Το θέατρο ντοκουμέντο της Μαχίν Σάντρι "Από το υπόγειο στην ταράτσα" σε σκηνοθεσία της Αφσσνέχ Μαχιάν |
Επικαιρότητα

Από το σωστικό στο εντελώς νέο Φεστιβάλ

Σημαντικά διεθνή ονόματα, γεωγραφική εξάπλωση, σαφείς θεματικοί άξονες, πολιτική φυσιογνωμία, άνοιγμα στο ξένο και το διαφορετικό και ενδυνάμωση της Επιδαύρου είναι τα χαρακτηριστικά του προγράμματος του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου
Κατερίνα I. Ανέστη

Το έβλεπες από τον τρόπο που ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, μόνος, στεκόταν όρθιος μπροστά από τις άδειες καρέκλες του πάνελ και μιλούσε στην κατάμεστη αίθουσα Η΄ της Πειραιώς 260. Με αυτοπεποίθηση, με το βλέμμα του ανθρώπου που ξέρει τι θέλει, που είναι σίγουρος για αυτό που θα ανακοινώσει. Και η αλήθεια είναι ότι ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου παρουσίασε ένα πρόγραμμα 120 δράσεων με σαφέστατη, συμπαγή ταυτότητα και στόχευση, με ξεκάθαρες θεματικές και κυρίως με ονόματα και προτάσεις που πείθουν, ή που τουλάχιστον έλκουν.

Ένα πρόγραμμα που χαρακτήρισε ο ίδιος «πρόγραμμα εγκαινίων» ή «πρεμιέρα του Φεστιβάλ Αθηνών» σε σχέση με το περσινό που ονόμασε «σωστικό». Βάζει νέους αρμούς στο Φεστιβάλ, με έντονη πολιτική αφήγηση και σύνδεση με τη συνθήκη «συμβαίνει τώρα», χωρίς όμως τη μίζερη ανακύκλωση των κλισέ της κρίσης. Δίνει βάρος μεγάλο στο Λύκειο της Επιδαύρου σε μια συνέργεια του θεάτρου με την εκπαίδευση και την εξωστρέφεια. Κάνει το «Ανοιγμα στην πόλη» στέλνοντας συνεργεία πολιτισμού σε λιγότερο γνωστά, ακόμα και απάτητα μονοπάτια, εκτός σκηνής. Εκτινάσσει τον Πειραιά στον χάρη του Φεστιβάλ (γιατί του αξίζει) σε συνεργασία με το Δημοτικό Θέατρο και την υποστήριξη του Δήμου Πειραιά. Και απαντά στην κριτική και τον προβληματισμό που εκφράστηκε πέρυσι για τη μικρή, άτονη παρουσία διεθνών σχημάτων με ένα σχήμα συμπαραγωγών και δυνατά ονόματα: Από τον Μπαρίσνικοφ με τον Γουίλσον, ως την θρυλική βερολινέζικη θεατρική ομάδα Φολκσμπίνε, τον εικαστικό Ουίλιαμ Κέντριτζ, την παραγωγή του Καστελούτσι.

O Μπαρίσνικοφ στο “Γράμμα σ έναν άντρα” που δημιούργησε μαζί με τον Ρόμπερτ Γουίλσον. Θα παρουσιαστεί στο θέατρο Ολύμπια

Στα τέσσερα εκατομμύρια αποτιμάται το κόστος του καλλιτεχνικού προγράμματος με τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο να εξηγεί ότι μέρος του προγράμματος καλύπτεται από συμπαραγωγούς ή εταίρους, πλήρως ή μερικώς. Ο Δήμος Πειραιά, το Γαλλικό Ινστιτούτο είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα, ενώ όπως μας εκμυστηρεύτηκε ο καλλιτεχνικός διευθυντής, η διευθύντρια παραγωγής του Καστελούτσι του ζήτησε να εμφανιστεί το Φεστιβάλ ως συμπαραγωγός χωρίς κανένα τίμημα (το συνολικό κόστος της παράστασης «Democracy in America» είναι 400.000 ευρώ). Στις λοιπές διεθνείς συμπαραγωγές η συμμετοχή του Φεστιβάλ είναι της τάξης των 5.000 ως 10.000 ευρώ.

Συνολικά ο προϋπολογισμός του Φεστιβάλ για το 2017 είναι δέκα εκατομμύρια με τα έξι να αφορούν σε λειτουργικά έξοδα. Ο αντιπρόεδρος Πέτρος Σταυριανός δήλωσε ότι θα γίνει μείωση των λειτουργικών δαπανών στο αμέσως προσεχές διάστημα καθώς και ότι αναζητούνται πόροι μέσω του ΕΣΠΑ. Μάλιστα επιδιώκεται άμεση ένταξη σε πρόγραμμα συνολικού ύψους 1 εκατομμυρίου ευρώ για την επόμενη τριετία. Και ενώ ο κ. Θεοδωρόπουλος δήλωνε πως το Φεστιβάλ δεν έχει πλέον χρέη, αναγκάστηκε να διευκρινήσει κατόπιν ερώτησης ότι χρωστάει ο οργανισμός 2 εκατομμύρια ευρώ στο Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων από ενοίκια αρχαιολογικών χώρων. Η ακριβής αντίδρασή του ήταν «δεν θα πάρω πάνω μου τα χρέη που έχουν δημιουργηθεί από τα 20 χρόνια λειτουργίας του Φεστιβάλ. Πάντως στο ΤΑΠ είναι εξαιρετικά συνεννοήσιμοι για το θέμα και δεν μας έχουν πάει στα δικαστήρια….».

