Η Ανγκελα Μέρκελ με πονηρό χαμόγελο σε υπουργικό συμβούλιο τον Ιούλιο. Ποιος θα την αμφισβητήσει; | REUTERS/Hannibal Hanschke
Επικαιρότητα

Μέρκελ, το άτρωτο «καρτούν»

Η γερμανίδα καγκελάριος αντιμετωπίζει τη μία κρίση μετά την άλλη. Σε κάθε μία από αυτές κάποιος προεξοφλεί το πολιτικό της τέλος, αλλά εκείνη παραμένει ακλόνητη. Γιατί οι Γερμανοί την εμπιστεύονται τόσο; Είναι οι ικανότητές της ή μήπως το γεγονός ότι «παίζει» χωρίς αντίπαλο;
Protagon Team

Ο Ντάμιεν ΜακΓκίνες στο BBC Magazine την παρομοίασε με καρτούν. Οχι οποιοδήποτε καρτούν. Αλλά από εκείνα που πέφτουν από γκρεμούς, βουτάνε με ελεύθερη πτώση από τον ουρανό, ανατινάζονται στον αέρα από βόμβες χωρίς να παθαίνουν ποτέ τίποτε, ενώ τα χέρια τους, τα πόδια τους και τα κεφάλια τους μακραίνουν σαν λάστιχα αλλά δεν ξεκολλάνε ούτε εκατοστό από το σώμα τους. Ενα τέτοιο καρτούν είναι η Ανγκελα Μέρκελ, γράφει ο βρετανός δημοσιογράφος που ζει στο Βερολίνο: κάθε κρίση – πρώτα η οικονομική και τώρα η προσφυγική και τα τρομοκρατικά χτυπήματα – υποτίθεται ότι θα έφερναν το πολιτικό της τέλος. Αλλά η γερμανίδα καγκελάριος δεν είναι απλώς ζωντανή αλλά και σωματικά ακέραιη. Με πεσμένα τα ποσοστά αποδοχής της, ναι, αλλά με έναν στους δυο Γερμανούς να δηλώνουν ότι προτιμούν εκείνη στο τιμόνι της χώρας.

Είναι ένα τέλος που προβλέπεται με τη συχνότητα και την ακρίβεια του κούκου. Πριν από μερικές ημέρες ο γερμανός συγγραφέας και δημοσιογράφος Κονσταντίν Ρίχτερ έγραφε στο Politico για το τέλος της χρυσής εποχής της Γερμανίας και αναρωτιόταν εάν η γερμανίδα καγκελάριος έχει την ικανότητα να ηγηθεί της χώρας της σε πιο σκοτεινούς καιρούς, όπως είναι οι σημερινοί.

Η Daily Mail έβλεπε την κατάρρευση να έρχεται – και η αφορμή ήταν ένα βίντεο που μετέδωσε η ρωσική τηλεόραση από μια διαδήλωση γερμανών ακροδεξιών κατά του Ισλάμ. Είτε υπό το πρίσμα της ψύχραιμης ανάλυσης είτε με τον κιτρινισμό ενός ταμπλόιντ, η πρόβλεψη δεν επιβεβαιώνεται. Το άτρωτο καρτούν είναι ακόμη εκεί.

Η αλήθεια είναι βέβαια ότι καμία κρίση δεν έχει τελειώσει ακριβώς. Στο Προσφυγικό είναι πιθανό να ανοίξει ένας νέος κύκλος με την κατάρρευση όχι της Μέρκελ αλλά της συμφωνίας της ΕΕ με την Τουρκία για τους πρόσφυγες. Και οι ισλαμιστικές επιθέσεις εντός γερμανικού εδάφους υποτίθεται ότι δικαιώνουν εκείνους που υποστήριζαν ότι η υποδοχή προσφύγων, με τους οποίους η καγκελάριος δηλώνει αταλάντευτα αλληλέγγυα, είναι στην ουσία εισαγωγή τζιχαντιστών. Αυτή, ωστόσο, παραμένει μια μειοψηφική άποψη. Το 70% των γερμανών πολιτών – λένε οι μετρήσεις – δεν πιστεύουν ότι η πολιτική της Μέρκελ στο Προσφυγικό συνέβαλε στις επιθέσεις.

Το πιο σημαντικό είναι ότι δεν πιστεύουν πως υπάρχει κάποιο άλλο πρόσωπο πιο ικανό από την Ανγκελα Μέρκελ για την καγκελαρία. Η Ανγκελα είναι «η καταλληλότερη». Ενας λόγος είναι ότι δεν έχει αξιόπιστους αντιπάλους. Κι ένας άλλος ότι έχει επιβάλει με τον τρόπο της – την επιμονή της και την αποφασιστικότητά της – ένα είδος ιδεολογικής ηγεμονίας. Σήμερα στη Γερμανία δεν υπάρχει ούτε ένας πολιτικός στην περιοχή του συνταγματικού τόξου που να υποστηρίζει ότι η Γερμανία θα πρέπει να σταματήσει να δέχεται πρόσφυγες πολέμου – η Αριστερά μάλιστα κατηγορεί τη Μέρκελ ότι δεν κάνει πολλά για να βοηθήσει τους πρόσφυγες. Ιδιο είναι και το κλίμα στα μέσα ενημέρωσης. Η «κίτρινη» Bild κάνει κανονικό ακτιβισμό υπέρ των δικαιωμάτων των προσφύγων και προειδοποιεί ότι δεν πρέπει να στιγματιστούν οι μετανάστες για τις επιθέσεις.

Η καγκελάριος – σημειώνει και πάλι ο Ντάμιεν ΜακΓκίνες – ασκεί ένα κάπως παλιομοδίτικο στυλ πολιτικής: στην εποχή των δημοψηφισμάτων και των social media λέει στους πολίτες «εμπιστευτείτε μας, εμείς ξέρουμε καλύτερα». Κι όπως φαίνεται οι Γερμανοί εμπιστεύονται το άτρωτο καρτούν τους.