Κρίμα, να μην υπάρχει ισοπαλία. Να μην μπορούν, δυο ομάδες που μας χάρισαν τον ωραιότερο Τελικό στα χρονικά της Euroleague -απ’ αυτούς που σε κάνουν να ερωτεύεσαι το μπάσκετ-, να πάρουν από μισό Κύπελλο. Να πρέπει, έπειτα από μια τέτοια λυσσαλέα μάχη αυταπάρνησης, κάποια από τις δυο να επιστρέψει στην πατρίδα της με την πικρή επίγευση της ήττας.
Από την άλλη, κρίμα θα ήταν -για την ΤΣΣΚΑ Μόσχας- να φύγει από το Βερολίνο με… μισό χαμόγελο. Ηταν καλύτερη, στο μεγαλύτερο διάστημα του αγώνα αλλά και στη διάρκεια ολόκληρης της σεζόν, και κατάφερε να νικήσει (101-96 στην παράταση), εκτός από τη Φενέρμπαχτσε, την «κατάρα» που την καταδίωκε στα τέσσερα τελευταία Φάιναλ Φορ. Η «ρωσική αρκούδα» αναστήθηκε και επέστρεψε στην κορυφή της Ευρώπης για πρώτη φορά μετά το 2008, κι αυτό το οφείλει -εν πολλοίς- στον Δημήτρη Ιτούδη. Ηδη ο Αντρέι Βατούτιν, ο «ισχυρός άνδρας» της ΤΣΣΚΑ, του ετοιμάζει νέο συμβόλαιο για να τον κρατήσει στη Μόσχα.
Μόλις πριν από τρία χρόνια, αν υπολογίσουμε και το χρονικό διάστημα της… αγρανάπαυσής του (2012-2013), ο Ιτούδης ήταν ένας απλός βοηθός προπονητή. Εστω, συνεργάτης. Εστω, του καλύτερου: του Ζέλικο Ομπράντοβιτς. Την πρώτη του δουλειά ως πρώτος κόουτς την πήρε μόλις τον Ιούλιο του 2013, στην τουρκική Μπάνβιτ. Πριν καν συμπληρωθούν τρία χρόνια, ατενίζει το ευρωπαϊκό μπάσκετ από την κορυφή του. Εγινε ο δεύτερος έλληνας προπονητής -μετά τον Γιώργο Μπαρτζώκα το 2013 με τον Ολυμπιακό στο Λονδίνο- που κατέκτησε την Κούπα, και ο πρώτος που το κατόρθωσε με ξένη ομάδα. Η εκτόξευση του 46χρονου τεχνικού θυμίζει έντονα την αντίστοιχη του μέντορά του στην αρχή της δικής του καριέρας. Οπως και η ομάδα του -το βράδυ της Κυριακής- θύμισε, για ένα εικοσάλεπτο, τον «δικό τους» Παναθηναϊκό στον Τελικό του 2009, στην ίδια πόλη.
Εκτός από εκείνη την Ευρωλίγκα, ο Ιτούδης κέρδισε άλλες τέσσερις (2000, 2002, 2007, 2011) στο πλευρό του Ομπράντοβιτς, διδασκόμενος τα μυστικά του μπάσκετ. Χθες, απέδειξε οτι ήταν ο πιο καλός ο μαθητής του. Ο έκτος ευρωπαϊκός του τίτλος είναι κατά-δικός του. Εστω κι αν στο τέλος του αγώνα παραδέχτηκε, προς τιμήν του, πόσα πολλά οφείλει στον «Ζοτς», ο οποίος -με τη σειρά του- υποκλίθηκε στον «μικρό του αδελφό».
Πέρα από συλλογικές προτιμήσεις, η ΤΣΣΚΑ Μόσχας είναι ο μεγαλύτερος σύλλογος στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ: επτά τρόπαια με αυτό της Κυριακής, 13 τελικοί, αδιάκοπη παρουσία στα Φάιναλ Φορ τα τελευταία 15 χρόνια, με εξαίρεση μία σεζόν ανασυγκρότησης, και αρκετές δεκαετίες στο προσκήνιο, με γενναιόδωρες επενδύσεις σε μπασκετμπολίστες και προπονητές παγκόσμιας κλάσης. Το ερώτημα, εύλογο: μια τέτοια ομάδα, με το μεγαλύτερο μπάτζετ απ’ όλες (37 εκατομμύρια ευρώ), δεν μπορούσε να πάρει την κούπα με οποιονδήποτε άλλον προπονητή; Η σύντομη απάτηση είναι οτι η ΤΣΣΚΑ ήταν η ακριβότερη ομάδα και το 2012, το 2013, το 2014 και το 2015. Που δεν την πήρε την κούπα. Η πιο περιφραστική (απάντηση) έχει να κάνει με τις συγκεκριμένες παρεμβάσεις του έλληνα κόουτς στον «σύλλογο του στρατού».
Ο Ιτούδης, ο οποίος έμαθε από το περυσινό πάθημα, τόλμησε να χτίσει την ΤΣΣΚΑ όπως ο ίδιος την οραματίστηκε, αγνοώντας τη γνώμη του εργοδότη του. Πράγμα, βεβαίως, που θα του κόστιζε τη δουλειά του, αν οι «λεπτομέρειες» του Τελικού είχαν ευνοήσει τη Φενέρ. Επέμεινε στο ρωσικό στοιχείο, αν και επί χρόνια η ΤΣΣΚΑ αναζητούσε την ευτυχία στους ακριβοπληρωμένους μισθοφόρους που έρχονταν (και παρέρχονταν) από το εξωτερικό. Δικαιώθηκε απολύτως. Στους δύο αγώνες του Βερολίνου, για παράδειγμα, οι γηγενείς παίκτες της ΤΣΣΚΑ τού πρόσφεραν 60 πόντους.
Ο «διερμηνέας του Ομπράντοβιτς», όπως τον αποκαλούσαν -υποτιμητικά- κάποιοι στον Παναθηναϊκό, οδήγησε στη λύτρωση μια ομάδα που είχε αρχίσει να πιστεύει οτι δεν θα ξεφύγει ποτέ από την κατάρα της αιώνιας αποτυχίας
Εσωσε από του Βατούτιν τα… δόντια κάποιους που το αφεντικό του θεωρούσε «τελειωμένους». Οπως τον Μίλος Τεόντοσιτς, τη… μαύρη γάτα της ομάδας. Πέρυσι, μετά το στραπάτσο στη Μαδρίτη, ο Βατούτιν έλεγε δημοσίως οτι ο Τεόντοσιτς δεν θα κατοικεί στη Μόσχα, την επόμενη σεζόν. Μετρούσε 0/6 Φάιναλ Φορ: δυο με τον Ολυμπιακό (2009, 2010) και τέσσερα με την ΤΣΣΚΑ (2012, 2013, 2014, 2015). Ο Ιτούδης προέταξε τα στήθη του και τον κράτησε. Του έδωσε και το κουμάντο στο παρκέ, και ελευθερία κινήσεων. Μαζί με τον κορυφαίο παίκτη της Ευρώπης, τον γάλλο Νάντο Ντε Κολό, συνέθεσαν ένα ανίκητο δίδυμο. Χθες, ο Τεόντοσιτς ήταν ο πραγματικός MVP του τελικού.
Κατάφερε να μεταμορφώσει μια «άψυχη» ομάδα σε ένα σύνολο πολεμιστών. Γέμισε τους παίκτες του με αυτοπεποίθηση και «νεύρο». Η χθεσινοβραδινή παρατήρηση του Βατούτιν, οτι όλοι στον σύλλογο τον λατρεύουν (τον Ιτούδη) και τον εμπιστεύονται, ήρθε να επιβεβαιώσει τον λόγο αυτής της -ασυνήθιστης για την ΤΣΣΚΑ- αυταπάρνησης που έδειξαν οι παίκτες της στους φετινούς αγώνες: έπαιζαν (και) για τον προπονητή τους.
Σε μια ομάδα με πολλά… ψυχικά τραύματα, εξ αιτίας των αλλεπάλληλων κακοτυχιών της τα τελευταία χρόνια, ο Ιτούδης χάρισε την ηρεμία και την ψυχραιμία που διακρίνουν τον ίδιο, ως άνθρωπο. Αυτά τα χαρακτηριστικά του ξεχώριζαν και στον Παναθηναϊκό, δίπλα στον κυκλοθυμικό και υπερβολικά εκδηλωτικό Ομπράντοβιτς.
