Κάθε σπουδαίος αθλητής που σέβεται τον εαυτό του, διαθέτει λογαριασμό σε τουλάχιστον ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Εκατομμύρια θαυμαστές του απ’ όλο τον κόσμο τον ακολουθούν στα μονοπάτια του Διαδικτύου.
Χωρίς -οι περισσότεροι- να υποψιάζονται οτι μια φωτογραφία του στο instagram, ένα ποστάρισμά του στο facebook ή ένα «τιτίβισμά» του στο twitter μπορεί να μην είναι τόσο… αθώα. Επειδή, πίσω από αυτή τη φαινομενικά ρομαντική σχέση των σπορ με τα social media κρύβεται το συμφέρον: μια φάμπρικα εκατομμυρίων.
Ο Κριστιάνο Ρονάλντο, ο Μέσι, ο ΛεΜπρον Τζέιμς, ο Ρότζερ Φέντερερ ή ο Ράφα Ναδάλ, συχνά ποζάρουν για μια φωτογραφία από την καθημερινότητά τους -στο σπίτι, στην προπόνηση ή στα αποδυτήρια, έπειτα από έναν αγώνα- την οποία, κατόπιν, «ανεβάζουν» στο facebook, στο twitter ή στο instagram. Πολλές φορές διαφημίζουν κάποιο προϊόν. Βεβαίως, πληρώνονται αδρά γι’ αυτό. Αλλά, ακόμη κι αν δεν το κάνουν τόσο απροκάλυπτα, μια τέτοια κίνηση (που ενθουσιάζει τους e-οπαδούς τους) φουσκώνει τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς. Είναι μέρος της δουλειάς τους. Αν και κερδίζουν εκατομμύρια από τις επιτυχίες τους στους αγώνες, θέλουν κι άλλα. Ποτέ τα χρήματα δεν είναι αρκετά.
Σύμφωνα με την Hookit, η οποία μετρά την εμπορική αξία που έχουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι αθλητές, κάθε «τιτίβισμα» του Κριστιάνο Ρονάλντο στο twitter, του αποφέρει περίπου 260.000 ευρώ. Αναφέρουμε το παράδειγμα του πορτογάλου σούπερ σταρ της Ρεάλ, επειδή αυτός είναι ο πρωταθλητής στο γήπεδο των social media. Μακράν. Τον περασμένο Φεβρουάριο ο «CR7» έγινε ο πρώτος αθλητής -όλων των σπορ- που ξεπέρασε τα 200 εκατομμύρια «ακόλουθους» στους λογαριασμούς του στο Ιντερνετ. Περισσότερους από όσους έχουν ο Μάικλ Τζόρνταν, ο Στέφεν Κάρι, ο ΛεΜπρόν Τζέιμς, ο Κόμπι Μπράιαντ και ο Κέβιν Ντουράντ μαζί. Στο instagram το «cristiano» έχει 49,7 εκατομμύρια οπαδούς, το «@Cristiano» στο twitter 40,7 εκατ. και το «www.facebook.com/cristiano» 109.668.354 likes. Κατά μέσο όρο, ο Ρονάλντο αποκτά καθημερινά 135.000 νέους «φίλους». Μέσα στο 2015 προστέθηκαν στους… πιστούς του 42 εκατομμύρια άνθρωποι.
Ο Λιονέλ Μέσι έρχεται δεύτερος, με 122 εκατομμύρια «ακόλουθους» συνολικά. Αν και δεν διαθέτει προσωπικό λογαριασμό στο twitter, ο ιστότοπος της εταιρίας αθλητικών ειδών που τον ντύνει (@TeamMessi) μετράει σχεδόν δυο εκατομμύρια «φίλους».
Tα έσοδα των πλουσιότερων αθλητών από χορηγίες συμβαδίζουν, εν πολλοίς, με τον αριθμό των «φαν» που τους ακολουθούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Την πρώτη δεκάδα των πιο αναγνωρίσιμων αθλητών παγκοσμίως συμπληρώνουν οι ΛεΜπρόν Τζέιμς, Νεϊμάρ, Ρότζερ Φέντερερ, Κέβιν Ντουράντ, Τάιγκερ Γουντς (ο πιο ακριβοπληρωμένος γκόλφερ), Βιράτ Κόχλι (ινδός παίκτης του κρίκετ), Χάμες Ροδρίγκες και Ράφα Ναδάλ. Αυτό προκύπτει από έρευνα του ESPN, η οποία -χρησιμοποιώντας έναν αλγόριθμο και λαμβάνοντας υπόψη ετήσιες αποδοχές, συμβόλαια με χορηγούς, αλλά και το «γκελ» που κάνουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης- ανέδειξε τους 100 διασημότερους αθλητές στον κόσμο. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι από την πρώτη δεκάδα απουσιάζει ο Στέφεν Κάρι, ο απόλυτος σταρ -σήμερα- στο ΝΒΑ.
