Καιρό είχε να απασχολήσει τη δημόσια σφαίρα ο Θεοδόσης Πελεγρίνης, υφυπουργός Παιδείας και πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Αλλά το έκανε με τρόπο εμφατικό: στη διάρκεια ομιλίας του στη Βουλή για τη Μικρασιατική Καταστροφή ο καθηγητής έκανε μια απόπειρα σύγκρισής της με το Ολοκαύτωμα – και υποστήριξε χαρακτηριστικά ότι η εβραϊκή κοινότητα διαχρονικά επιχείρησε να «οικειοποιηθεί» το Ολοκαύτωμα, ώστε να διεκδικήσουν οι Εβραίοι τη συμπάθεια του κόσμου και σταδιακά να επέλθει ενός είδους ιστορική «δικαίωση». Πρότεινε δε οι Ελληνες να κάνουν το ίδιο για τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Μια δήλωση που επειδή προκάλεσε σφοδρότατες αντιδράσεις – σε τέτοιο βαθμό που ο ίδιος ο υφυπουργός έσπευσε να την ανασκευάσει – καλό είναι την παραθέσουμε όπως ακριβώς καταγράφηκε στα πρακτικά της Βουλής:
«Οσο κι αν το Ολοκαύτωμα παραπέμπει, γενικώς, στον διωγμό και στην γενοκτονία που επιχειρεί κάποιο κράτος ή καθεστώς εναντίον εθνικών, θρησκευτικών, κοινωνικών ή πολιτικών ομάδων, που δρουν στους κόλπους ενός λαού, οι Εβραίοι πέτυχαν να ταυτίσουν το Ολοκαύτωμα προς την τραγική μοίρα του έθνους των, προκειμένου να αναδείξουν τα εγκλήματα του ναζιστικού καθεστώτος εις βάρος των, με απώτερο στόχο να προκαλέσουν την οργή εναντίoν εκείνων που εγκλημάτησαν κατά της εθνικής των υπόστασης και τη συμπάθεια του πολιτισμένου κόσμου για όσα υπέστησαν. Με ανάλογο τρόπο, ίσως, θα μπορούσαμε, κι εμείς, να οικειοποιηθούμε την καταστροφή, σταθερό παρακολούθημα της ιστορίας του ελληνισμού. Επειδή πρόκειται δε για την διαμόρφωση μιας νοοτροπίας και, ως εκ τούτου, αποτελεί ζήτημα παιδείας, η προσήκουσα εκστρατεία θα ήταν σκόπιμο, ίσως, να αναληφθεί, σε πρώτη φάση, από τις διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης –από το ανώτατο πνευματικό ίδρυμα της χώρας, την Ακαδημία Αθηνών, και τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα Πανεπιστήμια, έως τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού. Ο όρος καταστροφή –ίδιος στις λατινογενείς γλώσσες: στα αγγλικά catastrophe, στα γαλλικά catastrophe, στα γερμανικά Katastrophe, στα ιταλικά catastrofe, στα ισπανικά catástrofe – μπορεί να συντελέσει στην ευρεία εξάπλωση της οικειοπoίησης του εκ μέρους μας».
Μετά από τις έντονες αντιδράσεις που προκάλεσε η δήλωσή του, ο κ. Πελεγρίνης προέβη τη Δευτέρα το μεσημέρι σε διευκρινιστική ανακοίνωση, στην οποία αναφέρεται σε «κακόβουλα δημοσιεύματα», τα οποία διαστρέβλωσαν τις δηλώσεις του. Επισημαίνει ακόμα πως η χρήση της λέξης «οικειοποίηση» έγινε εκ παραδρομής αντί της λέξης «ανάδειξη».
Συγκεκριμένα, η ανακοίνωση του υφυπουργού Παιδείας αναφέρει:
«Εξ αφορμής κακόβουλων δημοσιευμάτων, στα οποία διαστρεβλώθηκε η αναφορά μου στον εβραϊκό λαό κατά την ομιλία μου στην ολομέλεια της Βουλής στις 15 Σεπτεμβρίου 2016, δηλώνω κατηγορηματικά ότι στην συγκεκριμένη περικοπή της ομιλίας μου, εξέφρασα τον σεβασμό και την συμπάθεια μου προς τον εβραϊκό λαό για τις διώξεις που υπέστη από τους ναζί, όπως κάθε αμερόληπτος αναγνώστης μπορεί να διαπιστώσει αν ανατρέξει στο ίδιο το κείμενο μου. Η εκ παραδρομής χρήση της λέξης ‘οικειοποίηση’, αντί της λέξης ‘ανάδειξη’, δεν αλλοιώνει το νόημα των όσων υποστήριξα από το βήμα της Βουλής».
