Επικαιρότητα

Αντίο, Λουκιανέ

Ενας από τους πιο ξεχωριστούς ανθρώπους του πενταγράμμου, πρωτοπόρος τραγουδοποιός και συνθέτης έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 73 ετών. Ηταν μεταξύ άλλων αυτός που μας χάρισε το Πάρτι στη Βουλιαγμένη και το «Δεν μας τρομάζουν τα νέα μέτρα»
Πάνος Παπαδόπουλος

Για τους φίλους και τους θαυμαστές του ήταν ο Λουκιανός. Σκέτο. Ενας από τους πρωτοπόρους του ελληνικού πενταγράμμου, ένας σπουδαίος τύπος, εκείνος που μεταξύ άλλων μας χάρισε το μνημειώδες Πάρτι στη Βουλιαγμένη το 1983. Ο Λουκιανός Κηλαηδόνης δεν είναι πια κοντά μας. Εφυγε από τη ζωή σε ηλικία 73 ετών. Το ανακοίνωσε η σύζυγός του, η ηθοποιός και βουλευτής Αννα Βαγενά:

«Ευχαριστούμε πολύ όλους τους γιατρούς, τις νοσηλεύτριες και τους νοσηλευτές που τον φρόντισαν σε όλες του τις νοσηλείες. Ευχαριστούμε όλους εσάς που τον αγαπήσατε και ξέρουμε ότι θα τον αγαπάτε για πάντα. Η τελετή θα γίνει σε στενό οικογενειακό κύκλο. Στη μνήμη του Λουκιανού όσοι θέλετε μπορείτε να καταθέσετε χρήματα στον λογαριασμό GR8501101130000011395450502 της Εθνικής Τράπεζας βοηθώντας μία αγαπημένη μας οικογένεια που το έχει ανάγκη».

Ο Λουκιανός που μπαρκάρισε, σπούδασε αρχιτέκτονας αλλά έγινε τραγουδοποιός ήταν ένας διεισδυτικός παρατηρητής της ελληνικής πραγματικότητας. Με τους στίχους αποτύπωνε ίσως καλύτερα από κάθε άλλον τα καλά, τα κακά και τον μικροαστισμό της φυλής μας. Θα τον θυμόμαστε, ας πούμε, για το προφητικό και διαχρονικό και απίστευτα επίκαιρο «Δεν μας τρομάζουν τα νέα μέτρα». Το έγραψε το 1979. Εφυγε από τη ζωή λίγο προτού επιβληθούν (πάλι) τα νέα μέτρα.

Αλλά και στα καλά ήταν εκεί ο Λουκιανός να τα καταγράψει και να τα συνθέσει, να τα φέρει στα χείλη όλων των Ελλήνων: «Πώς μας ενώνει και πώς μας δονεί, του Διακογιάννη η φωνή»…

Ο Λουκιανός ταλαιπωρούνταν τα τελευταία χρόνια από την υγεία του. Είχε την καρδιά του, είχε και καρκίνο στον πνεύμονα. Οι άτιμες οι σπατάλες της νιότης. «Φεύγουν τα καλύτερά μας χρόνια» που τραγουδούσε ο ίδιος αλλά και η τεράστια Βίκυ Μοσχολιού που είχε την πρώτη εκτέλεση.

O Λουκιανός γεννήθηκε το 1943 στην Κυψέλη. Εκεί μεγάλωσε. Επειτα σπούδασε αρχιτέκτονας στο ΑΠΘ και στο Μετσόβιο, αλλά δεν άσκησε ποτέ το επάγγελμα. Τραγουδούσε στον «Επαγγελματικό Προσανατολισμό»:

«Γι’ αυτό σου λέω σκέψου το και πρόσεξε πολύ
γιατί πριν από σένανε την πάθανε πολλοί
που πήραν το πτυχίο τους και με βαθμό καλό
κι αφού δουλειά δε βρήκαν το κάνανε ρολό
ρολό λοιπόν το κάναν κι όπως ήταν φυσικό
κι αφού το καμαρώσαν το βάλανε στο…»

Ο ίδιος βρήκε το νόημα της ζωής. Στις αρχές της δεκαετίας του ’70 έγραψε μουσική για τη θεατρική παράσταση του έργου της Κωστούλας Μητροπούλου «Η Πόλη μας». Τα τραγούδια στον ομότιτλο δίσκο που κυκλοφόρησε ερμηνεύουν η Βίκυ Μοσχολιού και ο Μανώλης Μητσιάς.

Ακολούθησε ο δίσκος «Κόκκινη Κλωστή» σε στίχους Νίκου Γκάτσου με τη Δήμητρα Γαλάνη και τον Μανώλη Μητσιά. Το 1973 κυκλοφόρησαν σε κόκκινο βινύλιο τα «Μικρoαστικά» σε στίχους Γιάννη Νεγρεπόντη, όπου για πρώτη φορά ο Λουκιανός ερμήνευσε δικές του συνθέσεις. Ηταν μια δουλειά-ορόσημο. Τα «Μικροαστικά» προτού εκδοθούν σε δίσκο είχαν κυκλοφορήσει παράνομα στη διάρκεια της Δικτατορίας και έγιναν σημείο αναφοράς για μια ολόκληρη γενιά.

