Η επιστήμη περιγράφει τη μετακίνηση τεκτονικών πλακών ως το μέσο που διεγείρει τη σεισμική δραστηριότητα. Ισχύει σε όλο τον πλανήτη, εκτός από την πατρίδα μας. Στην Ελλάδα υπάρχουν και άλλοι δύο λόγοι που προκαλούν σεισμούς. Οι μεγάλες αθλητικές επιτυχίες, και οι ενθουσιώδεις προεκλογικές συγκεντρώσεις μεγάλων πολιτικών ανδρών. Δεν ξέρω τι ομάδα είναι ο Χρήστος Σπίρτζης, αλλά συγκεντρώσεις έχει κάνει. Συνεπώς διατηρεί πλήρη αντίληψη της εθνικής σεισμικής ιδιαιτερότητας.
To υπουργείο Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων αποφάσισε να ιδρύσει πρόσωπο δημοσίου δικαίου με την ονομασία «Εθνικός Ερευνητικός Φορέας Αντισεισμικών Κανονισμών Προδιαγραφών Κατασκευών και Σεισμικής Τεχνολογίας.» Δεν μπορείτε να το αποστηθίσετε, αλλά είμαι βέβαιος πως κατανοείτε το αντικείμενο του φορέα. Δεν ξέρω αν θα κατανοήσετε και τον λόγο ύπαρξης του. Τι ακριβώς θα κάνει; Δεν έχουμε, άραγε, μηχανισμούς αντισεισμικής πολιτικής και έρευνας; Ομως, μισό λεπτό. Πριν δούμε το αντικείμενο, ας εντοπίσουμε την έδρα του φορέα.
Ο φορέας μας θα δημιουργηθεί στην όμορφη Κεφαλλονιά. Λογικό, θα πείτε. Εκεί έχει σεισμούς. Αν θες να κάνεις φορέα για τα ροδάκινα, θα τον κάνεις στη Βέροια. Ναι, αλλά δεν έχει και τίποτα άλλο σχετικό, θα ισχυριστεί ο συνήγορος της λογικής. Ε, και; Ευκαιρία να δημιουργηθεί. Και όλοι γνωρίζουμε τι συμβαίνει στην Ελλάδα όταν συστήνεται ένας καινούργιος φορέας. Αν ο Θεός ήταν Ελληνας, πριν από τη Δημιουργία θα έφτιαχνε τον άνθρωπο, ώστε να κάνει προσλήψεις. Εδώ είναι θεμιτό κάποιος να παρατηρήσει ότι δεν είναι δυνατόν να βάλουμε και την αντισεισμική προστασία κάτω από τους περιορισμούς που θέτουν τα Μνημόνια και οι τοκογλύφοι. Δεν φτάνει που θα μας πάρουν το σπίτι, θα το αφήσουμε να πέσει και να μας πλακώσει; Καμία αντίρρηση. Απλώς η χώρα μας ήδη διαθέτει φορείς, υποδομές και μηχανισμούς αντισεισμικής έρευνας. Και αυτό που φτιάχνει ο Σπίρτζης στην Κεφαλλονιά δεν δείχνει τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από ένα ωραίο ρουσφέτι.
