Είναι ίσως ο μεγαλύτερος καταγεγραμμένος μαζικός θάνατος φαλαινών και σίγουρα μια τραγική εικόνα για όσους τις πρωτοαντίκρισαν – και για όλους εμάς που βλέπουμε τις εικόνες που μεταδίδουν τα ειδησεογραφικά πρακτορεία: τη νύχτα της Πέμπτης 416 φάλαινες -ορθότερα μαυροδέλφινα, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών- ξεβράστηκαν σε ακτή του Νότιου Νησιού της Νέας Ζηλανδίας και σχεδόν οι 300 από αυτές είχαν χάσει τη ζωή τους μέχρι τα ξημερώματα.
Το πρωί της Παρασκευής δεκάδες εθελοντές και το επιτελείο του Τμήματος Συντήρησης (Department of Conservation – DOC) έσπευσαν στην παραλία, σε μία προσπάθεια να περισώσουν τις περίπου 100 φάλαινες που βρίσκονταν ακόμη εν ζωή. Επιστρατεύοντας πετσέτες, κουβέρτες και κουβάδες προσπάθησαν να τις κρατήσουν ζεστές και ενυδατωμένες, βρέχοντας και σκεπάζοντάς τις.
Οπως περιέγραψαν εθελοντές στο ειδησεογραφικό δίκτυο Fairfax της Νέας Ζηλανδίας, οι φάλαινες ήταν ξαπλωμένες στην ακτή, γυρισμένες στο πλάι, ενώ από μακριά μπορούσε να διακρίνει κάποιος το λευκό μέρος της κοιλιάς τους.
«Ηταν ένα αποτρόπαιο θέαμα», δήλωσε ο Πίτερ Γουάιλς, ένας από τους πρώτους εθελοντές που έσπευσαν στο σημείο, σύμφωνα με τον βρετανικό Guardian.
Ο Αντριου Λάμασον, επικεφαλής του Τμήματος, είπε ότι πρόκειται για το μεγαλύτερο περιστατικό τέτοιου τύπου που θυμάται, αν και ακόμα δεν έχουν διευκρινιστεί τα αίτια. Στον κόλπο έχουν σημειωθεί πολλοί θάνατοι θηλαστικών κατά το παρελθόν, καθώς εξαιτίας του σχήματός του, όπως φαίνεται στη φωτογραφία, άπαξ και τα κοπάδια αρχίσουν να κολυμπούν στο εσωτερικό του, δυσκολεύονται να βγουν.
Την ώρα της πλημμυρίδας, τις ώρες δηλαδή που τα νερά φουσκώνουν, γύρω στις 10.30 το πρωί της Παρασκευής (τοπική ώρα), οι περίπου 100 φάλαινες που έμειναν ζωντανές ρίχτηκαν και πάλι στο νερό, όμως η άμπωτη του απογεύματος, όταν δηλαδή τα νερά τραβιούνται, έβγαλε σχεδόν 90 από αυτές και πάλι στην ακτή. Πλέον οι εθελοντές δίνουν μάχη με τον χρόνο, καθώς προσπαθούν να κρατήσουν τις φάλαινες ζωντανές μέχρι την επόμενη παλίρροια, την ίδια ώρα το πρωί του Σαββάτου.
Ο Λάμασον δήλωσε ότι είναι συνηθισμένο οι φάλαινες να ξεβράζονται και πάλι στην ακτή, καθώς είναι θηλαστικά που ακολουθούν πάντοτε το κοπάδι τους, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου κείται νεκρό εκεί.
Σύμφωνα με τα αρχεία του Τμήματος, είναι ο τρίτος μεγαλύτερος μαζικός θάνατος φαλαινών στην ιστορία της Νέας Ζηλανδίας. Το 1918 περίπου 1000 φάλαινες εντοπίστηκαν νεκρές στα νησιά Τσάταμ, 800 χλμ ανατολικά του Κράισττσερτς στη Νέα Ζηλανδία, ενώ το 1985 περίπου 450 έχασαν τη ζωή τους για τον ίδιο λόγο στις ακτές του Οκλαντ.
Οι αιτίες της θλιβερής πρωτιάς της Νέας Ζηλανδίας στους θανάτους φαλαινών δεν είναι σαφείς. Σίγουρα οι ηλικιωμένες, άρρωστες και πληγωμένες φάλαινες είναι εξαιρετικά ευάλωτες. Κυνηγώντας φαγητό, και καθώς πάντοτε ακολουθούν το κοπάδι τους, εύκολα μπορούν να παγιδευτούν σε κόλπους με στενά περάσματα – ιδίως στην προσπάθειά τους να αποφύγουν τις όρκες που συνήθως τις κυνηγούν.
Από το 1840 περισσότερες από 5.000 φάλαινες και δελφίνια έχουν χάσει τη ζωή τους σε ακτές της χώρας. Το επιτελείο του DOC αντιμετωπίζει τέτοια περιστατικά καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, όμως συνήθως αφορούν ένα με δύο θηλαστικά. Το χθεσινό, κατά τους ίδιους, ξεπερνά κάθε προηγούμενο.