Είναι προφανές ότι κάτι δεν πάει καλά στις σχέσεις Αλβανίας – Ελλάδας. Τα ζητήματα της «Τσαμουριάς» που κάθε τόσο επαναφέρουν εντέχνως τα Τίρανα στην ατζέντα, τα προκλητικά εθνικιστικά πανό των Αλβανών στο Euro 2016, οι άστοχες παρεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τώρα το θέμα που ανέκυψε στη Χειμάρρα, συνθέτουν ένα δύσκολο πλαίσιο για το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών. Ποιος φταίει; Η αλβανική κυβέρνηση με τις γνωστές ανεδαφικές θέσεις της, ασφαλώς. Αλλά και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών που δεν «ανέγνωσε» τα σημάδια – ακόμα και κατά την επίσκεψη του Νίκου Κοτζιά στα Τίρανα – και τώρα άφησε ένα πρόβλημα να φουσκώσει.
Τι συνέβη στη Χειμάρρα; Δεκαεννέα οικογένειες ομογενών έλαβαν από τις αλβανικές αρχές ειδοποιητήρια να εκκενώσουν τις κατοικίες τους εντός πέντε ημερών προκειμένου αυτές να κατεδαφιστούν. Τα ειδοποιητήρια εστάλησαν ανήμερα της 28ης Οκτωβρίου…
Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών έσπευσε να ζητήσει την άμεση ακύρωση της κατεδάφισης, η οποία εντάσσεται στην ανάπλαση της Χειμάρρας και τόνισε ότι προκειμένου αυτά τα σχέδια να προχωρήσουν, θα πρέπει να γίνουν ουσιαστικές διαβουλεύσεις με τους ιδιοκτήτες των κατοικιών.
Από την Αθήνα υπενθύμισαν ότι ο δρόμος της Αλβανίας προς την ΕΕ περνά μέσα από τον σεβασμό των περιουσιακών και δη μειονοτικών δικαιωμάτων των Ελλήνων ομογενών.
Από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών υπογράμμισανότι «η προστασία των περιουσιακών δικαιωμάτων και δη των μειονοτικών δικαιωμάτων αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα των 5 προϋποθέσεων που έχει θέσει η ΕΕ για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Αλβανίας με την Ε.Ε.».
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε η Αθήνα τονίστηκε ότι «εφόσον η Αλβανία ειλικρινά επιθυμεί να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αποδείξει στην πράξη ότι λειτουργεί ως κράτος Δικαίου προστατεύοντας από αυθαιρεσίες και παρανομίες τα δικαιώματα όλων των κατοίκων της ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής και προελεύσεως».
Επισημάνθηκε, ακόμη, ότι η πρεσβεία της Ελλάδας στα Τίρανα παρακολουθεί από κοντά την κατάσταση και έχει ενημερώσει τις αρμόδιες αλβανικές αρχές, του αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς και εκπροσώπους της Διεθνούς Κοινότητας.
Το υπουργείο Εξωτερικών άφησε και αιχμές για το timing της αποστολής των ειδοποιητηρίων και στοχοποίησε τον δήμαρχο της περιοχής Γιώργο Γκόρο διότι «έβαλε την υπογραφή του σε ειδοποιητήρια για κατεδαφίσεις, τα οποία μάλιστα επιδόθηκαν στους ιδιοκτήτες τους την ημέρα της Εθνικής Επετείου».
Είναι άραγε ένα μεμονωμένο περιστατικό; Πιθανόν. Ωστόσο αθροίζεται σε μια σειρά άλλων που δείχνουν ότι τα Τίρανα οξύνουν τη στρατηγική τους απέναντι στην Αθήνα. Υπάρχουν περιουσίες που μπορούν να διεκδικηθούν στην Αλβανία, και κάποιοι ορέγονται ακόμα και περιουσίες εντός της ελληνικής επικράτειας. Σε κάθε περίπτωση είναι μία ακόμα εστία αστάθειας για την ελληνική διπλωματία. Που με το Κυπριακό στην κρισιμότερη φάση του, τον Ερντογάν να επαναφέρει σταθερά ζήτημα συνόρων και την ονοματοδοσία των Σκοπίων ακόμα σε εκκρεμότητα, δεν έχει την πολυτέλεια να δημιουργεί ένα νέο πρόβλημα…
Ολόκληρη η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών
«Παρακολουθούμε με ιδιαίτερη ανησυχία όσα διαδραματίζονται στη Χειμάρρα, όπου 19 οικογένειες που ανήκουν στην Ελληνική Εθνική Μειονότητα παρέλαβαν ειδοποιητήριο, με το οποίο τους δίνεται προθεσμία 5 ημερών για την εκκένωση των οικιών τους που προορίζονται προς κατεδάφιση.
»Είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι ο Δήμαρχος, κ. Γκόρος, εκτελώντας μια κυβερνητική πολιτική, έβαλε την υπογραφή του σε ειδοποιητήρια για κατεδαφίσεις, τα οποία μάλιστα επιδόθηκαν στους ιδιοκτήτες τους την ημέρα της Εθνικής Επετείου.
»Οι αλβανικές Αρχές πρέπει να προβούν άμεσα αφενός στην ακύρωση της κατεδάφισης και αφετέρου σε ουσιαστικές διαβουλεύσεις με τους ιδιοκτήτες για τα σχέδια ανάπλασης της Χειμάρρας.
»Η προστασία των περιουσιακών δικαιωμάτων και δη των μειονοτικών δικαιωμάτων αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα των 5 προϋποθέσεων που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Αλβανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ως εκ τούτου, εφόσον η Αλβανία ειλικρινά επιθυμεί να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αποδείξει στην πράξη ότι λειτουργεί ως κράτος Δικαίου προστατεύοντας από αυθαιρεσίες και παρανομίες τα δικαιώματα όλων των κατοίκων της ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής και προελεύσεως.
»Η Πρεσβεία της Ελλάδας στην Αλβανία παρακολουθεί συνεχώς την κατάσταση, παραμένει πάντοτε στο πλευρό των Ομογενών μας, και έχει ενημερώσει για το θέμα στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο τις αρμόδιες αλβανικές Αρχές, τους αρμόδιους διεθνείς Οργανισμούς και τους εκπροσώπους της Διεθνούς Κοινότητας».