Είναι δυνατόν να ιδρύεται φορέας αντισεισμικών κανονισμών και να μην έχουν ακούσει τίποτα οι άνθρωποι που εργάζονται για αυτόν τον σκοπό; Γίνεται να ιδρύεις φορέα αφού έχεις ήδη συγχωνεύσει τους υφιστάμενους;
Στα σοβαρά τώρα. Στην Ελλάδα λειτουργούν δύο φορείς για τον σεισμικό κίνδυνο και την αντιμετώπιση του. Ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας με έδρα την Αθήνα και το Ινστιτούτο Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών στη Θεσσαλονίκη. Στο πλαίσιο των μνημονιακών προσαρμογών ο Οργανισμός απορρόφησε το Ινστιτούτο. Τώρα προσέξτε μία λεπτομέρεια. Ο Χρήστος Σπίρτζης ιδρύει (στα δελτία Τύπου του υπουργείου του, όλα αποδίδονται προσωπικά στον ίδιο) τον Εθνικό Ερευνητικό Φορέα Αντισεισμικών Κανονισμών Προδιαγραφών Κατασκευών και Σεισμικής Τεχνολογίας. Από την ονομασία μπορούμε να έχουμε αντίληψη του αντικειμένου. Δείτε, όμως, τι κάνει και ο ΟΑΣΠ, βάσει του ιδρυτικού ΦΕΚ: «Σκοπός του ΟΑΣΠ είναι η επεξεργασία και ο σχεδιασμός της αντισεισμικής πολιτικής της χώρας -στo πλαίσιo των κυβερνητικών κατευθύνσεων- καθώς και ο συντονισμός των ενεργειών δημοσίου και ιδιωτικού δυναμικού για την εφαρμογή της πολιτικής αυτής» Χμ, ίσως να μην καλύπτει το κομμάτι της έρευνας και της τεχνολογίας. Ας δούμε τι κάνει το ΙΤΣΑK: «Οι στόχοι του ΙΤΣΑΚ αναφέρονται στην εφαρμοσμένη έρευνα, στην τεκμηρίωση και στην ανάπτυξη τεχνογνωσίας – τεχνολογίας στο χώρο της Αντισεισμικής Μηχανικής και της Τεχνικής Σεισμολογίας». Δηλαδή, συγγνώμη, τι παραπάνω θα κάνουν στην Κεφαλλονιά εκτός από το να… φέρουν την ανάπτυξη;
Είπα, λοιπόν, να ρωτήσω για τη σκοπιμότητα ίδρυσης του φορέα. Μίλησα με θεσμικούς παράγοντες της αντισεισμικής πολιτικής. Δεν είχαν ιδέα, εμένα ρωτούσαν. Μου φάνηκε εξωφρενικό. Είναι δυνατόν να ιδρύεται φορέας αντισεισμικών κανονισμών και να μην έχουν ακούσει τίποτα οι άνθρωποι που εργάζονται για αυτόν τον σκοπό; Γίνεται να ιδρύεις φορέα αφού έχεις συγχωνεύσει τους υφιστάμενους; Τηλεφώνησα στο υπουργείο Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων. «Στην πραγματικότητα πρόκειται για έναν επαναπροσδιορισμό, μία επέκταση και μία ανακατεύθυνση δράσεων του ΙΤΣΑK που έχει υποστεί περικοπές κονδυλίων, άρα και δράσεων. Η ίδρυση του φορέα οδηγεί σε αναβάθμιση της αντισεισμικής έρευνας. Θα υπάρξει, φυσικά, διοίκηση του νέου φορέα, αλλά μιλάμε μόνο για δύο-τρία άτομα, δεν πρόκειται να υπάρξει άλλη οικονομική επιβάρυνση.» Πάλι έμεινα με απορίες. Πώς θα αναβαθμιστεί η έρευνα αφού δεν υπάρχουν κονδύλια; Και τι θα κάνουν τα «δύο-τρία άτομα» στην Κεφαλονιά; Γιατί να μην ενισχυθεί, απλώς, το ΙΤΣΑK; «Ε, η επιλογή της Κεφαλονιάς περιέχει και ένα συμβολισμό, είναι μία περιοχή με έντονη σεισμική δράση…»
Κατέφυγα πάλι σε ανθρώπους που ξέρουν το αντικείμενο. Αδυνατούν να κατανοήσουν τι βρίσκεται πίσω από την απόφαση του υπουργού. Επιστημονικά, δεν εξηγείται. Διοικητικά, δεν στέκει. Διότι όλα όσα σχεδιάζει το υπουργείο προσκρούουν σε μία μεγάλη αντίφαση: αν η χώρα διαθέτει κονδύλια για την αντισεισμική έρευνα, μπορεί να διευρύνει το αντικείμενο των υφιστάμενων οργανισμών. Είναι σκανδαλωδώς απλό. Υπάρχει μόνο μία περίπτωση το Εθνικό Ερευνητικό Φορέα Αντισεισμικών Κανονισμών Προδιαγραφών Κατασκευών και Σεισμικής Τεχνολογίας να αξίζει τα λεφτά του. Αν ασχοληθεί με τις κατασκευές που κινδυνεύουν από κεφάλια που χτυπάνε σε τοίχους.