[Εδώ, αν μου επιτρέπετε, μια προσωπική αναφορά: «Ηταν τα νιάτα μας» μού είπε η μητέρα μου όταν της τηλεφώνησα για να της πω το κακό νέο. «Με τα τραγούδια του κοιμόσουν μωρό». Μερικά χρόνια μετά θα γνώριζα και θα γινόμουν φίλος με τις κόρες του Λουκιανού και της Αννας στην Ανδρο. Και νιώθω ότι έχασα όχι μόνο τον άνθρωπο που έγραψε το σάουντρακ των παιδικών και εφηβικών μου χρόνων -ακόμα και αυτές τις λειψές μουσικές αναμνήσεις ενός βρέφους- αλλά και τον αγαπημένο μπαμπά δυο φίλων]

Ας επιστρέψουμε στον Λουκιανό όμως. Επόμενη δισκογραφική δουλειά του ήταν τα «Απλά μαθήματα πολιτικής οικονομίας» πάλι σε στίχους Γιάννη Νεγρεπόντη. Και το 1976 έγραψε το εντυπωσιακό από κάθε άποψη «Media Luz», έναν δίσκο με ορχηστρική μουσική, που είναι το soundtrack μιας υποθετικής ταινίας «Film Noir».

Από το 1978 και μέχρι το 1991 κυκλοφόρησαν πέντε δίσκοι με τη δική του σφραγίδα: «Είμαι ένας φτωχός και μόνος καουμπόυ», «Ψυχραιμία Παιδιά», «Χαμηλή πτήση», «Τραγούδια για κακά παιδιά», «Γιατί θα γίνω μαραγκός».

Ασφαλώς ο Λουκιανός δεν ήταν μόνο αυτός της δισκογραφίας. Εγραψε μουσική για θέατρο και κινηματογράφο με μεγάλη επιτυχία. Για δέκα χρόνια έγραφε αποκλειστικά τη μουσική για το «Ελεύθερο Θέατρο»-«Ελεύθερη Σκηνή». Είχε γράψει τη μουσική για τα εμβληματικά φιλμ του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Οι κυνηγοί» και «Ο θίασος», καθώς και για το «Ελευθέριος Βενιζέλος» του Παντελή Βούλγαρη και τους «Αθηναίους» του Βασίλη Αλεξάκη.

Και βέβαια υπήρχε το Πάρτι. ΤΟ ΠΑΡΤΙ. Ηταν το «ελληνικό Γούντστοκ» όπως πολλοί το χαρακτήρισαν; Πιθανότατα, αν δώσουμε περισσότερο βάρος στο «ελληνικό» και λιγότερο στο «Γούντστοκ» και αν σκεφτούμε τις αναλογίες της ελληνικής πραγματικότητας που ο ίδιος ο Λουκιανός κατέγραφε. Αλλωστε στη χώρα μας όλα έρχονταν με δραματική καθυστέρηση και ο Λουκιανός ήταν αυτός που το συντόμευσε διοργανώνοντας τη μυθική εκείνη συναυλία τον Ιούλιο του 1983, όταν στη Βουλιαγμένη συγκεντρώθηκαν 70.000 άτομα.

Είχε πει ο ίδιος για εκείνη τη βραδιά στη Δέσποινα Λάδη και στο ΒΗΜΑ ΜΕΝ: «Το πάρτι στη Βουλιαγμένη πήρε διαστάσεις που κανείς μας δεν είχε φανταστεί. Θυμάμαι, ήταν απόγευμα και πήγα να ρίξω μια τελευταία ματιά στον χώρο. Οι δρόμοι είχαν κλείσει από τον κόσμο που προσπαθούσε να φτάσει. Οταν είδα την τεράστια σκούρα μάζα από ανθρώπους, τρόμαξα. Είπα στον εαυτό μου: “Εγώ το προκάλεσα αυτό; Ας τελειώσει η βραδιά χωρίς ατυχήματα και δεν θα το ξανακάνω ποτέ”»

Ο Λουκιανός ήταν ένας μποέμ τύπος. Οικογενειάρχης, με δυο θαυμάσιες κόρες που έγιναν εξαιρετικές καλλιτέχνιδες, τη Γιασεμί που είναι ηθοποιός και τη Μαρία που είναι μουσικός και έναν γάμο που κράτησε δεκαετίες. Ηταν πρωτοπόρος από πολλές απόψεις. Και ήρεμος. «Οσοι ασχολούνται με την τέχνη είναι συνήθως άνθρωποι πληγωμένοι, που θέλουν να καλύψουν μια έλλειψη. Αλλά η τέχνη δεν είναι και δεν πρέπει να είναι δεκανίκι. Τα ωραιότερα πράγματα σε αυτή τη ζωή είναι τα πιο απλά: ένα ποτήρι κρύο νερό, ένας σύντροφος, ένα ηλιοβασίλεμα»…

Ο «Λούκι Λουκ» του ελληνικού τραγουδιού καβάλησε την Ντόλι του και έφυγε για το τελευταίο του ηλιοβασίλεμα…

ΥΓ. Ο Λουκιανός θα βρίσκεται την Πέμπτη, 9 Φεβρουαρίου, από τις 9 το πρωί μέχρι τις 9 το βράδυ στο θέατρο «Μεταξουργείο» για όποιον θέλει να τον αποχαιρετήσει.