Ηταν το χρονικό μιας προαναγγελθείσης απουσίας: Ο Μπομπ Ντίλαν, βραβευθείς με Νομπέλ Λογοτεχνίας 2016, δεν παρέστη στην τελετή απονομής του βραβείου. Είναι κάτι το εξαιρετικά σπάνιο και ως εκ τούτου ιστορικό. Ο 75χρονος αμερικανός τραγουδοποιός, που είχε χαρακτηριστεί από το Ιδρυμα Νομπέλ ως «σύγχρονος Ομηρος» είχε «ανειλημμένες υποχρεώσεις» και έτσι δεν ταξίδεψε στην Στοκχόλμη για την απονομή και το δείπνο το βράδυ του Σαββάτου, 10 Δεκεμβρίου.
Ολοι οι άλλοι ήταν εκεί, ή σχεδόν εκεί. Το Νομπέλ Ειρήνης απονεμήθηκε, ως συνήθως, στο Οσλο της Νορβηγίας όπως όριζε η επιθυμία του Αλφρεντ Νομπέλ. Το σπουδαίο βραβείο έλαβε Χουάν Μανουέλ Σάντος, ο πρόεδρος της Κολομβίας, για τον αγώνα του να τερματιστεί ο πολύχρονος εμφύλιος με το κίνημα των ανταρτών FARC.
Αλλά ο Ντίλαν (η απουσία-παρουσία του Ντίλαν) ήταν εκεί και στο Οσλο. Σε μια εκδήλωση που μεταξύ άλλων παρών ήταν ο Χένρι Κίσινγκερ, από τους πολιτικούς που καθόρισαν την πολιτική των ΗΠΑ στον Πόλεμο του Βιετνάμ, ο Χουάν Μανουέλ Σάντος παρέλαβε το Νομπέλ Ειρήνης υπό τους ήχους του κλασικού αντιπολεμικού τραγουδιού του Ντίλαν «Blowin’ in the wind».
Λίγο αργότερα, στην Στοκχόλμη απονεμήθηκαν τα Νομπέλ των επιστημονικών κλάδων, της λογοτεχνίας και της οικονομίας.
Στο Konserthuset, την Αίθουσα Συναυλιών της Στοκχόλμης, όπου το Ιδρυμα Νόμπελ διοργανώνει κάθε χρόνο την τελετή απονομής, οι 9 βραβευθέντες που παρέστησαν παρέλαβαν από τον βασιλιά Κάρολο Γουστάβο ΙΣτ’ της Σουηδίας ένα χρυσό μετάλλιο και ένα δίπλωμα.
Εκτός του μεταλλίου και του διπλώματος, κάθε βραβείο Νομπέλ ισοδυναμεί και με μια επιταγή 8 εκατ. σουηδικών κορωνών (περίπου 824.000 ευρώ) που δίνεται σε καθέναν από τους βραβευθέντες.
Ο Ντίλαν, που επί δύο εβδομάδες μετά την ανακοίνωση της βράβευσης δεν είχε προβεί σε κάποιο σχόλιο, ζήτησε συγγνώμη για την απουσία του επικαλούμενος «άλλες υποχρεώσεις».
Προκειμένου να καλύψει το κενό, η αμερικανίδα τραγουδίστρια Πάτι Σμιθ, μεγάλη θαυμάστρια του Ντίλαν, ερμήνευσε ένα από τα γνωστότερα τραγούδια του, το «A Hard Rain’s A-Gonna Fall», στο πλαίσιο της τελετής.
Εμφανώς συγκινημένη, η τραγουδίστρια διέκοψε προς στιγμή την ερμηνεία της, σα να είχε ξεχάσει τα λόγια της, προτού ζητήσει συγγνώμη και ξεκινήσει εκ νέου, με την ενθάρρυνση των περίπου 1.500 προσκεκλημένων που την χειροκροτούσαν θερμά.
[Η εμφάνιση και το τραγούδι της Πάτι Σμιθ στο 1:03:00]
Ο 75χρονος Ντίλαν απέστειλε μια ευχαριστήρια ομιλία που αναγνώστηκε στο επίσημο δείπνο που έγινε μετά την τελετή στο Δημαρχείο της Στοκχόλμης. «Αν κάποιος μου έλεγε ποτέ ότι θα είχα μια ελάχιστη πιθανότητα να κερδίσω το Νομπέλ Λογοτεχνίας, θα σκεφτόμουν ότι θα ήταν περίπου οι ίδιες πιθανότητες με το να βρεθώ στη Σελήνη», ανέφερε μεταξύ άλλων η επιστολή που αναγνώστηκε από την πρεσβευτή των ΗΠΑ στη Σουηδία Αζίτα Ράτζι. «Κίπλινγκ, Σόου, Τόμας Μαν, Περλ Μπακ, Αλμπέρ Καμύ, Χέμινγουεϊ. Αυτοί οι γίγαντες της λογοτεχνίας, τον οποίων τα έργα διδάσκονται στα σχολεία, φιλοξενούνται σε βιβλιοθήκες και αναφέρονται με ευλάβεια, πάντα έκαναν βαθύτατη εντύπωση. Το ότι τώρα συναντώ αυτά τα ονόματα σε έναν τέτοιο κατάλογο, είναι ειλικρινά πέρα από λέξεις», σημείωσε σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο Ντίλαν.
Και σε άλλο σημείο της επιστολής, ο Ντίλαν ανέφερε: «Δεν υπήρξε μία φορά που να αναρωτήθηκα αν τα τραγούδια μου συνιστούν λογοτεχνία. Γι’ αυτό ευχαριστώ τη Σουηδική Ακαδημία. Τόσο επειδή ασχολήθηκε με αυτήν την ερώτηση, όσο και επειδή τελικά μας πρόσφερε αυτήν την υπέροχη απάντηση», κατέληξε ο μέγας Ντίλαν.
Στην τελετή απονομής, ο Βρετανός Ντέιβιντ Τούλες, που τιμήθηκε με το Nομπέλ Φυσικής, ήταν ο πρώτος που ανέβηκε στη σκηνή. Τον ακολούθησαν οι Ντάνκαν Χολντέιν και Μάικλ Κόστερλιτς, συμπρατριώτες του και επίσης βραβευθέντες.
Ο Γάλλος Ζαν Πιερ Σοβάζ, ο Βρετανός Φρέιζερ Στόνταρτ και ο Ολλανδός Μπέρναρντ Φερίνγκα, που βραβεύτηκαν με το Νομπέλ Χημείας, παρέλαβαν κατόπιν τα βραβεία τους.
Τους ακολούθησε ο Γιαπωνέζος Γιοσινόρι Οσούμι, για το Νομπέλ Ιατρικής.
Τέλος, ο Αμερικανοβρετανός Ολιβερ Χαρτ και ο Φινλανδός Μπενγκτ Χολμστρεμ παρέλαβαν το Νομπέλ Οικονομίας.
Η τελετή ολοκληρώθηκε με την ανάκρουση του εθνικού ύμνου της Σουηδίας και όχι ενός τραγουδιού του Ντίλαν…