Η επίμαχη ομιλία έγινε στη Βουλή την Πέμπτη. Αλλά η δημοσιοποίησή της και η ανασκευή των όσων είπε ήταν αυτά που έδωσαν στην όλη υπόθεση διαστάσεις πολιτικές.
Παραίτηση Πελεγρίνη ζητεί η αντιπολίτευση
Διότι παρά την ανασκευή της δήλωσής του και την επισήμανση πως η χρήση της λέξης «οικειοποίηση» έγινε εκ παραδρομής, τα πολιτικά κόμματα της αντιπολίτευσης ζήτησαν την παραίτηση του υφυπουργού.
Ο εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ Γιώργος Κουμουτσάκος, ανέφερε: «Ο υφυπουργός Παιδείας, Πανεπιστημιακός καθηγητής Φιλοσοφίας και πρώην Πρύτανης (!) κ. Πελεγρίνης αναγκάστηκε να κάνει διορθωτική δήλωση για τα όσα ανιστόρητα, ανήκουστα και απαράδεκτα είπε περί οικειοποίησης της έννοιας του Ολοκαυτώματος από τους Εβραίους. Εάν δεν ξέρουν, τουλάχιστον ας προσέχουν. Εάν δεν μπορούν να προσέξουν, καλύτερα να μην μιλούν για τόσο ευαίσθητα ζητήματα. Εάν δεν μπορούν να πράξουν τίποτα από αυτά, τότε ας παραιτηθούν».
Το ΠΑΣΟΚ σε ανακοίνωσή του έκανε λόγο για βάναυση προσβολή της ιστορικής μνήμης, και απαίτησε την παραίτηση του υφυπουργού Παιδείας «για αντισημιτισμό, με αφορμή τις δηλώσεις σύμφωνα με τις οποίες οι Εβραίοι οικειοποιήθηκαν το Ολοκαύτωμα. Προχώρησε ακόμα περισσότερο προτείνοντας την οικειοποίηση από τη χώρα μας της έννοιας της καταστροφής, έτσι ώστε η χώρα να κερδίσει συμπάθεια και χρήμα. Έπαιξε με κυνισμό με την ιστορική μνήμη προσβάλλοντας την βάναυσα. Άφησε άφωνους τους υγιώς σκεπτόμενους πολίτες αυτής της χώρας».
Ανακοίνωση εξέδωσε και Το Ποτάμι, ζητώντας την παραίτηση και την παροχή δημόσιας συγγνώμης από τον κ .Πελεγρίνη, του οποίου οι δηλώσεις «είναι ένα βήμα πριν από το νεγκασιονισμό, την άρνηση του Ολοκαυτώματος, που αποτελεί αγώνα ζωής για τους ακροδεξιούς όλων των εποχών και όλου του κόσμου. Να θυμίσουμε στον κ. υφυπουργό ότι οι Εβραίοι της Ευρώπης εξολοθρεύθηκαν κατά το Ολοκαύτωμα. Εκατομμύρια πέθαναν στα κρεματόρια. Δεν έκαναν δικό τους το Ολοκαύτωμα (αυτό σημαίνει το ρήμα οικειοποιούμαι). Η ιστορική μνήμη δεν είναι ερασιτεχνική θεατρική παράσταση, ούτε παιχνίδι λέξεων. Ιδίως όταν μιλάς για το Απόλυτο Κακό, το Ολοκαύτωμα. “Είναι βάρβαρο να γράφεις ποίηση μετά το Άουσβιτς”, είχε πει ένας μεγάλος γερμανός φιλόσοφος. Δεν το έχει ακούσει ο καθηγητής φιλοσοφίας κ. Πελεγρίνης; Αν έχει λίγο φιλότιμο ο κ. Πελεγρίνης, να ζητήσει συγγνώμη και μετά να παραιτηθεί. Άλλωστε ο Πρωθυπουργός δεν πρόκειται να τον αποπέμψει. Αυτά για την κυβέρνηση είναι λεπτομέρειες, λεπτομέρειες της ιστορίας», ανέφερε το Ποτάμι.