Η Ευρώπη που κρατούσε την ανάσα της από το πρωί της Κυριακής, μπορεί να πάρει μια μικρή αναπνοή. Στην Αυστρία, δεν κέρδισαν οι Ακροδεξιοί. Ο Νόμπερτ Χόφερ παραδέχτηκε την ήττα του στις επαναληπτικές προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν την Κυριακή – ύστερα από το εκλογικό φιάσκο της περασμένης άνοιξης. Ο προοδευτικός Aλεξάντερ βαν ντερ Μπέλεν κέρδισε καθαρά αυτή τη φορά, παρά τον βρώμικο πόλεμο που δέχτηκε. Και το αντίπαλο κόμμα διασαφήνισε ότι αυτή τη φορά δεν θα αμφισβητήσει το αποτέλεσμα.
Λίγο μετά το κλείσιμο των εκλογικών κέντρων, στις 18.00 ώρα Ελλάδας, και με καταμετρημένο το 60% των ψήφων, ανακοινώθηκε ότι ο ανεξάρτητος Βαν Ντερ Μπέλεν είχε αποσπάσει ποσοστό 53,6% έναντι 46,4% του Νόρμπερτ Χόφερ του ακροδεξιού και λαϊκιστικού κόμματος FPOe. Οι πιθανότητες για ανατροπή του αποτελέσματος είναι λίγες, δεδομένου ότι ο Βαν ντερ Μπέλεν εμφανίζεται ισχυρότερος στο πεδίο των εκατοντάδων χιλιάδων επιστολικών ψήφων, η ενσωμάτωση των οποίων στο εκλογικό αποτέλεσμα θα αρχίσει από τη Δευτέρα.
Η διαφορά υπήρξε καθαρή και αδιαμφισβήτητη, ήδη από τα πρώτα exit polls (53% υπέρ του Βαν ντερ Μπέλεν, έναντι 46% του Χόφερ). Γι’ αυτό και λίγα μόλις λεπτά αφότου έκλεισαν οι κάλπες, ο Χόφερ και το επιτελείο του παραδέχθηκαν την ήττα τους. Εσπευσε να εκφράσει τη λύπη του σε μήνυμά του στο Facebook, όπου και συνεχάρη τον κατά τα φαινόμενα νικητή των εκλογών και διαμήνυσε ότι «είμαστε όλοι Αυστριακοί, ανεξάρτητα από το ποιον ψηφίσαμε στις κάλπες». Νωρίτερα, είχε αναγνωρίσει το εκλογικό αποτέλεσμα ο γενικός γραμματέας του Κόμματος των Ελευθέρων Χέρμπερτ Κικλ συγχαίροντας τον Βαν ντερ Μπέλεν στη δημόσια τηλεόραση της χώρας.
«Νιώθουμε όλοι μας μεγάλη ανακούφιση και είμαστε πολύ ευγνώμονες», δήλωσε ο διευθυντής της προεκλογικής εκστρατείας του Βαν ντερ Μπέλεν, ο Λόταρ Λοκλ.
To αποτέλεσμα στις προεδρικές εκλογές στην Αυστρία προμηνυόταν οριακό καθώς ο Χόφερ είχε ακολουθήσει την επιτυχημένη συνταγή τόσο των υπέρμαχων του Brexit όσο και του Ντόναλντ Τραμπ. Αλλωστε είχε χρησιμοποιήσει τις τακτικές του στρατοπέδου του Τραμπ σε μια προσπάθεια να αποδομήσει το προφίλ του αντιπάλου του: τα ακροδεξιά τρολ είχαν περιγράψει τον Βαν ντερ Μπέλεν ως έναν ασθενικό υποψήφιο που στα νιάτα του ήταν κατάσκοπος των Σοβιετικών και ο πατέρας του ήταν Ναζί. Ολα ήταν ψευδή αλλά μέχρι τώρα τέτοιες βρόμικες, μέσω της γκρίζας ενημέρωσης του Διαδικτύου, τακτικές είχαν αποδειχτεί αποτελεσματικές.
