Ενα πρώτο δείγμα των προθέσεων της κυβέρνησης για το «ξεπάγωμα» της αξιολόγησης αναμένεται να υπάρξει σήμερα καθώς τις εναλλακτικές προτάσεις του υπουργείου Οικονομικών σχετικά με τα πρόσθετα μέτρα ύψους 4,5 δισ. ευρώ τα οποία απαιτούν οι δανειστές, και πρωτίστως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για το 2018 και τα επόμενα χρόνια θα παρουσιάσει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στη συνάντησή του με τον Μισέλ Σαπέν. Ακολουθεί, αύριο Πέμπτη, δεύτερο ραντεβού με τον Επίτροπο Πιερ Μοσκοβισί, με ελπίδες για ολοκλήρωση της αξιολόγησης όχι βέβαια μέσα στον Ιανουάριο (αυτός ο χρονικός ορίζοντας έχει μάλλον χαθεί, όπως είχε χαθεί και εκείνος της 5ης Δεκεμβρίου) αλλά για το μεθεπόμενο Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου…
Σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζεται μείωση του αφορολογήτου ορίου έως τα επίπεδα των 6.800 ευρώ περίπου, από τα 8.636 έως 9.550 ευρώ, ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του φορολογούμενου. Αυτό ως απάντηση στο αίτημα των Θεσμών για διεύρυνση της φορολογικής βάσης. Το συγκεκριμένο αίτημα τίθεται τόσο από τον άξονα ΔΝΤ – Βερολίνου όσο και από τους εγχώριους παράγοντες όπως ο ΣΕΒ.
Παράλληλα το σενάριο προβλέπει την ένταξη στη διαδικασία του «κόφτη» και μέτρων για μειώσεις συντάξεων. Ωστόσο, το σενάριο αυτό δεν προβλέπει ούτε την ποσοτικοποίηση των συγκεκριμένων μέτρων, ούτε την εκ των προτέρων νομοθέτησή τους, όπως ζητεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ).
Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται η «Καθημερινή», το οικονομικό επιτελείο δεν αποκλείει το ενδεχόμενο αναφοράς των δύο παραπάνω μέτρων – μείωση αφορολόγητου και συντάξεων– στο πλαίσιο της παράτασης της ισχύος του «κόφτη» δαπανών για μετά το 2018.
Συγκεκριμένα, το σενάριο που έχει επεξεργαστεί προβλέπει:
1. Την παράταση εφαρμογής του «κόφτη» και μετά το 2018.
2. Τη γραπτή αναφορά ότι τα μέτρα που θα εφαρμοστούν στην περίπτωση ενεργοποίησης του «κόφτη» θα περιλαμβάνουν τόσο τη μείωση του αφορολόγητου ορίου, όσο και τη μείωση των συντάξεων και μισθών.
3. Δεν θα υπάρχει, όμως, ποσοτικοποίηση των εν λόγω μέτρων, ούτε νομοθέτησή τους, όπως απαιτεί το ΔΝΤ.
4. Θα περιλαμβάνονται, επίσης, και μέτρα στο σκέλος των εσόδων. Δηλαδή, αύξησης φόρων, όπως για παράδειγμα των συντελεστών ΦΠΑ.
5. Θα περιγράφεται μία διαδικασία ευκολότερη ενεργοποίησης του «κόφτη».
Το σχέδιο αυτό δεν έχει ακόμα οριστικοποιηθεί σε όλες του τις λεπτομέρειες από την κυβέρνηση. Αποτελεί, ωστόσο, μία κίνηση «καλής θελήσεως» από την ελληνική πλευρά, ώστε να «ξεπαγώσουν» οι διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς και να ικανοποιηθούν σε κάποιο βαθμό οι απαιτήσεις του ΔΝΤ.
Στελέχη του οικονομικού επιτελείου ξεκαθαρίζουν ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να προχωρήσει στην εκ των προτέρων νομοθέτηση μέτρων, όπως ζητεί το Ταμείο, ενώ επικαλούνται και την αναγνώριση του προέδρου του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, ότι κάτι τέτοιο προσκρούει στο Σύνταγμα. Ενδεικτικό των προβλημάτων που παραμένουν στις διαβουλεύσεις με τους πιστωτές είναι το ότι από το αυριανό Euroworking Group (EWG) η Αθήνα δεν αναμένει τίποτα περισσότερο από έναν προσδιορισμό του χρονοδιαγράμματος των επόμενων κινήσεων για να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση.
Το δημοσιονομικό κενό
Σε ό,τι αφορά το δημοσιονομικό κενό του 2018, σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, απομένει η κάλυψη με νέα μέτρα ενός ποσού της τάξης των 180 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι η αρχική εκτίμηση των ευρωπαϊκών θεσμών ήταν πως υπάρχει κενό ύψους 700 εκατ. ευρώ. Για να κλείσει η «τρύπα» των 180 εκατ. ευρώ το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να προτείνει στους δανειστές μέτρα όπως η μεγαλύτερη περικοπή αμυντικών δαπανών και η φορολόγηση στις μισθώσεις κατοικιών μέσω Διαδικτύου (όπως η airbnb). Παράλληλα, υπάρχει και καλύτερη εκτίμηση για την πορεία των φορολογικών εσόδων.
Πάντως, κατά την Αθήνα τα μεγάλα προβλήματα που «κολλάνε» την ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι δύο:
• Η επίτευξη συμφωνίας για το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων που πρέπει να επιτύχει η Ελλάδα μετά το 2018.
• Η στάση που θα τηρήσει το ΔΝΤ στις συζητήσεις, δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή είναι ο θεσμός που δημιουργεί τα μεγαλύτερα προσκόμματα.
Αν επιλυθούν τα δύο αυτά θέματα, τότε εκτιμάται από ελληνικής πλευράς ότι οι υπόλοιπες διαφορές σε εργασιακά και ενεργειακά ζητήματα μπορούν να γεφυρωθούν.