Στο top 20 των αθλητών με τη μεγαλύτερη δημοφιλία στα social media υπάρχει μόνο μια γυναίκα. Μπορείτε να μαντέψετε, ποια; Η Μαρία Σαράποβα. Στο νούμερο 16 της λίστας, με περίπου 13,9 εκατομμύρια «φίλους» στο facebook και 1,14 εκατ. «ακόλουθους» στο twitter. Ψηλά στον κατάλογο, σε ό,τι αφορά το facebook, φιγουράρουν ο Μάικλ Τζόρνταν, ο Ντέιβιντ Μπέκαμ, ο Ροναλντίνιο, ο Αντρές Ινιέστα, ο Μεσούτ Εζίλ, ο Γιουσέιν Μπολτ και ο Ζεράρ Πικέ.
Αν μελετήσει κάποιος προσεκτικά τις σχετικές έρευνες, θα διαπιστώσει το αναμενόμενο: τα έσοδα των πλουσιότερων αθλητών από χορηγίες συμβαδίζουν, εν πολλοίς, με τον αριθμό των «φαν» που τους ακολουθούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αν και όχι σε απόλυτη αντιστοιχία. Για παράδειγμα, ο πιο καλοπληρωμένος (από τους χορηγούς) είναι ο διάσημος τενίστας Ρότζερ Φέντερερ -με 58 εκατ. δολάρια στο σύνολο, σύμφωνα με το ESPN- και όχι ο Κριστιάνο Ρονάλντο (27 εκατ. δολάρια) με τους σχεδόν δεκαπλάσιους «ακόλουθους». Το ποδόσφαιρο είναι το πιο δημοφιλές σπορ -με διαφορά- όμως οι top τενίστες εξαργυρώνουν καλύτερα την αναγνωρισιμότητά τους.
Εδώ υπάρχει ένα παράδοξο: τόσο στο facebook όσο και στο twitter, έχουν τεθεί κανόνες που απαγορεύουν την τοποθέτηση προϊόντων στις αναρτήσεις. Αλλά υπάρχει και η εξήγησή του: στις περιπτώσεις των σελέμπριτι, οι υπεύθυνοι κάνουν τα στραβά μάτια. Προφανώς, επειδή το twitter έχει μεγαλύτερη ανάγκη τον Κριστιάνο Ρονάλντο από ό,τι εκείνος το twitter. Ετσι, οι κανονισμοί εφαρμόζονται μόνον όπου μπορεί να υπάρξει πραγματικό πρόβλημα. Στη διάρκεια ενός Μουντιάλ, για παράδειγμα, όταν κάποιος ποδοσφαιριστής διαφημίζει προϊόν ανταγωνιστικό προς τους χορηγούς της FIFA.
Η στενή σχέση των σπορ -ιδίως του ποδοσφαίρου- με τα social media είναι μια πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί από τις τεχνολογικές δυνατότητες της εποχής μας
Τον θησαυρό των νέων Μέσων δεν τον έχουν ανακαλύψει μόνον οι αθλητές, αλλά και οι σύλλογοι. Είναι ένα γήπεδο στο οποίο τούς δίνεται η δυνατότητα να… παίξουν μεγάλη μπάλα, σε ό,τι αφορά την προβολή τους και -κυρίως- την επαφή τους με εκατομμύρια θαυμαστές, των ομάδων ή κάποιων συγκεκριμένων αθλητών τους, σε κάθε γωνιά του κόσμου. Οι αριθμοί των «πιστών» των ομάδων στα social media επηρεάζουν ευθέως την εμπορική τους δραστηριότητα – και τα έσοδά τους.
Σύμφωνα με το Forbes, η ανταπόκριση που συναντά στα social media ο συγκεκριμένος σύλλογος, είναι ένα αντικειμενικά μετρήσιμο δείγμα του πόσο «μετράει» το προϊόν του στο διεθνές κοινό. Περιέργως, εννέα στις δέκα ομάδες που… τα σπάνε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι ποδοσφαιρικές. Μοναδική εξαίρεση αποτελούν οι Λος Αντζελες Λέικερς (ΝΒΑ), με 25 εκατομμύρια διαδικτυακούς οπαδούς. Και είναι παράδοξο, επειδή οι αμερικανικοί σύλλογοι -δηλαδή το ΝΒΑ, το NFL κ.λπ.- θα έπρεπε να είναι πολύ μπροστά σε αυτόν τον τομέα. Αλλά δεν είναι.