Η ήττα του Χόφερ είναι και μια ήττα όσων έπαιξαν το ξενοφοβικό χαρτί στο Προσφυγικό (δεν είναι τυχαίο ότι η Αυστρία υπήρξε η άτυχη αρχηγός του Βίζεγκραντ). Αποδείχτηκε μία ήττα του λαϊκισμού και όλα όσα φαίνονταν ως ανίκητη πλημμυρίδα στο παγκόσμιο και φυσικά στο ευρωπαϊκό πολιτικό σκηνικό – ο Χόφερ είχε προεξοφλήσει μεταξύ άλλων τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την παραμονή ή όχι της Αυστρίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Από αυτήν την άποψη, ο -απ’ ότι φαίνεται- νικητής των εκλογών, Βαν ντερ Μπέλεν ήταν το αντίβαρο στην ευρωσκεπτικιστική προσέγγιση του Χόφερ. Ο 72χρονος πανεπιστημιακός καθηγητής Οικονομικών, είναι υπέρμαχος της ΕΕ και όσον αφορά την προσφυγική κρίση έχει δηλώσει ότι θέλει «μία προοδευτική, κοσμοπολίτικη Αυστρία. Αυτό που δεν θέλω είναι να επαναφέρουμε τα παρελθοντικά σύνορα».
Με τον ίδιο να αναλαμβάνει ομοσπονδιακός πρόεδρος της Αυστρίας, για πρώτη φορά στη μεταπολεμική ιστορία, θα βρεθεί στο τιμόνι της αυστριακής κυβέρνησης ένας πολιτικός που δεν προέρχεται από κανένα εκ των δύο κυβερνώντων μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στη χώρα κομμάτων, του Σοσιαλδημοκρατικού και του συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος. Ο ίδιος είχε τη στήριξη των Πρασίνων, καθώς, άλλωστε, είχε διατελέσει ομοσπονδιακός εκπρόσωπος του κόμματος από το 1997 μέχρι το 2008.
Πώς αντέδρασε η Ευρώπη
Πρώτος πρώτος εξέφρασε την ικανοποίησή του για το αποτέλεσμα ο απερχόμενος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, τονίζοντας ότι η νίκη του Βαν ντερ Μπέλεν σηματοδοτεί «την ήττα του εθνικισμού, του αντι-ευρωπαϊσμού και του οπισθοδρομικού λαϊκισμού».
«Καλή επιτυχία» στα νέα του καθήκοντα, ευχήθηκε στον νέο πρόεδρο της Αυστρίας, ο έλληνας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας. «Η νίκη των προοδευτικών δυνάμεων στην Αυστρία, οξυγόνο για την Ευρώπη σε μια στιγμή που απειλείται από την άνοδο της ακροδεξιάς. Ελλάδα και Αυστρία συνδέονται με άρρηκτους δεσμούς φιλίας. Εύχομαι στον Πρόεδρο Βαν ντερ Μπέλεν καλή επιτυχία στα νέα του καθήκοντα» ανέφερε η ανάρτησή του στο Twitter.
Για «καλά νέα από την Αυστρία» έκανε λόγο ο πρόεδρος του Ποταμιού, Σταύρος Θεοδωράκης, ενώ ένα μήνυμα κατά του λαϊκισμού έστειλε και ο γάλλος πρωθυπουργός, Μανουέλ Βαλς. Από την πλευρά του ο Φρανσουά Ολάντ έκανε λόγο για καθαρό και αδιαμφισβήτητο αποτέλεσμα και συνεχάρη τον Βαν ντερ Μπέλεν.
Εμφανώς ικανοποιημένος ο γερμανός αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ έγραψε στο Twitter ότι η νίκη του Βαν Ντερ Μπέλεν «ανακουφίζει ολόκληρη την Ευρώπη». Οι γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες δια στόματος του γενικού γραμματέα Πέτερ Τάουμπερ σημείωσαν ότι ο νικητής των εκλογών αναλαμβάνει «να γεφυρώσει το χάσμα που δημιούργησε στην αυστριακή κοινωνία ο μακρύς και σκληρός προεκλογικός αγώνας».
Η υποστηρίκτρια του Χόφερ, πρόεδρος του γαλλικού Εθνικού Μετώπου Μαρίν Λεπέν, έγραψε μέσω Twitter ότι ο ακροδεξιός υποψήφιος «έδωσε σκληρή μάχη στις εκλογές» και ότι θα νικήσει στις επόμενες. Λίγες ώρες νωρίτερα η ανιψιά της, Μαριόν Λεπέν, είχε ευχηθεί καλή επιτυχία στον ίδιο σημειώνοντας: «Εχεις τη στήριξη όλων των πατριωτών του κόσμου».
Με άλλα λόγια, η νίκη του προοδευτικού Βαν ντερ Μπέλεν επιτρέπει σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να αναθαρρήσουν. Η Γαλλία, η Ολλανδία, η Γερμανία έχουν εκλογές μέσα στο 2017. Η Ιταλία είχε δημοψήφισμα την ίδια ώρα που ψήφιζαν οι Αυστριακοί. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία…