Μία… διαφορετική νότα, με μία δόση ειρωνείας-σχόλιο για τις πρόσφατες θέσεις που εξέφρασε για τα «σύνορα της καρδιάς του» ο τούρκος προέδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έδωσε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, την Τετάρτη, στο πλαίσιο των δηλώσεων μετά τη συνάντησή του με τον ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στην Αθήνα.
Ο κ. Κοτζιάς σημείωσε ότι η ελληνική καρδιά φτάνει μέχρι την Ινδία, αλλά αυτό δεν έχει καμία σχέση με τα πραγματικά σύνορα, τα οποία πρέπει να γίνονται σεβαστά.
«Η ιστορία της καρδιάς φτάνει μέχρι την Ινδία, η ελληνική καρδιά περιλαμβάνει και την Ινδία αλλά τα σύνορα της καρδιάς μας δεν είναι τα σύνορα του διεθνούς δικαίου», είπε με νόημα. «Κάποιος μπορεί να ερωτευτεί και μια κυρία στη Χαβάη, στην Αυστραλία, κανένας δεν το απαγορεύει αυτό. Αλλά ο σεβασμός των συνόρων είναι υποχρεωτικός» τόνισε ο κ. Κοτζιάς χρησιμοποιώντας σχετική αποστροφή του Τούρκου προέδρου.
«Η Ιστορία πρέπει να είναι σχολείο, κι όχι φυλακή», είπε, «ούτε να χρησιμοποιείται ως όργανο για εκ των υστέρων ηθικολογία».
Πέρα από τη διακριτική ειρωνεία του κ. Κοτζιά, το μήνυμα εναντίον του νεoθωμανικού μεγαλοϊδεατισμού του κ. Ερντογάν ήταν κοινό με τον κ. Λαβρόφ. Ο ρώσος σταρ της διπλωματίας δήλωσε λακωνικά ότι η Τουρκία οφείλει, όπως όλοι, «να σέβεται το διεθνές δίκαιο» που απορρέει από τις διεθνείς συμφωνίες, όπως η Συνθήκη της Λωζάννης.
Ο κ. Κοτζιάς στάθηκε στην ανάγκη διαλόγου και συνεργασίας ανάμεσα στη Δύση και τη Ρωσία, παρά τα προβλήματα στις διμερείς τους σχέσεις.
Σημείωσε πως «θεμέλιο» της οπτικής γωνιάς της Αθήνας είναι ότι η Μόσχα πρέπει να αποτελεί μέρος μίας κοινής ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφαλείας, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως πρέπει «να κάνουμε την Ευρώπη κοινό μας σπίτι».
Ο κ. Λαβρόφ χαιρέτισε τη στάση της Ελλάδας, τονίζοντας ότι η χώρα μας επιδιώκει λύσεις και διάλογο, προσπαθώντας να αποφύγουν τη σύγκρουση.
Στην ατζέντα των δύο αντρών όπως ήταν φυσικό βρέθηκε και το Κυπριακό, για το οποίο ο κ. Λαβρόφ διαμήνυσε εκ νέου ότι θα πρέπει να γίνουν απολύτως σεβαστές οι αποφάσεις και το πλαίσιο που έχουν θέσει τα Ηνωμένα Εθνη.
Απέρριψε μάλιστα κατηγορηματικά την επιβολή δήθεν αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων που θα παρακάμπτουν αυτό το πλαίσιο.
Οι δύο άντρες συνυπέγραψαν το Πρόγραμμα Διαβουλεύσεων των υπουργείων Εξωτερικών Ελλάδας – Ρωσίας για την τριετία 2017-2019. Οι δύο υπουργοί συμμετείχαν παράλληλα, στο 4ο Ελληνορωσικό Κοινωνικό Forum στο Ζάππειο Μέγαρο, ενώ παρέστησαν και στα εγκαίνια της έκθεσης «Ερμιτάζ – Πύλη στην Ιστορία» στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο.
«Επέκταση του Turkish Stream μόνο με το ΟΚ των Βρυξελλών», δήλωσε ο Λαβρόφ
«Μόνο αν πάρουμε την έγκριση από τις Βρυξέλλες θα επεκτείνουμε τη δεύτερη γραμμή του αγωγού Turksih Stream έως την Ευρωπαϊκή Ενωση», είπε ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ.
Μιλώντας κατά την τελετή αναγόρευσής του σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου Πειραιώς, ο κ. Λαβρόφ ανέφερε ότι δεν παρατηρείται πρόοδος στις σχέσεις Ρωσίας – Δύσης, ενώ επεσήμανε ότι η Ρωσία τηρεί τις συμφωνίες του Μίσνκ και περιμένει να πράξει και το ίδιο η Ουκρανία. «Πάντα τηρούμε τον λόγο μας, αυτό είναι παράδοση της διπλωματίας μας», πρόσθεσε.
Αναφερόμενος στη Συρία, σχολίασε ότι «κάποιοι επιθυμούν να μην γίνει ο διαχωρισμός της μετριοπαθούς αντιπολίτευσης από τους μαχητές του “Μετώπου αλ Νούσρα”».
Μιλώντας για την παρούσα κατάσταση των σχέσεων Ελλάδας – Ρωσίας, εξέφρασε την ικανοποίησή του για τον συστηματικό διάλογο που έχει θεσμοθετηθεί μεταξύ των δύο χωρών.
Στην προσφώνησή του, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς χαρακτήρισε τον κ. Λαβρόφ κορυφαίο διπλωμάτη και οραματιστή με στρατηγική σκέψη.
Η συνάντηση Λαβρόφ – Παυλόπουλου
Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών είχε μιλήσει με πανομοιότυπο τρόπο για το Κυπριακό και στη συνάντηση που είχε νωρίτερα το πρωί της Τετάρτης με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο.
«Η Ρωσική Ομοσπονδία δεν δέχεται τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα και τις προθεσμίες που έχουν τεθεί στις συνομιλίες για το Κυπριακό», ήταν η χαρακτηριστική σημείωσή του στις κοινές δηλώσεις του με τον κ. Παυλόπουλο, με τον οποίο συναντήθηκε λίγο προτού μεταβεί και στο Μαξίμου και για μια συνάντηση με τον Αλέξη Τσίπρα. Εκεί, έχοντας απέναντί του τον Πρωθυπουργό και δίπλα του τον Νίκο Κοτζιά, ο σταρ της ρωσικής διπλωματίας σημείωσε: «Είμαστε προσηλωμένοι στις αρχές επίλυσης του Κυπριακού, κατά των τεχνητών προθεσμιών επίλυσης του Κυπριακού και κατά των επεμβάσεων στη διαδικασία αυτή».
«Δεν θέλουμε να αντικατασταθούν οι δυνάμεις κατοχής με άλλες δυνάμεις» προσέθεσε με νόημα, αφήνοντας να εννοηθεί το ΝΑΤΟ.
Ο κ. Λαβρόφ εξέφρασε ακόμη την ικανοποίησή του για την αύξηση των ρώσων τουριστών στην Ελλάδα, ενώ έκανε λόγο για μεγάλες προοπτικές στη συνεργασία των δύο χωρών στον τομέα της ενέργειας.
«Και σήμερα και στο μέλλον θα συζητήσουμε με τους εταίρους μας τους τρόπους επίλυσης των διενέξεων στη Μέση Ανατολή» είπε ο ρώσος υπουργός.
Από την πλευρά του, ο Πρωθυπουργός είπε ότι πρέπει να υπάρξει βιώσιμη λύση στο Κυπριακό, στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, προσθέτοντας ότι δεν νοείται βιώσιμη λύση με την παραμονή των στρατευμάτων κατοχής στο νησί. Ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι «πρέπει να συνεχίσουμε τη στενή συνεργασία των δύο χωρών ειδικά στον τομέα των επενδύσεων, του τουρισμού και της οικονομικής συνεργασίας. Τα επόμενα χρόνια πρέπει να είναι χρόνια στενής συνεργασίας» σημείωσε.
Τόσο στη συνάντησή του με τον κ. Παυλόπουλο όσο και στο ραντεβού του με τον κ. Τσίπρα, ο κ. Λαβρόφ υπογράμμισε ότι η Ρωσία θα συμβάλει στις προσπάθειες διευθέτησης του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τονίζοντας όμως παράλληλα ότι «δυστυχώς υπάρχουν κάποιοι που δεν επιθυμούν λύση».
«Εμείς», σημείωσε κατά τις κοινές του δηλώσεις με τον κ. Παυλόπουλο, «στηρίζουμε λύση στη βάση των αποφάσεων του ΣΑ του ΟΗΕ, και πρέπει, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι να συμφωνήσουν και στα τρία βασικά ζητήματα που έχουν να κάνουν με την κυριαρχία, το περιουσιακό και τις εγγυήσεις».
Οι δηλώσεις του κ. Λαβρόφ αποκτούν ξεχωριστή σημασία, όχι μόνο επειδή καταγράφονται ενώ το Κυπριακό βρίσκεται στην κρισιμότερη φάση του, αλλά και επειδή έγιναν μόλις δύο 24ωρα μετά τη συνάντηση που είχε στη Μόσχα με τον κύπριο υπουργό Εξωτερικών Ιωάννη Κασουλίδη.
Κατά την επίσκεψή του στο Προεδρικό Μέγαρο, ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας έκανε και εκτενή αναφορά στο Συριακό. «Κάποιοι σαμποτάρουν τις προσπάθειες για πολιτική διευθέτηση στη Συρία» δήλωσε, ενώ για το Χαλέπι ανέφερε ότι αν κάποιοι τηρήσουν τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας το θέμα θα αντιμετωπιστεί. Εμείς, σημείωσε, θα συνεχίσουμε την προσπάθεια μαζί με τις ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία, την Τουρκία και τις άλλες δυνάμεις που συμμετέχουν στη συμμαχία.
Από μεριάς του, ο Προκόπης Παυλόπουλος ευχαρίστησε τη Ρωσία για τη στήριξή της στο Κυπριακό, ενώ επισήμανε ότι η λύση που προτείνει η Ελλάδα είναι μία λύση επιβεβλημένη από το ευρωπαϊκό δίκαιο. «Δεν θα ανεχτούμε μειώσεις στην κυριαρχία και στρατό κατοχής στην Κύπρο», τόνισε ο κ. Παυλόπουλος ενώ υπογράμμισε ακόμη ότι πρέπει να τελειώσει ο αιματηρός πόλεμος στη Συρία και να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το προσφυγική κρίση την οποία προξενεί ο πόλεμος.
Η επίσκεψη του επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας πραγματοποιείται λίγους μήνες μετά την αντίστοιχη του ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, τον Μάιο του 2016, αλλά και δύο εβδομάδες πριν από την έλευση του προέδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, στην Αθήνα.
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει σε ανακοίνωσή του, ότι η επίσκεψη του Σεργκέι Λαβρόφ στην Αθήνα θα συμβάλει στην περαιτέρω εμβάθυνση της ευρείας ρωσοελληνικής συνεργασίας και της αμοιβαίας κατανόησης στις διεθνείς σχέσεις. Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του ρωσικού ΥΠΕΞ, οι επαφές ανάμεσα στις δύο χώρες δραστηριοποιήθηκαν αισθητά σε πολλά επίπεδα, κυρίως στον διάλογο ανάμεσα στους ηγέτες των κρατών και των κυβερνήσεων και των υπουργών Εξωτερικών.