Ο πρωθυπουργός της Γεωργίας, Γκιόργκι Κβιρικασβίλι, είναι ο πρώτος πολίτης της χώρας του που ταξίδεψε με το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης στη ζώνη Σένγκεν, επιλέγοντας ως πρώτο σταθμό την Ελλάδα. Πρώτος μαζί με ένα ολόκληρο πούλμαν πολιτών: τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, τον υπουργό Παιδείας, τον υπουργό Εξωτερικών, τον υπουργό Επικρατείας, τη διεύθυνση του Εθνικού Μουσείου της Γεωργίας, αρκετούς ακαδημαϊκούς από τα πανεπιστήμια της Τιφλίδας και τουλάχιστον τρεις δημοσιογράφους μαζί με τρεις εικονολήπτες.
Η Τρίτη, 28η Μαρτίου, ήταν λαμπρή ημέρα για τη Γεωργία που διεκδικούσε την κατάργηση της θεώρησης (βίζα) από το 2012. Τώρα πια, οι πολίτες της μπορούν να ταξιδεύουν ελεύθερα σε 26 κράτη και να ανοιχτούν σε νέους ορίζοντες – με όριο διαμονής τις 90 ημέρες. Η γεωργιανή κυβέρνηση αποφάσισε, στη συμβολική περιοδεία της, να κάνει μία στάση πρώτα την Αθήνα κι ύστερα τις Βρυξέλλες. Και σύσσωμη η αποστολή επισκέφθηκε, πριν από το Μέγαρο Μαξίμου, το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
«Ηρθαμε να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα φιλοξενεί τη μεγαλύτερη διασπορά της Γεωργίας», είπε από τη Μεγάλη Αίθουσα ο πρωθυπουργός της χώρας, μιλώντας για τα κοινά που συνδέουν τις δύο χώρες και τις προοπτικές συνεργασίας τους στο μέλλον, στην έρευνα, στον τουρισμό μέχρι και στη γαστρονομία.
Ηταν εντυπωσιακή η αγάπη με την οποία εκφράστηκαν οι ομιλητές για τους ιστορικούς δεσμούς των δύο χωρών. Το θυμόσασταν ότι στο βασίλειο της Κολχίδας -ανήκει στο παρελθόν της Γεωργίας- βρισκόταν, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, το Χρυσόμαλλο Δέρας που αναζητούσε ο Ιάσονας και οι Αργοναύτες; Γνωρίζατε ότι στη Γεωργία διδάσκεται η αρχαία ελληνική γλώσσα από τον 4ο αιώνα; Οτι μεταφράζεται η ελληνική Λογοτεχνία και Φιλοσοφία από το 5ο αιώνα; Οτι μας συνδέει ακόμη και η ιστορία παραγωγής κρασιού;
Ξέρατε ότι υπάρχει ολόκληρο τμήμα Κλασικών, Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Ivane Javakhishvili της πρωτεύουσας Τιφλίδας; Εκεί διδάσκει μία αναπληρώτρια καθηγήτρια που μιλάει τόσο καλά Ελληνικά που δεν καταλαβαίνεις ότι η μητρική της γλώσσα στον γραπτό λόγο θυμίζει κάτι από τα ξωτικά του «Αρχοντα των Δαχτυλιδιών» και στον προφορικό λόγο δεν θυμίζει σε τίποτε καμία άλλη γλώσσα -η γεωργιανή γλώσσα κατάγεται από μία εντελώς ανεξάρτητη οικογένεια, αυτή των τεσσάρων καρτβελικών γλωσσών.
«Συχνά με ρωτούν αν είμαι Ελληνίδα», είπε η Ιρίνε Ντάρτσια. «Δεν είμαι ελληνικής καταγωγής αλλά είμαι Ελληνίδα ως μετέχουσα στην ελληνική παιδεία», απάντησε. Ηταν συγκινητικό. Σαν να ανακαλύπτεις ξαφνικά ότι όλα αυτά τα χρόνια -τους τελευταίους 35 αιώνες όπως μάθαμε σήμερα- σε απόσταση ενός πελάγους και δύο θαλασσών, είχες έναν πιστό θαυμαστή.
«Είμαστε ευγνώμονες. Είναι μία μοναδική ημέρα για τη Γεωργία. Επιστρέφουμε στην Ευρώπη μέσα από την Ελλάδα», είπε στην ομιλία του ο Γκιόργκι Κβιρικασβίλι. Συγκινητικό και κάπως άβολο. Ειδικά αυτές τις ημέρες, είναι περίεργο να ακούς τον αρχηγό ενός κράτους να μιλάει για το πρώτο βήμα της επιστροφής στην Ευρώπη. Ξέρει αν θα υπάρχει η Ευρώπη που οραματίζεται στο επόμενο βήμα του; Ή αν θα υπάρξει ποτέ επόμενο βήμα;
Η κατάργηση της βίζας είναι βέβαια μία τεράστια κατάκτηση. Αλλά μετά τα δεινά της Ουκρανίας, που για να υπογράψει -τελικά τον Ιανουάριο του 2016- μία συμφωνία εμπορίου με την ΕΕ, έχασε μία χερσόνησο, άλλαξε κυβέρνηση ενώ ακόμη βιώνει έναν άτυπο εμφύλιο πόλεμο στα ανατολικά της, πόσο μπορεί να ελπίζει η Γεωργία σε μία πραγματική ευρωπαϊκή προσέγγιση; Δεν έχουν περάσει καν δέκα χρόνια από την τελευταία σύρραξη της Γεωργίας με την οξύθυμη Ρωσία. Και φυσικά, όταν οι ευρωπαίοι αρχηγοί μιλούν για την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων σίγουρα δεν εννοούν ότι αυτό το καθεστώς θα ευνοεί χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης που αναζητούν μία οδό προς τις Βρυξέλλες τα τελευταία είκοσι χρόνια.
Γι’ αυτό και, πέρυσι, όταν το Brexit ήταν ακόμη ένα φανταστικό σενάριο, ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, είχε αποσαφηνίσει ότι δεν θα γίνει νέα ένταξη στην ΕΕ, όσο διαρκέσει η θητεία του. Παρ’ όλα αυτά, η γεωργιανή κυβέρνηση έχει επιτέλους να επιδείξει ένα ευρωπαϊκό κεκτημένο στο εσωτερικό της χώρας. Εχει ένα δυνατό χαρτί που δικαιολογεί τις μεταρρυθμίσεις που ζητούν χωρίς σταματημό οι Βρυξέλλες.
Για τους ίδιους τους Γεωργιανούς μπορεί να μην έχει τόση σημασία αν θα ενταχθούν στην ΕΕ. Ακόμη και η προοπτική της εισόδου τους στην οικογένεια είναι για αυτούς ένας τρόπος να αλλάξει η χώρα τους. Αλλά δεν θέλουν να αλλάξει η Ευρώπη. Και μας το λένε με τον πιο όμορφο τρόπο. «Σας ευχαριστούμε για όσα έχετε προσφέρει όχι μόνο στη χώρα μου αλλά και στην Ευρώπη. Η Ευρώπη χωρίς την Ελλάδα θα ήταν παιδί χωρίς ταυτότητα», ήταν το μήνυμα της Ιρίνε Ντάρτσια.