Οι επιδόσεις του SPD στις τρεις εκλογές σε ισάριθμα ομόσπονδα κρατίδια –οι οποίες έγιναν μετά την πανηγυρική ανάθεση του χρίσματος στον Μάρτιν Σουλτς στις αρχές της χρονιάς– ήταν στην καλύτερη περίπτωση μέτριες και στην χειρότερη τραγικές για το ιστορικό κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών. Είναι τέτοιος ο βαθμός της ήττας που πολλοί πλέον προεξοφλούν ότι η μάχη σε ομοσπονδιακό επίπεδο, στις εκλογές του Σεπτεμβρίου έχει ήδη κριθεί υπέρ της Ανγκελα Μέρκελ· δύσκολα μπορεί να αλλάξει κάτι μέσα στο καλοκαίρι, σημειώνουν όλο και περισσότεροι αναλυτές.
Πρώτα στο Ζάαρ, έπειτα στο Σλέσβιχ-Χολστάιν και τώρα στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, το SPD όχι μόνο δεν ανέτρεψε τα πράγματα, αλλά κινδυνεύει να κατακλυστεί και να πνιγεί κάτω από ένα κύμα δυσαρέσκειας και αμφιβολίας για το ίδιο και τον μέχρι πρότινος δημοφιλή υποψήφιό καγκελάριό του.
Το πλήγμα είναι μεγαλύτερο προσωπικά για τον Μάρτιν Σουλτς ο οποίος μπήκε στην προεκλογική εκστρατεία δυναμικά σχεδόν εκμηδενίζοντας τη δημοσκοπική διαφορά από το CDU της Ανγκελα Μέρκελ και βάζοντας, για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια ηγεμονίας της καγκελαρίου, το κόμμα του σε τροχιά νίκης.
Ο ενθουσιασμός για το κόμμα και τον νέο υποψήφιο, ο οποίος αντικατέστησε τον Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, ξεθώριασαν γρήγορα, ή για την ακρίβεια μόλις αυτός ο ενθουσιασμός έπρεπε να αποδειχτεί στην κάλπη: τα ποσοστά του SPD ξεφούσκωσαν, το CDU της Μέρκελ κράτησε και η αίσθηση ότι οι εκλογές του Σεπτεμβρίου έχουν κριθεί τέσσερις μήνες πριν ανοίξουν οι κάλπες είναι πλέον διάχυτη.
Ο ίδιος Σουλτς αναγνώρισε και αυτός το μέγεθος της ήττας στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, ένα από τα προπύργια του κόμματος στη χώρα. Μίλησε για μια «δύσκολη μέρα» και μια «ηχηρή ήττα», απολογήθηκε λέγοντας ότι «δεν είμαι μάγος» και παραδέχτηκε ότι «τώρα πρέπει να κάνουμε σκέψεις για τη συνέχεια».
Η συνέχεια είναι μία: οι εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου. Αλλά δεν είναι εύκολη και ο δρόμος προς τα εκεί ανηφορικός για το SPD.
Οι λόγοι πολλοί και έχουν να κάνουν και με την παρουσία του Σουλτς, που δεν πείθει και δεν ενθουσιάζει πάντοτε για τις θέσεις του. Η επιμονή σε αυτό που ονομάζει «κοινωνική δικαιοσύνη» δεν έχει απήχηση στο εκλογικό ακροατήριο όπως και οι αποστάσεις που πήρε από την πολιτική του Γκέρχαρντ Σρέντερ, στην οποία η κυβέρνηση Μέρκελ μπορεί να πιστώσει την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης και τις εξαιρετικές επιδόσεις της οικονομίας τα τελευταία χρόνια.
Σε κάθε περίπτωση, καθώς μιλάμε για τοπικές εκλογές, οι ψηφοφόροι έχουν να συνυπολογίσουν και την παρουσία του SPD στις τοπικές κυβερνήσεις ή τις προθέσεις τους. Ενώ η ενδεχόμενη συνεργασία SPD – Πρασίνων σε τοπικό επίπεδο αντιμετωπίζεται μάλλον θετικά, μια επίσης ενδεχόμενη τριπλή συνεργασία SPD – Πρασίνων – Die Linke είναι αυτό που ανησυχούσε –αν δεν τρομάζε- τους ψηφοφόρους για την παρουσία του αριστερού κόμματος που έχει τη φήμη του ασταθούς και ακραίου.
Η Μέρκελ «δεν φοβάται πια τον Σουλτς»
Αν όμως αυτού του είδους το φλερτ ανησυχεί σε τοπικό επίπεδο και διώχνει τους πιθανούς ψηφοφόρους από την επιρροή του SPD, τι επιπτώσεις θα έχει στις εκλογές του Σεπτεμβρίου;
Οι τρεις αναμετρήσεις δεν προοιωνίζονται κάτι εξαιρετικά θετικό για το SPD. Εξάλλου, οι εκλογές στη Ρηνανία θεωρούνται συνήθως βαρόμετρο για τις ομοσπονδιακές, σημειώνει η Deutsche Welle.
Το CDU μπορεί να μην εξασφαλίσει την αυτοδυναμία το Σεπτέμβριο, αλλά σαφώς θα προηγείται του SPD, αν δεν συμβεί κάτι που θα ανατρέψει τα δεδομένα (τέσσερις μήνες εξάλλου είναι αρκετός πολιτικός χρόνος, έστω και αν μεσολαβεί το καλοκαίρι). Η Μέρκελ με την εκλογή Μακρόν στη Γαλλία αν μη τι άλλο βρίσκει έναν δεκτικό συνομιλητή και αποφεύγει περισσότερες περιπέτειες από την Ευρώπη που μπορούν να πλήξουν την εσωτερική εικόνα. Και, όπως σχολιάζει η DW,«ο Σουλτς φαίνεται πλέον ότι δεν συνιστά πραγματική απειλή για την καγκελάριο».
Από την αναμέτρηση στο κρατίδιο ενισχυμένο εμφανίζεται και το κόμμα των Φιλελευθέρων (FDP) που, αν κρίνουμε από τις δημοσκοπήσεις έχει ισχυρές πιθανότητες να περάσει το 5% και να επιστρέψει στην ομοσπονδιακή βουλή.
Αυτό με τη σειρά του κάνει πιο πιθανό έναν συνασπισμό CDU – FDP σαν και αυτόν του 2005-2009 που, αν όλα πάνε καλά, μπορεί να εξασφαλίσει την δεδηλωμένη και να παρακάμψει την ανάγκη ενός τρίτου κατά σειρά μεγάλο συνασπισμού CDU – SPD. Ακόμα και ένα τριπλός συνασπισμός CDU – FDP – Πρασίνων θα μπορούσε να είναι περισσότερο επιθυμητός για την Μέρκελ από τον μεγάλο συνασπισμό.