Με αφορμή την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν ξεκίνησε εκκαθαρίσεις στους στρατιωτικούς, στη συνέχεια πέρασε στους δικαστικούς, ύστερα στους εκπαιδευτικούς, τους δημοσιογράφους και τώρα αρχίζει να απολύει γιατρούς και εργαζομένους στα νοσοκομεία. Στο μεταξύ οι συλλήψεις των μελών της ηγεσίας του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP) προκάλεσαν τις έντονες αντιδράσεις αρκετών ευρωπαίων ηγετών, καθώς και των προέδρων της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Οπως αναφέρει η γερμανική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung, έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενταξιακή πρόοδο της Τουρκίας διαπιστώνει κομβικά προβλήματα στην ελευθερία του Τύπου και την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Η εν λόγω έκθεση θα δημοσιευτεί την Τετάρτη και επισημαίνει τη «σημαντική υποχώρηση» στην ελευθερία του Τύπου στη χώρα, αλλά και ότι οι νομικές αποφάσεις που αφορούν την εθνική ασφάλεια και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας επιβάλλονται «επιλεκτικά και τυχαία».
Εκεί τονίζεται επίσης ότι υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες για τους τούρκους δημοσιογράφους που έχουν συλληφθεί και για τα μέσα ενημέρωσης που έχουν κλείσει, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου. Η ίδια έκθεση επισημαίνει ότι το ένα πέμπτο των δικαστών και των εισαγγελέων έχουν παυθεί από τα καθήκοντά τους μετά το πραξικόπημα, ενώ «πολύ σοβαρά ερωτήματα» τίθενται και για τις ενέργειες της τουρκικής κυβέρνησης εναντίον όσων θεωρούνται ότι έχουν σχέση με τον αυτοεξόριστο στις ΗΠΑ πρώην ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο η Αγκυρα κατηγορεί ότι ενορχήστρωσε το πραξικόπημα.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ σε συνέντευξή του χθες, Σάββατο, στη βελγική εφημερίδα Le Soir, επέρριψε ευθύνες στην Τουρκία για τυχόν κατάρρευση της συμφωνίας με την ΕΕ για το Προσφυγικό. «Εχω ανοσία στις απειλές των τούρκων ηγετών», δήλωσε. «Αν η Τουρκία δεν εκπληρώσει τους όρους που συμφωνήθηκαν, δεν θα υπάρξει καμία πρόοδος στο θέμα της βίζας», τόνισε, διευκρινίζοντας ότι αν η συμφωνία καταρρεύσει «θα είναι με υπαιτιότητα της Τουρκίας».
Οι συζητήσεις όμως για την εξαίρεση των τούρκων πολιτών από την υποχρέωσης της βίζας στις μετακινήσεις τους στην ζώνη Σένγκεν έχουν βρεθεί σε αδιέξοδο, καθώς οι Βρυξέλλες ζητούν από την Αγκυρα να τροποποιήσει την αντιτρομοκρατική της νομοθεσία.
Για τις συλλήψεις των μελών της ηγεσίας του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP), ο Γιούνκερ χαρακτήρισε «υπέρμετρη» την αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης. «Σημειώνω με λύπη μου ότι η Τουρκία απομακρύνεται από την Ευρώπη. Δεν είναι η Ευρώπη αυτή που απομακρύνεται από την Τουρκία», συμπλήρωσε ο πρόεδρος της Επιτροπής.
Οι συλλήψεις της Φιγέν Γιουκσεκντάγ, συμπροέδρου του αριστερού – κεντροαριστερού HDP, μαζί με τον έτερο ηγέτη του, Σελαχατίν Ντεμιρτάς, έγιναν στη διάρκεια της νύχτας της Πέμπτης προς την Παρασκευή και ήδη συναντούν σωρεία αντιδράσεων από Ευρωπαίους πολιτικούς παράγοντες και οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Για «ανατριχιαστικό σημάδι» σε σχέση με την πορεία του πολιτικού πλουραλισμού στην Τουρκία έκανε λόγο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς σχολιάζοντας τις συλλήψεις των φιλοκούρδων ηγετών και βουλευτών. Ο κ. Σουλτς χαρακτήρισε τον κ. Ντεμιρτάς, με τον οποίο, όπως αναφέρει, έχει συναντηθεί πολλές φορές, «ηγέτη αφοσιωμένο στην ειρηνευτική διαδικασία, στη μη βία, στον πολιτικό διάλογο και στο Κράτος Δικαίου».
Από τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με τον κ. Σουλτς, ο συμπρόεδρος του HDP φοβόταν ότι θα γινόταν στόχος των τουρκικών αρχών. «Η πορεία των ενεργειών της κυβέρνησης της Τουρκίας θέτει σε αμφισβήτηση τη βάση βιωσιμότητας της σχέσης ΕΕ – Τουρκίας και την αφοσίωσή της στις δημοκρατικές αξίες, αλλά και στις βλέψεις ένταξης στην Ενωση», κατέληξε στις δηλώσεις του ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου.