Μπορεί ο Αλέξης Τσίπρας να στηριχθεί σε μια κλειστή ομάδα και να φτάσει σε συμφωνία αδειάζοντας τον Ευκλείδη Τσακαλώτο; Είναι εφικτή η «χωριστή ειρήνη» με τους Θεσμούς «για τον εαυτό του και την οικογένειά του αποκλειστικά» που λέει και η εισαγωγή στους «Αχαρνής» του Σαββόπουλου;
Η σύγκρουση ή η συμπόρευση του Πρωθυπουργού με τον εκάστοτε υπουργό Οικονομικών είναι «όλα τα λεφτά» στην πολιτική. Ανέκαθεν.
Ως μετρ του τακτικισμού, ο Πρωθυπουργός είναι ασκημένος στο πάρε-δώσε. Από την εποχή του Αλέκου Αλαβάνου και του Φώτη Κουβέλη ως το καλοκαίρι του 2015 με Γιάνη Βαρουφάκη και Παναγιώτη Λαφαζάνη πάντα πήγαινε παρακάτω.
Αυτή τη φορά, για να ξεπεράσει το φράγμα των πληρωμών του Ιουλίου (χωρίς να επέλθουν η χρεοκοπία και το Grexit) χρειάζεται να κλείσει την αξιολόγηση και να τα βρει με τον κ. Τσακαλώτο.
Κάπου εκεί αρχίζουν τα δύσκολα. Οι σχέσεις τους κινούνται στα όρια. Το γυαλί ράγισε από τη στιγμή που ο κ. Τσίπρας αποφάσισε να πάρει πάνω του τη διαπραγμάτευση. Προηγουμένως ο κ. Τσακαλώτος είχε στείλει τη γνωστή επιστολή στα μέλη του Eurgroup με το ένα τρίτο των μέτρων. ‘Hταν σαν να λέει «εγώ μέχρι εδώ».
Ο υπουργός Οικονομικών δεν δέχεται να τον αδειάσουν για τρίτη φορά. Η πρώτη ήταν τον Μάιο του 2016 όταν είχε δηλώσει ότι θα παραιτηθεί αν μειωθεί το αφορολόγητο. Τότε τον έπεισαν να μείνει. Βοήθησε και το γεγονός ότι η μείωση ήταν μικρή.
Η δεύτερη φορά ήταν πέρυσι τον Δεκέμβριο. Επέμενε μαζί με τον Γιώργο Χουλιαράκη να μην δοθεί μονομερώς το επίδομα στους συνταξιούχους. Ο κ. Τσίπρας τον τούμπαρε, ο κ. Τσακαλώτος το πλήρωσε. Αναγκάστηκε να στείλει την περίφημη απολογία στους Θεσμούς για να ξεπαγώσουν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος.
Τώρα καλείται να δεχτεί μια μεγάλη μείωση του αφορολόγητου. Και μάλιστα με προκαταβολική νομοθέτηση. Για το πρώτο απειλούσε με παραίτηση από πέρυσι ενώ για το δεύτερο δηλώνει ότι «ξεπερνάει τη δημοκρατική κουλτούρα της Ευρώπης». Γίνεται να τα χρεωθεί και τα δύο μαζί;
Η μείωση του αφορολόγητου από τις 8.636 ευρώ στις 6.000 ευρώ από 1.1.2018 δεν περνάει με τίποτα στο εσωτερικό ακροατήριο. Σημαίνει ετήσιες απώλειες ως 700 ευρώ για χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους. Το 2016 η δικαιολογία για το πακέτο ασφυξίας των νέων φόρων και του Ασφαλιστικού Κατρούγκαλου ήταν ότι επιβαρύνονται οι πλούσιοι. Τώρα;
Τώρα τίποτα. Ίσως γι’ αυτό να ξανάνοιξαν την κουβέντα για το Grexit: να γλιτώσουμε τα χειρότερα… Ξέρουν βέβαια ότι κάπως έτσι το ΠΑΣΟΚ έπεσε από το 44% στο 6%.
Ο κ. Τσακαλώτος φοβάται το ενδεχόμενο η κυβέρνηση να δώσει και το αφορολόγητο και εκεί που νομίζει ότι πλησιάζει στον τερματισμό οι Θεσμοί να μετακινήσουν την κορδέλα παρακάτω. Το είδαμε το 2014 επί Σαμαρά- Βενιζέλου.
Τα στελέχη των Θεσμών δεν αποκλείουν να το ξαναδούμε.«Η κυβέρνηση έχει μια καταπληκτική ικανότητα να καταπίνει τα λόγια της και να ψηφίζει αυτά που απορρίπτει. Πιστεύω ότι πλησιάζει στο όριο» λέει ένας από αυτούς. Τι εννοεί; Αν το ΔΝΤ τραβήξει κι άλλο το σχοινί τότε θα σπάσει.
Κάπως έτσι, ο κ. Τσακαλώτος άρχισε να παίρνει τα μέτρα του. Για όσους τον παρακολουθούν από κοντά βλέπουν ότι αμφιταλαντεύεται. Τις περισσότερες φορές ακολουθεί τη γραμμή και την κυβερνητική προπαγάνδα. Πού και πού όμως βουτάει στην αλήθεια.
Τα απόνερα από την τελευταία βουτιά, την παραδοχή ότι έχει ολοκληρωθεί μόλις το ένα τρίτο των προαπαιτούμενων της αξιολόγησης, ενόχλησαν ιδιαιτέρως το Μαξίμου και τον Πρόεδρο της Βουλής. Και λογικό: μέχρι χθες έλεγαν ότι έχουν κλείσει το 95%!
Επιπλέον, η δήλωση του υπουργού ότι το τελευταίο 1/3 των μέτρων «είναι σε πολιτική διαπραγμάτευση» επαναλαμβάνει το ίδιο μήνυμα: εγώ δεν την πατάω, άλλωστε ο Τσίπρας το έχει πάρει πάνω του.
Οι «53» δεν έχουν αποφασίσει τι θα κάνουν. Αλλά θα ήταν περίεργο ο κ. Τσακαλώτος να μην δεχτεί τα μέτρα ως υπουργός Οικονομικών και να τα ψηφίσει ως ηγέτης της εσωκομματικής αντιπολίτευσης. Και αυτό είναι πρόβλημα και για τον Τσίπρα.