μεγαλύτερης οικονομικής δύναμης του πλανήτη στις ως τώρα προσπάθειες για την αντιμετώπιση του φαινομένου. «Ο πλανήτης μπορεί να βασιστεί στην Ευρώπη» δήλωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ενώ το Βερολίνο διεμήνυσε ότι οι ΗΠΑ «πληγώνουν» τον πλανήτη. «Εκπληκτική παραίτηση της Αμερικής από τον ηγετικό της ρόλο και σοβαρή απειλή για το μέλλον του πλανήτη» σχολίασε η Νάνσι Πελόζι, επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Ολοι ανησυχούν για τις επιπτώσεις, αλλά πόσο σοβαρές μπορεί να είναι αυτές; Η Corriere della Sera επιχειρεί μία γρήγορη εκτίμηση.
Το παραθυράκι
Καθώς οι ΗΠΑ έχουν ήδη υπογράψει τη συμφωνία των Παρισίων για την Κλιματική αλλαγή κανονικά θα έπρεπε να περιμένουν τρία χρόνια προτού κάνουν πράξη την αποχώρησή τους. Αν θέλουν να επιταχύνουν τη διαδικασία θα μπορούσαν να αποσυρθούν από τη σχετική συμφωνία του ΟΗΕ η οποία είχε προηγηθεί και πάνω στην οποία στηρίχθηκε το Παρίσι. Σε αυτή την περίπτωση θα έπρεπε να περιμένουν μόνο έναν χρόνο. Υπάρχει όμως και ταχύτερος τρόπος: μπορούν απλώς να αγνοούν στο εξής όλους τους κανόνες και να σταματήσουν να μετέχουν σε κάθε κοινή δράση ή απόφαση. Ασφαλώς αυτό θα αποτελούσε ένα ανησυχητικό προηγούμενο σε ό,τι αφορά το διεθνές δίκαιο, αλλά με τον Τραμπ τίποτε δεν εκπλήσσει.
Οι θερμοκρασίες
Η Συμφωνία των Παρισίων προέβλεπε να συγκρατηθεί η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τους 2°C με στόχο να περιοριστεί στον 1,5°C. Οι στόχοι αυτοί πλέον καθίστανται μη ρεαλιστικοί. Οι επιστήμονες του Climate Interactive πραγματοποίησαν προσομοίωση σε υπολογιστή υπολογίζοντας τι θα γίνει αν οι 147 χώρες, πλην ΗΠΑ, που μετέχουν στη συμφωνία πετύχουν στους στόχους στη μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα: ως το 2030 θα κατέληγαν ετησίως στην ατμόσφαιρα 3 δισεκατομμύρια τόνοι CO2 πάνω από τον στόχο προκαλώντας επιπλέον αύξηση της θερμοκρασίας κατά 0,3°C.
Κανείς δεν θα ξέρει ακριβώς
Οι ΗΠΑ είχαν δεσμευτεί να μειώσουν την εκπομπή αερίων κατά 25% ως το 2025. Ο Τραμπ ήδη έχει ακυρώσει πολλά διατάγματα του Ομπάμα που στόχευαν σε αυτό και επιπλέον ψαλιδίσει τη χρηματοδότηση και τις αρμοδιότητες του Environmental Protection Agency του οργανισμού που είναι υπεύθυνος να κάνει τι μετρήσεις εκπομπών αερίων. Είναι κατανοητό ότι αν ο οργανισμός αυτός στην πράξη καταργηθεί κανείς δεν θα μπορεί να έχει ακριβή στοιχεία για τις εκπομπές αερίων στις ΗΠΑ και θα κάνει ακόμα πιο δύσκολο το έργο των επιστημόνων που επεξεργάζονται μοντέλα πάνω στις μελλοντικές επιπτώσεις στηριζόμενοι πάνω σε αυτά.
Οι μελέτες από την αρχή
Η αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στον πλανήτη είναι σαν να αυξάνει το κάπνισμα ένας ασθενής με καρκίνο στον πνεύμονα, λένε οι ειδικοί. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν μετά αλλάξουμε τακτική η ζημιά που θα έχει ήδη προκληθεί θα είναι τόσο μεγάλη που θα είναι πιθανότατα μη αναστρέψιμη. Εξίσου σημαντικό όμως είναι το ότι όλες οι έρευνες που προβλέπουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα πρέπει να ξεκινήσουν από την αρχή καθώς τα δεδομένα θα αλλάξουν δραματικά.
Οι ΗΠΑ εκτός της «πράσινης» αγοράς;
Ο Τραμπ στηρίζει τη χρήση άνθρακα και πετρελαίου καθώς τα θεωρεί «εθνικές πηγές». Δεν λαμβάνει όμως υπόψη του ότι ως το 2030 η αγορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα ανέρχεται στα 6 τρισεκατομμύρια δολάρια. Χωρίς τη στήριξη της Ουάσιγκτον οι αμερικανικές επιχειρήσεις ίσως χάσουν το τρένο της πράσινης ανάπτυξης προς όφελος άλλων χωρών. Η Κίνα ετοιμάζεται να επενδύσει σε αυτόν τον τομέα 360 δισ. δολάρια με στόχο, εκτός των άλλων, τη δημιουργία 13 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας. Αν οι ΗΠΑ αποτύχουν να ανέβουν εγκαίρως στο τρένο της «καθαρής τεχνολογίας» θα το πληρώσουν πολύ ακριβά στο μέλλον, προειδοποιούν ειδικοί.
Απομονωμένες οι ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ κινδυνεύουν σοβαρά να απομονωθούν από τους συμμάχους τους καθώς όλοι οι άλλοι θεωρούν το ζήτημα ιδιαίτερα σοβαρό. Διεθνώς έχουν σχηματιστεί δύο ομάδες: από τη μία πλευρά οι ΗΠΑ μαζί με τη Νικαράγουα και τη… Συρία είναι οι μόνες που αρνούνται να συμμορφωθούν με τους κανόνες. Και από άλλη πλευρά ο υπόλοιπος πλανήτης με επικεφαλής την ΕΕ και τη Κίνα. Οι ΗΠΑ του Τραμπ είναι όλο και πιο μόνες. «Η κλιματική αλλαγή είναι γεγονός αναντίρρητο. Οι δράσεις για την αντιμετώπισή της δεν πρόκειται να σταματήσουν. Και οι λύσεις προσφέρουν καταπληκτικές δυνατότητες» ήταν το μήνυμα που έστειλε ο ΟΗΕ μέσω Twitter (μάλλον για να το δει) στον Τραμπ.