Από τον «Ζοτς» ο 46χρονος τεχνικός «έκλεψε» την τεχνογνωσία της άριστης ανάλυσης κάθε επόμενου αντιπάλου της ομάδας του, την εμμονή στη διατήρηση των σωστών αποστάσεων μεταξύ των παικτών, το λεγόμενο «spacing», και το χτίσιμο μιας επίθεσης από την άμυνα – το «transition». Αυτό ήταν κάτι πρωτόγνωρο για την ΤΣΣΚΑ με τα θηριώδη κορμιά, που έπαιζε ένα βαρετό -και εξαιρετικά προβλέψιμο- «πέντε εναντίον πέντε».
Ο δρόμος για την κατάκτηση της Ευρωλίγκας γίνεται όλο και πιο δύσβατος. Αλοίμονο σε όσους πιστέψουν ότι θα τους φτάσει μέχρι εκεί, η κεκτημένη ταχύτητα των περασμένων μεγαλείων
Ο «διερμηνέας του Ομπράντοβιτς», όπως τον αποκαλούσαν -υποτιμητικά- κάποιοι στον Παναθηναϊκό, οδήγησε στη λύτρωση μια ομάδα που είχε αρχίσει να πιστεύει οτι δεν θα ξεφύγει ποτέ από την κατάρα της αιώνιας αποτυχίας. Επειτα από τόσα εκατομμύρια ευρώ χωρίς ουσιαστικό αντίκρυσμα, η Ιστορία τής το χρωστούσε -της ΤΣΣΚΑ- αυτό το τρόπαιο. Το έχασε μέσα από τα χέρια της στο Βερολίνο το 2009, στην Κωνσταντινούπολη το 2012, στη Μαδρίτη το 2015. Πήγε να το χάσει και φέτος, ακριβώς όπως πριν από επτά χρόνια. Με προβάδισμα 20 πόντων στο ημίχρονο, είδε την… πονηρή Φενέρ του Ζέλικο να «το γυρνάει». Αλλά η ανατροπή που θα άφηνε πίσω της την πιο θεαματική απ’ όλες -του Ολυμπιακού στην Πόλη- δεν ολοκληρώθηκε. Η κραυγή του Βατούτιν στο τέλος του αγώνα, η οποία θα πρέπει να ακούστηκε μέχρι τη Μόσχα, ήταν το… soundtrack αυτού του Φάιναλ Φορ.
Ο Ιτούδης έσωσε την ΤΣΣΚΑ, όπως είχε κάνει -το 2006, στην Πράγα- ένας άλλος έλληνας, ο Θοδωρής Παπαλουκάς, όταν η ρωσική ομάδα είχε χάσει -και πάλι- τον δρόμο της. Εσωσε και την τιμή του έλληνα προπονητή, η οποία -κατά καιρούς- αμφισβητείται, κυρίως από τους ίδιους τους έλληνες που υπερεκτιμούν κάτι απίθανους -δήθεν- κόουτς με επώνυμο σε «ιτς». Γενικώς, ήταν το Φάιναλ Φορ της δικαίωσης: του Ιτούδη, του Μπαρτζώκα, του Μπουρούση, του Σλούκα.
Αλλά και της διάψευσης όσων πιστεύουν ότι οι φθηνές, πειραματικές λύσεις μπορούν διαρκώς να τους βγάζουν ασπροπρόσωπους. Η «ρωσική αρκούδα» ξύπνησε, χάρη στον Ιτούδη. Η Λοκομοτίβ Κουμπάν και η Χίμκι ξοδεύουν κάθε χρόνο όλο και περισσότερα. Η Φενέρμπαχτσε, αν και πικραμένη σήμερα, έκανε μια φοβερή υπέρβαση. Μέχρι πέρυσι απουσίαζε από τα Φάιναλ Φορ επί 15 χρόνια – και φέτος έχασε την κούπα για ένα αμυντικό ριμπάουντ. Οι Τούρκοι δεν θα το βάλουν κάτω. Θα εξακολουθήσουν να επενδύουν στον μέγα Ομπράντοβιτς, προετοιμάζοντας το έδαφος για την πρώτη τουρκική Ευρωλίγκα – και μάλιστα στην Κωνσταντινούπολη. Οι δυο ισπανίδες αριστοκράτισσες, η Ρεάλ Μαδρίτης και η Μπαρτσελόνα, θα δώσουν όσα όσα για να επιστρέψουν δριμύτερες.
Ο δρόμος για την κατάκτηση της Ευρωλίγκας γίνεται όλο και πιο δύσβατος. Αλοίμονο σε όσους πιστέψουν ότι θα τους φτάσει μέχρι εκεί, η κεκτημένη ταχύτητα των περασμένων μεγαλείων…