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος

Επί της καλλιτεχνικής ουσίας, διαβλέπουμε πως το βάρος πέφτει στην Επίδαυρο και στη νέα αποστολή της. Όχι μόνο μέσω του Λυκείου αλλά και της ένωσης ουσιαστικά και θεματικά της Μεγάλης και της Μικρής Επιδαύρου που αποκτά και αυτή ως βασική θεματική το αρχαίο δράμα. Το θέμα που διατρέχει την Επίδαυρο συνολικά είναι «Η έλευση του ξένου» με αναφορά στο μεταναστευτικό πρόβλημα και με πλατφόρμα το καθρέπτισμα του αρχαίου δράματος στο ιστορικό παρόν. Μεγάλη αναμονή γεννά ο «Προμηθέας Δεσμώτης, Ικέτιδες» του Αισχύλου που σκηνοθετεί ο σπουδαίος Ολιβέ Πυ και αποτελεί παραγωγή του Φεστιβάλ Αβινιόν. Το 2018 ο αντίστοιχος κύκλος θα έχει τίτλο «Πολιτεία και Πολίτες στο αρχαίο δράμα».

Στις τομές και η προφεστιβαλική ενότητα από τις 22 ως τις 28 Μαϊου με δυο αυτοδιαχειριζόμενες πλατφόρμες, το Bob Festival που ενώνει νεοσύστατες θεατρικές ομάδες και το κουίρ Sound Acts με περφόρμανς για την έμφυλη, φυλεκτική και σωματική ταυτότητα.  Στις στοχεύσεις του κ. Θεοδωρόπουλου είναι η χρονική επέκταση του Φεστιβάλ με μεταφορά παραστάσεων και στον χειμώνα, η διάνοιξη δρόμων προς το εξωτερικό για έλληνες καλλιτέχνες και η πρόσκληση ξένων καλλιτεχνικών παραγωγών στην Αθήνα.

“Σε αγαπώ, αλλά επέλεξα την αποδραματοποίηση” του Ρενέ Πόλλες στο αφιέρωμα Φολσμπίνε

Οσον αφορά στους χώρους, η ταυτότητα είναι ξεκάθαρη. Αρχαίο δράμα στην Επίδαυρο, σύγχρονο θέατρο και χορός στην Πειραιώς, κλασική μουσική και «γκλαμουριά» όπως είπε ο κ. Θεοδωρόπουλος στο Ηρώδειο, μουσικό θέατρο και αντίστοιχες δράσεις στο θέατρο Ολύμπια.  Η συνέντευξη Τύπου ήταν μεστή, σύντομη, και αμιγώς ενημερωτική. Βέβαια χρειάστηκε να περιμένουμε 50 λεπτά για να αρχίσει, καθώς καθυστέρησε να φτάσει η υπουργός Λυδία Κονιόρδου. Μπήκε χαλαρή, ευδιάθετη στην αίθουσα, με μια κούπα καφέ στο χέρι, είπε και δυο λόγια για τον «καλό μου φίλο Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο» και  τόνισε μεταξύ άλλων ότι «συμβαίνουν σημαντικά πράγματα στο Φεστιβάλ που συνιστούν τις συνθήκες μίας  πρεμιέρας με διεθνές προφίλ το οποίο σε αυτές τις στιγμές που ζει η πατρίδα μας αποκτά μεγάλη σημασία.»

Αναλυτικά δείτε το πρόγραμμα στο www.greekfestival.gr Δείτε όμως μερικές ενδεικτικές επιλογές που μας κέντρισαν το ενδιαφέρον:

«Ειρήνη» του Αριστοφάνη ως μουσικό θέατρο σε σύνθεση του Νίκου Κηπουργού με τον Τζίμη Πανούση στον ρόλο του Τρυγαίου και την Καμεράτα επί σκηνής παρουσιάζει το Εθνικό Θέατρο [21- 22 Ιουλίου]

Την πρώτη της σκηνοθεσία στην Επίδαυρο πραγματοποιεί η Κατερίνα Ευαγγελάτου με την «Αλκηστη» του Ευριπίδη [28- 29 Ιουλίου]. Τον Σεπτέμβριο θα επιμεληθεί την αναβίωση της τελευταίας παράστασης του πατέρα της Σπύρου Ευαγγελάτου «Αμύντας» του Γεώργιου Μόρμαρη στο Ηρώδειο

Το αφιέρωμα στην περίφημη γερμανική θεατρική ομάδα Φολκσμπίνε με τρεις παραστάσεις της, με αφορμή τη λήξη της θητείας του Φρανκ Κάστροφ που ήταν επί 25 χρόνια διευθυντής του θεάτρου

«Μαντάμα Μπατερλφάι» του Πουτσίνι  και «Τροβατόρε» του Βέρντι από την Εθνική Λυρική Σκηνή στα ραντεβού-θεσμούς του Ηρωδείου

Η ΚΟΑ φέρνει στο Ηρώδειο τη θρυλική Μάρτα Αργκεριχ, θρύλο του πιάνου ηγετική φυσιογνωμία των τεχνών επί δεκαετίες.

Την επική και ποιητική προβολή «Παίξτε τον χορό ακόμα πιο γλυκά» του Γούιλιαμ Κέντριτζ (δεν έχει ανακοινωθεί που θα προβληθεί)

Το «Γράμμα σε έναν άνδρα» που βασίζεται στο ημερολόγιο του Νιζίνσκι και παρουσιάζουν ο Ρόμπερτ Γουίλσον και ο Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ

Αφίσα του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου για το 2017