Το ανασκαφικό έργο της περασμένης χρονιάς στην αρχαία Βεργίνα έφερε στο φως το τείχος της μακεδονικής περιόδου και άλλαξε την αντίληψή μας για την πόλη, επισημαίνουν οι αρχαιολόγοι που εδώ και πάνω από μια δεκαετία ανασκάπτουν συστηματικά την περιοχή.
Κατά την παρουσίαση του έργου τους που έγινε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, στη Θεσσαλονίκη, ο υπεύθυνος για την ανασκαφή στην ακρόπολη και στα τείχη της Βεργίνας, αναπληρωτής καθηγητής Παναγιώτης Φάκλαρης και η συνεργάτιδά του, δρ. Βασιλική Σταματοπούλου, επισήμαναν ότι η έρευνα της τελευταίας δεκαετίας συνεχίστηκε τόσο στην ακρόπολη όσο και στον περίβολο της πόλης.
Σημειώνουν ότι με την εξακρίβωση της πορείας του τείχους στην ανατολική πλευρά της πόλης, η μέχρι σήμερα αντίληψή μας για την έκτασή της αρχαίας Βεργίνας άλλαξε, καθώς διαπιστώθηκε ότι ήταν μεγαλύτερη απ’ όσο θεωρούσαμε κατά 60 στρέμματα. Από τη μέχρι σήμερα διαπιστωμένη πορεία του τείχους η εκτιμώμενη συνολική έκταση της αρχαίας πόλης υπολογίζεται στα 768 στρέμματα.
Η οχύρωση, αναφέρουν οι αρχαιολόγοι, ακολουθούσε και αξιοποιούσε αμυντικά το φυσικό ανάγλυφο του εδάφους. Μέχρι στιγμής έχουν ερευνηθεί πέντε πύλες και 18 ημικυκλικοί και ορθογώνιοι πύργοι. Οι θέσεις των πυλών δίνουν στοιχεία για την οργάνωση του εσωτερικού της πόλης, διότι από αυτές διέρχονταν δρόμοι που εξυπηρετούσαν τον οικισμό και για τους οποίους δεν είχαν εντοπιστεί μέχρι στιγμής άλλα στοιχεία.
Ο μικρός αριθμός πυλίδων (δηλαδή των πυλών μικρότερης σημασίας) που μέχρι στιγμής έχουν επισημανθεί ερμηνεύεται ως ένδειξη για τον μικρό αριθμό των υπερασπιστών για τον οποίο η οχύρωση αυτή είχε σχεδιαστεί. Καθώς οι πυλίδες χρησιμοποιούνται στις πολιορκίες για την έξοδο ομάδων αμυνομένων πολεμιστών, ο μικρός αριθμός πυλίδων φαίνεται ότι αντανακλά τον σχεδιασμό για μια οχύρωση που προοριζόταν να λειτουργήσει αντιμετωπίζοντας τον εχθρό από το εσωτερικό, χωρίς τον αριθμό υπερασπιστών που αναλογεί στην περίμετρό της. Η ολιγανδρία ήταν άλλωστε ένα σοβαρό πρόβλημα για τη Μακεδονία εκείνης της εποχής.
Για το τείχος της Βεργίνας, προσθέτουν οι επιστήμονες, τα χαρακτηριστικά και τα ανασκαφικά στοιχεία δείχνουν ότι φέρει την υπογραφή του βασιλιά της Μακεδονίας Κασσάνδρου (315-297 π.Χ.). Εντάσσεται ιστορικά στην εποχή που ο Κάσσανδρος επένδυε μέρος του αμύθητου βασιλικού θησαυροφυλακίου που του κληροδότησε η ασιατική εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στην οργάνωση του βασιλείου για την κατοχύρωση των εδαφών του έναντι του Δημητρίου Πολιορκητή, που αποτελούσε την σημαντικότερη απειλή για την εξουσία του Κασσάνδρου στο διάστημα 307-302 π.Χ. Σε αυτήν ακριβώς την περίοδο τοποθετούν τα ευρήματα την ανέγερση του συγκεκριμένου τείχους.
Από τα συνολικά 3,3 χιλιόμετρα της περιμέτρου του τείχους, η ανασκαφή έχει αποκαλύψει περισσότερα από 2,75 χιλιόμετρα με ανασκαφικές τάφρους που ξεπερνούν τα 5,5 χιλιόμετρα. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό μνημείο, μεγάλο τμήμα του οποίου σώζεται σε εξαιρετική κατάσταση διατήρησης και παρουσιάζει πέρα από μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον, άριστες δυνατότητες ανάδειξης και απόδοσης του στο κοινό.
Στην ανασκαφή αυτή εκπαιδεύονται κάθε χρόνο φοιτητές αρχαιολογίας του ΑΠΘ.
Στη φετινή ερευνητική ομάδα, πολύτιμοι συνεργάτες ήταν οι δρ. αρχιτεκτονικής Θανάσης και Άγγελος Νακάσης, οι τοπογράφοι Γιάννης και Αντώνης Γκάτζιος, η πολιτική μηχανικός Σοφία Γκάτζιου, ο αρχαιολόγος Αντώνης Γαβριηλίδης και οι φοιτητές Άγγελος Μεφσούτ, Γιάννης Κοφινάς, Αθανασία Σβώλη, Γιάννης Αποστόλου, Ραφαήλ Λαουτάρης, Βασιλική Καράμπαμπα, Χρύσα Χατζηνικολάου.