Ηταν ένα ακόμη ξενύχτι. Το ένατο από τότε που επέστρεψαν οι Θεσμοί στην Αθήνα και το πιο μακρύ. Λίγο μετά τη 1.15 π.μ. πρώτες πρωινές ώρες Πέμπτης, κυραφαίο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών βγήκε στο λόμπι του Χίλτον και είπε ότι έχουμε «μόνο καλά νέα σήμερα». Είπε ότι συνεχίστηκε η πρόοδος, ότι έγιναν πολλές συζητήσεις για τα μέτρα και τα αντίμετρα και τα εργασιακά. «Εχουμε συμφωνήσει σχεδόν σε όλο το πακέτο. Αύριο θα έχουμε νέο ραντεβού στις δύο το μεσημέρι. Υπάρχουν προβλήματα βέβαια ακόμη με το ΔΝΤ για τα εργασιακά όπως θα περίμενε κανείς», συμπλήρωσε ωστόσο.
Διότι η συμφωνία επετεύχθη με τους Θεσμούς είναι στα περιφερειακά ζητήματα της διαπραγμάτευσης. Τα σοβαρά ζητήματα, που είναι τα εργασιακά βεβαίως και η μείωση του αφορολόγητου. «Το θέμα του αφορολόγητου δεν έχει συζητηθεί ακόμη», παραδέχτηκε το ίδιο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών.
Λίγο μετά τις 22.00 το βράδυ της Τετάρτης στελέχη του υπουργείου Οικονομικών διεμήνυσαν ότι «έκλεισε ο εξωδικαστικός συμβιβασμός για τα χρέη των επιχειρήσεων». Οπως έγινε γνωστό θα «κουρεύεται» σε εξαιρετικές περιπτώσεις ο ΦΠΑ αλλά όχι και ο Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών και οι ασφαλιστικές εισφορές.
Κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν πάντως ότι έως τις 20 Μαρτίου θα έχει συμφωνηθεί ό,τι αφορά το τρέχον πρόγραμμα, όπως τα ενεργειακά και το δημοσιονομικό κενό του 2018, όπως και ένα γενικό πλαίσιο για τα εργασιακά. Μετά το Eurogroup της 20ης Μαρτίου αναμένεται να συζητηθούν όσα μέτρα αφορούν το 2019 και έπειτα, όπως τα μέτρα και τα αντισταθμιστικά, αλλά και τα εργασιακά.
Tα τελευταία είναι πάντως ένα αγκάθι που παραμένει να τρυπάει τα πλευρά της κυβέρνησης και της ομάδας διαπραγμάτευσης. Παρά τη συμφωνία για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, άλλωστε τα εργασιακά ήταν στο επίκεντρο της χθεσινής μαραθώνιας συνεδρίασης, στην οποία συμμετείχαν ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτους και η υπουργός Εργασίας Εφης Αχτσιόγλου. Παρόντες ήταν και και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης καθώς και ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Δημήτρης Λιάκος.
Οπως αναφέρει η «Καθημερινή», στο εργασιακό, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αρνείται να συμφωνήσει σε αλλαγές επί των μεταρρυθμίσεων που υιοθετήθηκαν με τα προηγούμενα μνημόνια, όπως η επεκτασιμότητα των κλαδικών συμβάσεων, ενώ ζητεί να αυξηθεί το όριο των ομαδικών απολύσεων και να καταργηθεί η παρέμβαση του υπουργείου Εργασίας στην εφαρμογή τους. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί προωθούν μια συμβιβαστική πρόταση, που ουσιαστικά συνιστά υιοθέτηση της απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου επί του θέματος. Δηλαδή, να καθοριστούν επακριβώς οι όροι και οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα μπορεί το υπουργείο να ακυρώνει σχέδια ομαδικών απολύσεων. Γενικώς, η μεγάλη εικόνα της διαπραγμάτευσης παραμένει ίδια, καθώς η κυβέρνηση καλείται να πάρει μέτρα 2% του ΑΕΠ για μετά το 2018, μέσω της μείωσης του αφορολογήτου και των συντάξεων, όπως ακριβώς ζητούσε από την πρώτη στιγμή το ΔΝΤ.
Αυτά, όπως και το εργασιακό, είναι τα δύσκολα ανοικτά ζητήματα, για τα οποία υψηλόβαθμο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου ανέφερε προχθές ότι απαιτούν πολιτικές αποφάσεις. Οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν σήμερα.
Συνολικά, στα θέματα αυτά, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έχει αποδεχθεί ότι δεν θα μπορέσει να αποφύγει το «πικρό ποτήρι» και ότι θα υποχρεωθεί να κινηθεί στη γραμμή του ΔΝΤ. Πολιτικά, ο κ. Τσακαλώτος θα ζητήσει ασφαλώς κάλυψη, προκειμένου να προχωρήσει. Ωστόσο έχει πλέον γίνει σε όλους σαφές ότι τα μέτρα είναι μονόδρομος, προκειμένου να μείνει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα, όπως διαμηνύουν ότι επιθυμούν ο ένας μετά τον άλλον οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι (με επιφυλάξεις από την Κομισιόν μόνο).
Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με πληροφορίες το οικονομικό επιτελείο έχει πλέον περιλάβει στις προτάσεις του για τα αντίμετρα τη μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων (κατά 2-3 μονάδες από 29% σε 26%-27%), όπως ζητούσε το Ταμείο. Αντίθετα, οι αρχικές του προτάσεις δεν περιείχαν τέτοιο μέτρο και περιορίζονταν σε ελαφρύνσεις των ασθενέστερων εισοδηματικά στρωμάτων.
Παρά το πολιτικό κόστος της συμφωνίας, το οικονομικό επιτελείο εξακολουθεί να επενδύει στην προοπτική της εξόδου από την κρίση (και από τα μνημόνια), η οποία περνάει μέσα από τη συμφωνία επί της αξιολόγησης και την ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Ενδειξη για τις προοπτικές που υπάρχουν αναμένεται να δοθεί σήμερα στο Euroworking Group που συνεδριάζει με τηλεδιάσκεψη.