Η 81η ΔΕΘ θα δώσει στην αρχή του επόμενου μήνα το έναυσμα για τη νέα πολιτική σεζόν. Με σχετική βεβαιότητα μπορούμε να φανταστούμε τον θετικό απολογισμό που θα κάνει ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας στο mood «θα κλείσουμε το ΄16 με σούπερ πρωτογενές πλεόνασμα και με κοινωνικά αντισταθμιστικά του μνημονίου μέτρα…, η ύφεση έφυγε (ή τέλος πάντων φεύγει), οι μεγάλες επενδύσεις έρχονται και …μην ανησυχείτε, θα κλείσουμε τη 2η αξιολόγηση χωρίς να σας κλείσουμε τα σπίτια». Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυρ. Μητσοτάκης θα παρουσιάσει το δικό του πρόγραμμα σωτηρίας από το επερχόμενο Grexit, με λιγότερους φόρους και λιγότερο κράτος, χωρίς βέβαια να έχει πάρει έγκριση από τον κ. Σόιμπλε για τις αλλαγές.
Στην πραγματική ζωή, η πολιτική σεζόν θα ξεκινήσει με την έντονη δυσφορία των πολιτών που υποφέρουν από φορολογική ασφυξία, δόσεις και λογαριασμούς, πάνω στην οποία οι κατασκευαστές του πολιτικού θεάματος θα εξαπολύσουν ένα τσουνάμι φημών για επικείμενες πρόωρες εκλογές, με το λογικό επιχείρημα ότι η κυβέρνηση δεν αντέχει την 2η αξιολόγηση και τα προαπαιτούμενα που την συνοδεύουν. Σε αυτό το τσουνάμι οργής, ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας φαίνεται να εναποθέτει τις ελπίδες του σε ένα στιβαρό ανάχωμα αποτροπής και σε δύο μικρότερης σημασίας αναχώματα εκτροπής του.
Το βασικό ανάχωμα αφορά σε μια σειρά μέτρων βραχυχρόνιας αντιμετώπισης του χρέους από τους δανειστές. Ως γνωστόν η χώρα μας χρηματοδοτήθηκε μεταξύ 2010 και 2012 από τα δύο προγράμματα με 130,9 δισεκ. ευρώ διάρκειας 31 ετών που λήγουν το 2054 και με 52,9 δισεκ. από διακρατικά δάνεια. Σύμφωνα με το ήδη συζητούμενο σχέδιο:
• Ο ESM θα εξαγοράσει 10 δισεκ. από το ακριβό δάνειο του ΔΝΤ και θα τα αντικαταστήσει με 10 δισεκ. δάνειο από τον ESM με επιτόκιο περίπου στο 1%.
• Νέα 7ετής περίοδος χάριτος στους τόκους όλων των δανείων της ΕΕ (ESM) και των διακρατικών δανείων. Δηλαδή θα μετατοπιστεί από το 2023 στο 2030.
• Σε ότι αφορά τα επιτόκια φαίνεται ότι υπάρχει πρόβλημα για τη μείωσή τους σε επιθυμητά επίπεδα, καθώς ο ESM δανείζεται στα 30 χρόνια με ομόλογο λήξης το 2045 στο 1,628% και στα 40 χρόνια στο 1,86%, οπότε είναι αδιανόητο να επιτρέψει επιτόκιο 1%.
• Το ΔΝΤ συμμετείχε στα δύο πρώτα ελληνικά προγράμματα με με 20,1 και 11,7 δισεκ. ευρώ, το ποσό που έχει απομείνει να πληρώσει η Ελλάδα στο ΔΝΤ είναι 21,3 δισεκ. Τώρα, είναι άγνωστο αν θα συμμετάσχει στο τρίτο (2015 – 86 δισεκ. με διάρκεια 32,3 χρόνια και λήξη το 2059) έστω και ως τεχνικός σύμβουλος. Σημειωτέον ότι το ΔΝΤ είχε προτείνει πέρσι πάγωμα τόκων ή κεφαλαίων έως το 2040, καθώς και σταθερό επιτόκιο 1,5% για όλα τα δάνεια που προσεγγίζουν τα 240-250 δισεκ. ευρώ.
Το βέβαιο είναι πως ότι πάρει η χώρα τον Σεπτέμβριο θα είναι μια σημαντικά ανάσα, γι΄ αυτό και ο Αλ. Τσίπρας θέλει να κλείσει τάχιστα και όπως όπως η 2η αξιολόγηση, γιατί είναι προϋπόθεση. Ονειρεύεται και κάτι ακόμη. Μόλις ξεκινήσει επίσημα η συζήτηση για το βραχυχρόνιο να πιεσθούν οι πιστωτές και να προχωρήσουν ταυτόχρονα στην οριστική διευθέτηση αντί στο 2018. Αν συμβεί αυτό, μπορεί να εξελιχθεί σε ελιξίριο ζωής. Αν του κάτσει αυτό το τελευταίο, τότε, ναι μπορεί να μετρήσει την κοινή γνώμη και να αποτολμήσει ακόμη και εκλογές.
Το δεύτερο ανάχωμα είναι ο ανασχηματισμός που θα αποβλέπει ταυτόχρονα σε τρεις στόχους: Πρώτον, να σηματοδοτήσει την στροφή προς την ανάπτυξη μέσω ορισμένων προσώπων. Δεύτερον, να διεμβολίσει το χώρο της κεντροαριστεράς. Τρίτον, να απαλλαγεί η κυβέρνηση από πρόσωπα που συγκέντρωσαν με αρνητικό τρόπο τα φώτα της δημοσιότητας ή προκάλεσαν το δημόσιο αίσθημα. Το μαξιλάρι της «Ένωσης Κεντρώων» επιτρέπει στον πρωθυπουργό μια μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων και επιλογών. Όμως, το πρόβλημά του είναι οι ενδοιασμοί ορισμένων προσώπων που θα ήθελε στην κυβέρνησή του, κυρίως ανεξάρτητες προσωπικότητες ή και πολιτικά πρόσωπα που έχουν αποστασιοποιηθεί.
Το τρίτο ανάχωμα είναι οι διαβουλεύσεις και οι διαδικασίες περί το σύνταγμα μέσω των οποίων θα εμπλακεί το λαϊκό στοιχείο και θα φέρει εκ των πραγμάτων τα οικονομικά σε δεύτερη μοίρα δημοσιότητας.
Με δυο λόγια ο Σεπτέμβριος προβλέπεται «καυτός».