Πριν τον Ζινεντίν Ζιντάν. Πριν τον Μισέλ Πλατινί. Ηταν ο Ρεϊμόν Κοπαζέφσκι. Το γαλλικό ποδόσφαιρο είχε πάντα τους μύθους του, ποδοσφαιριστές που σφράγισαν ο καθένας τους μια ολόκληρη εποχή, και ο Κοπά ήταν ένας από αυτούς, για την ακρίβεια ήταν ο πρώτος. Αυτόν τον θρύλο αποχαιρέτησε η Γαλλία την Παρασκευή. «Ο Ρεϊμόν Κοπά είναι νεκρός», έγραψε η Le Monde. Ο Κοπά έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 85 ετών.
Για τις σύγχρονες γενιές του ποδοσφαίρου του playstation και των αμέτρητων αγώνων ευρωπαϊκών διοργανώσεων στην TV, είναι δύσκολο να συλληφθεί το μέγεθος που υπήρξε ο Κοπά. Ούτε οι σύγχρονοι Γάλλοι μπορούν καλά καλά να καταλάβουν. Ηταν όμως αυτός, ο γιος πολωνών μεταναστών που έβγαζε τα πρώτα του χρήματα στα ανθρακωρυχεία του Πα ντε Καλέ στα σύνορα με το Βέλγιο και έχασε ένα δάχτυλο σε ατύχημα στις στοές, που έβαλε τη Γαλλία στον παγκόσμιο ποδοσφαιρικό χάρτη.
Ασφαλώς, εκείνη την εποχή υπήρξε και ο σπουδαίος Ζιστ Φοντέν, ο αρχισκόρερ της Εθνικής Γαλλίας. Αλλά ο ηγέτης των τρικολόρ και αυτός που πρώτος βγήκε έξω από τα όρια του «εξαγώνου», όπως οι παλιοί Γάλλοι αποκαλούν την επικράτεια της χώρας τους, ήταν το μικρόσωμο (ύψους μόλις 1,68 μ.) δεξί εξτρέμ της Ρεμς.
Προσοχή: δεν βρισκόμαστε την εποχή του Μποσμάν, αλλά στα ασπρόμαυρα 50s που ακόμα και ένα ταξίδι από το Παρίσι στη Μαδρίτη είναι μικρή περιπέτεια και οι μεταγραφές ποδοσφαιριστών από μια χώρα σε μια άλλη, μια υπόθεση εξαιρετικά πολύπλοκη που απαιτεί συνεννοήσεις μεταξύ επιφυλακτικών εθνικών ποδοσφαιρικών ομοσπονδιών και διεθνείς συμφωνίες εν μέσω ανώμαλων συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Οι πρώτοι που γοητεύτηκαν από τον Κοπά ήταν οι Ισπανοί. Είχε παίξει σε ένα ματς ανάμεσα στην Ισπανία και τη Γαλλία στη Μαδρίτη και η Marca είχε υποκλιθεί στο ταλέντο του, χαρακτηρίζοντάς τον «μικρό Ναπολέοντα». Οι βρετανοί δημοσιογράφοι δεν είχαν καμία πρόθεση να είναι διακριτικοί στους διθυράμβους. Σκέτο «Ναπολέων» για τον μικρόσωμο Κοπά. «Αυτός, ο “Ναπολέων” Κοπά, είναι η απειλή για την Αγγλία» προειδοποιούσαν.
Το καλοκαίρι του 1956 η Ρεάλ Μαδρίτης θα έδινε 52 εκατ. παλιά φράγκα (520.000 σύγχρονα, ή 80.000 ευρώ) για να τον αποκτήσει από τη Ρεμς την οποία είχε αντιμετωπίσει στον πρώτο τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών λίγες εβδομάδες νωρίτερα. Ηταν μια μεταγραφή ρεκόρ.
Με τη Ρεάλ Μαδρίτης, ο Κοπά κατέκτησε το Κύπελλο Πρωταθλητριών το 1957, το 1958 και το 1959, προτού αποφασίσει να επιστρέψει στη Ρεμς. Εκείνα τα χρόνια ήταν αυτά της απόλυτης καταξίωσης.
Το 1958 ο Κοπά πήρε το Πρωταθλητριών με τη Ρεάλ Μαδρίτης και οδήγησε τη Γαλλία στην τρίτη θέση του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Σουηδίας – οι τρικολόρ είχαν χάσει μόνο από τη Βραζιλία του Πελέ στα ημιτελικά. Ηταν η χρονιά που ο Κοπά ανακηρύχθηκε ο καλύτερος ποδοσφαιριστής στην Ευρώπη, έλαβε τη Χρυσή Μπάλα (Ballon d’ Or). Ηταν ο πρώτος Γάλλος που τιμήθηκε στον θεσμό του France Football – θα περνούσαν χρόνια για να γίνει κάτι αντίστοιχο από τους Πλατινί, Ζαν Πιερ Παπέν και Ζιντάν.