Σε μια από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις των τελευταίων ετών κατέβηκαν την Κυριακή οι πολίτες της Βουδαπέστης, διαμαρτυρόμενοι εναντίον νόμου της κυβέρνησης του ακροδεξιού Βίκτορ Ορμπαν, που απειλεί να οδηγήσει ακόμη και στο κλείσιμο το Κεντροευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο (CEU), το οποίο χρηματοδοτείται από ίδρυμα του Τζορτζ Σόρος.
Ο νόμος, όπως αναθεωρήθηκε προ ημερών, απαιτεί από τα πανεπιστήμια να έχουν campus στη χώρα όπου είναι κατοχυρωμένα και να σταματήσουν τις δραστηριότητές τους στην Ουγγαρία εκτός αν η χώρα όπου ανήκουν έχει διμερή εκπαιδευτική συμφωνία με τις ουγγρικές αρχές.
Πρόκειται, όπως επισημαίνεται, για φωτογραφική διάταξη που φαίνεται να στοχεύει ειδικά το CEU το οποίο νομικά έχει ως έδρα τις ΗΠΑ.
Στο στόχαστρο του νόμου είναι οι ΜΚΟ, οι οποίες πρέπει να δηλωθούν στις Αρχές αν έχουν ετήσιο εισόδημα που ξεπερνά τα 7,2 εκατ. φιορίνια (25.000 δολάρια ή περίπου 23.000 ευρώ).
Ο νόμος βάζει πολλούς περιορισμούς, οι οποίοι θέτουν εν αμφιβόλω τη λειτουργία του CEU, ανέφερε το Reuters. Εκατοντάδες πανεπιστημιακοί από όλο τον κόσμο, η κυβέρνηση των ΗΠΑ αλλά και η ΕΕ, έχουν εκφράσει τη διαμαρτυρία τους για τις διατάξεις. Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών προτίθεται μάλιστα να στείλει διπλωμάτες στη Βουδαπέστη για συνομιλίες σχετικά με το ζήτημα του πανεπιστημίου.
Το μήνυμα (στο twitter) του Γκι Φέρχοφσταντ, ηγέτη των Ευρωπαίων Φιλελευθέρων είναι ενδεικτικό της διεθνούς κινητοποίησης για την προστασία της ελευθερίας της σκέψης στην Ουγγαρία.
Από την πλευρά του, ο Βίκτορ Ορμπαν έχει κατακρίνει πολλές φορές τον (ουγγρικής καταγωγής) Σόρος, ενώ έχει δηλώσει ότι οι ΜΚΟ προωθούν τους σκοπούς του μεγαλοεπενδυτή. Βλέπετε, η παρουσία και ο φιλελευθερισμός του Σόρος «ενοχλούν» τον Ορμπαν. Το ίδρυμα του αμερικανού μεγαλοεπενδυτή χρηματοδοτεί σειρά φορέων και δραστηριοτήτων που προωθούν την ιδέα της ανοιχτής κοινωνίας, ό,τι ακριβώς σιχαίνεται ο απολυταρχικός πρωθυπουργός της Ουγγαρίας.
Οι διοργανωτές της διαδήλωσης της Κυριακής ανέφεραν ότι μέχρι και 80.000 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους και πορεύτηκαν προς το Κοινοβούλιο, όπου τους περίμενε η αστυνομία. Πολλοί μαθητές κινήθηκαν αιφνιδιαστικά προς το υπουργείο Παιδείας, αλλά και τα γραφεία του κυβερνώντος κόμματος Fidesz.
«Η κυβέρνηση θέλει να κάνει να σωπάσουν όσοι δεν σκέφτονται σαν αυτή, είτε φιλελεύθεροι είτε αριστεροί», εξήγησε στο Reuters υποψήφιος διδάκτορας. Και προσέθεσε ότι η κυβέρνηση βλέπει το CEU σαν ένα από τα «ενοχλητικά» κέντρα.
Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Μάικλ Ιγκνατίεφ δηλώνει πάντως ότι το ίδρυμα θα συνεχίσει να λειτουργεί κανονικά, ζήτησε δε την απόσυρση του νόμου και την εισαγωγή περισσότερων εγγυήσεων για τις ακαδημαϊκές ελευθερίες.
Για να ισχύσει ο νόμος χρειάζεται την υπογραφή του προέδρου Γιάνος Αντερ, ο οποίος θεωρητικά μπορεί να τον αναπέμψει για έλεγχο συνταγματικότητας.