Στην κορυφή της σχετικής λίστας φιγουράρει η Μπαρτσελόνα, με 101 εκατομμύρια e-οπαδούς. Δεύτερη είναι η Ρεάλ, με 99,9 εκατ., και τρίτη η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, με μόλις 27 εκατομμύρια. Παρά το γεγονός οτι, σύμφωνα με το Football Money League της Deloitte, η ομάδα με τους περισσότερους υποστηρικτές παγκοσμίως είναι η Γιουνάιτεντ (και την ακολουθούν, κατά σειράν, η Λίβερπουλ, η Ρεάλ Μαδρίτης, η Τσέλσι και η Μπαρτσελόνα).
Πώς επενδύουν, οι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι, στα νέα Μέσα; Πρώτα απ’ όλα, ενημερώνουν -ακόμη και τους δημοσιογράφους- για τις εξελίξεις που τις αφορούν μέσω των λογαριασμών τους στο facebook και στο twitter (κυρίως). Ετσι, η είδηση εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο, πολύ πέρα από την εμβέλεια των εγχώριων media. Είναι χαρακτηριστικό, πως οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης των συλλόγων δημοσιεύουν τις ενδεκάδες των ομάδων τους, πριν από τους αγώνες, αρκετή ώρα προτού τις «ανεβάσει» κάποιο αθλητικό σάιτ.
Επιπλέον, «στήνουν» live chat ή αφιερωματικές συζητήσεις για θέματα που αφορούν τον σύλλογο, ηλεκτρονικές συνομιλίες στις οποίες οι οπαδοί ερωτούν και οι ποδοσφαιριστές απαντούν σε πραγματικό χρόνο (ακόμη κι αν οι παίκτες δεν έχουν ιδέα οτι συμβαίνει αυτό…), και «ανεβάζουν» μίνι εκπομπές ντυμένες με εικόνα από την ιστορία τους. Ενα τέτοιο «κανάλι» λειτουργεί η Αρσεναλ, έστω ανεπισήμως. Από τους οπαδούς της, για τους οπαδούς της.
Ο σκοπός είναι προφανής. Με αυτούς τους τρόπους, μια αγγλική ομάδα -για παράδειγμα- μπορεί να προσεγγίσει εκατομμύρια οπαδών της στην Ασία, οι οποίοι θα πληρώσουν για να αγοράσουν τη φανέλα της. Αλλά, ακόμη κι αν δεν πληρώσουν, αυτό το κοινό προσμετράται στο target group των χορηγών του συλλόγου. Γνωρίζοντας οτι τα μηνύματά τους φτάνουν σε πολύ μεγαλύτερο πλήθος από το άθροισμα των θεατών και των τηλεθεατών ενός αγώνα, οι εταιρείες πληρώνουν περισσότερα – και πιο πρόθυμα.
Ετσι κι αλλιώς, η στενή σχέση των σπορ -ιδίως του ποδοσφαίρου- με τα social media είναι μια πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί από τις τεχνολογικές δυνατότητες της εποχής μας. Η διαδραστικότητα είναι -πια- αναπόσπαστο κομμάτι του αθλητικού θεάματος. Οι φίλαθλοι θα μοιραστούν την άποψή τους, θα ποστάρουν φωτογραφίες ή videos, θα ανταλλάξουν πειράγματα, θα κάνουν την πλάκα τους. Θα εκφραστούν με πολλούς και διάφορους τρόπους. Την ημέρα του τελικού του Champions League, τα posts στο facebook ήταν 78 εκατομμύρια και στο twitter 16 εκατομμύρια. Ο ιστότοπος της UEFA δέχτηκε δυόμισι εκατομμύρια «χτυπήματα». Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της MasterCard (Social Fanalytics), περίπου το 70% των οπαδών θέλουν να έχουν τη δυνατότητα να «ανεβάζουν» κάποιο σχόλιο, μια φωτογραφία ή ένα video από το παιχνίδι που παρακολουθούν.
Για τα έσοδα των κορυφαίων συλλόγων και αθλητών, το «παιχνίδι» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι το μέλλον. Δεν είναι κακό. Αρκεί οι «ακόλουθοί» τους να γνωρίζουν οτι η αγάπη τους εξαργυρώνεται με μπόλικο χρήμα.