Την ανάγκη γενναίας αναθεώρησης του Συντάγματος από την υπάρχουσα Βουλή υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης, τονίζοντας πως πλέον οι συνθήκες έχουν ωριμάσει. Να ανοίξει από αυτήν τη Βουλή η διαδικασία της Αναθεώρησης του Συντάγματος, ζήτησε και η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Φώφη Γεννηματά.
Και οι δύο πολιτικοί αρχηγοί τοποθετήθηκαν κατά την παρουσίαση του βιβλίου του καθηγητή Ξενοφώντα Κοντιάδη και της Αλκμήνης Φωτιάδη «Είναι ανθεκτικό το Σύνταγμα και τι πρέπει ν’ αλλάξει;» που διοργάνωσε το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρυμα Θεμιστοκλή και Δημητρίου Τσάτσου, στο Ινστιτούτο Γκαίτε.
Ο πρόεδρος της ΝΔ τόνισε πως «η νέα Ελλάδα που οραματιζόμαστε χρειάζεται νέο Σύνταγμα», και πως αυτή η αναθεώρηση πρέπει να αρχίσει από την υπάρχουσα Βουλή. O κ. Μητσοτάκης κατέθεσε σειρά προτάσεων για τη δημιουργία ενός νέου Συντάγματος, τα βασικά χαρακτηρηστικά του οποίου περιέγραψε ως εξής:
- Θα διασφαλίζει την κυβερνητική θητεία με κατάργηση της δυνατότητας πολιτικών ελιγμών που κατατείνουν στην πρόωρη διάλυση της Βουλής.
- Θα αναβαθμίζει τη Βουλή απεμπλέκοντάς την από δικαστικές λειτουργίες που δεν της ανήκουν και τελικά μειώνουν το κύρος της (κατάργηση άρθρου 86 περί ευθύνης Υπουργών).
- Θα αναβαθμίζει το ρόλο του Προέδρου της Δημοκρατίας χωρίς να αλλάζει τον τρόπο εκλογής του.
- Θα είναι αναπτυξιακό με κίνητρα για την προσέλκυση επενδύσεων με ασφαλές φορολογικό και ασφαλιστικό περιβάλλον.
- Θα απομονώνει την κυβέρνηση από τη δικαστική λειτουργία, χωρίς συμμετοχή στην επιλογή δικαστών και με ενίσχυση της λειτουργικής και προσωπικής ανεξαρτησίας των δικαστών.
- Θα καταργεί το μονοπώλιο της δημόσιας Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης με ριζική τροποποίηση του άρθρου 16.
- Θα είναι ευέλικτο και θα μπορεί να αναθεωρείται με απλούστερη διαδικασία.
- Θα είναι λιτό με κατάργηση όλων των περιττών και δύστοκων διατάξεων που δεσμεύουν χωρίς να εισφέρουν στη συνταγματική αντοχή.«Χρειαζόμαστε ένα Σύνταγμα που θα διασφαλίζει την κυβερνητική θητεία. Είναι απαραίτητο στο πλαίσιο ενός κοινοβουλευτικού συστήματος να διασφαλίσουμε τη σταθερότητα των κυβερνητικών κύκλων που μπορεί να γίνουν και 5ετείς» τόνισε ο κ. Μητσοτάκης εκφράζοντας την άποψη πως η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας δεν θα πρέπει να διακόπτει τον βίο μιας κυβέρνησης ενώ δεν θα πρέπει να επιτρέπεται η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες με επίκληση προσχηματικού εθνικού θέματος.Ο πρόεδρος της ΝΔ έστειλε μήνυμα στον Πρωθυπουργό τονίζοντας πως η συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση πρέπει να ανοίξει άμεσα. «Είχα τονίσει στον Πρωθυπουργό την ανάγκη ελάχιστης συναίνεσης για να αρχίσει η διαδικασία από την υφιστάμενη βουλή. Παρά το νοσηρό κλίμα πόλωσης και όξυνσης η συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση ίσως είναι βάλσαμο στο νοσηρό κλίμα των ημερών» τόνισε χαρακτηριστικά.Σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη την κρίση των τελευταίων ετών δεν τη δημιούργησε το Σύνταγμα. «Η πολιτική θα μας βγάλει από την κρίση με τη βοήθεια ενός νέου Συντάγματος. Η σημερινή κρίση υπάρχει γιατί το πολιτικό προσωπικό δεν μπόρεσε να αναλάβει την ευθύνη του για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας και την διαπαιδαγώγησης της κοινωνίας. Το Σύνταγμα δεν μπόρεσε να λειτουργήσει ως ανάχωμα για πιέσεις προς το κράτος για προνόμια και εκδουλεύσεις» είπε ο κ. Μητσοτάκης.Νέο πολιτικό συμβόλαιο ζήτησε η Φώφη Γεννηματά«Είναι αναγκαίο ένα νέο ”πολιτικό συμβόλαιο” με σημαντικές τομές στο πολιτικό μας σύστημα, καθώς οι νέες κοινωνικές συνθήκες που διαμορφώθηκαν διεθνώς εξαιτίας της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας, οδήγησαν σε μια βαθιά πολιτική και ηθική κρίση», τόνισε η κυρία Γεννηματά, επισημαίνοντας ότι στην Ελλάδα το δημοσιονομικό αδιέξοδο δεν άργησε να μεταφερθεί στο πολιτικό πεδίο, δοκιμάζοντας τις αντοχές του σύγχρονου συνταγματικού κράτους και των θεσμών της οργανωμένης εξουσίας.Η πρόταση της προέδρου του ΠΑΣΟΚ στηρίζεται στους ακόλουθους άξονες:1) Ως προς τη μορφή του πολιτεύματος
- Απαιτείται η δημιουργία ισχυρών αντίβαρων στο πρωθυπουργοκεντρικό μοντέλο, με την παράλληλη διαφύλαξη της Προεδρευόμενης Δημοκρατίας.
- Η πρωτοκαθεδρία της κυβέρνησης στη χάραξη και υλοποίηση των δημόσιων πολιτικών δεν πρέπει να αμφισβητηθεί.
- Η αξιοποίηση της μεταπολιτευτικής εμπειρίας πρέπει να είναι δημιουργική, με την έννοια της διατήρησης του θετικού πολιτειακού κεκτημένου του 1986 και της στοχευμένης βελτίωσης της λειτουργίας των θεσμών.2) Ως προς τις αρμοδιότητες του Προέδρου της ΔημοκρατίαςΥπάρχει περιθώριο ενίσχυσης των αρμοδιοτήτων, που δεν θα συνιστούν επιστροφή στη «διαρχία» του αρχικού Συντάγματος του 1975.Ενδεικτικά, πρότεινε να θεσπιστεί η ουσιαστική εμπλοκή του Προέδρου στην διαδικασία επιλογής της ηγεσίας των Ανωτάτων Δικαστηρίων και των επικεφαλής των Ανεξάρτητων Διοικητικών Αρχών, να ενισχυθεί η αρμοδιότητά του για σύγκληση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών και η ενεργοποίηση του Προέδρου στο Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής.3) Αλλαγή του τρόπου ανάδειξης του Προέδρου της Δημοκρατίας.Η σύνδεση της εκλογής του αρχηγού του κράτους με το ενδεχόμενο διάλυσης της Βουλής αποτελεί ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα προβληματικής εφαρμογής του Συντάγματος. Η εκλογική διαδικασία υποβιβάζεται σε αντικείμενο κομματικής αντιπαράθεσης και χρησιμοποιείται για την επίτευξη πολιτικών σκοπιμοτήτων. Ενα νέο, ορθολογικό σύστημα εκλογής είναι, λοιπόν, αναγκαίο. Που αποσυνδέει τη διάλυση της Βουλής από την εκλογή του Προέδρου. 4) Πρόωρη διάλυση της Βουλής.
- Πρέπει να απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία της Βουλής, ώστε το ίδιο το Κοινοβούλιο να λειτουργεί ως θεσμικό αντίβαρο.
- Μπορούν να εξετασθούν ισχυρά αντικίνητρα για την πρόωρη διάλυση της Βουλής. Οπως ο περιορισμός της θητείας της νέας Βουλής στο υπόλοιπο της αρχικής 4ετίας. Στόχος πρέπει να είναι ο ορισμός σταθερής ημερομηνίας εκλογών.5) Αναθεώρηση του άρθρου 86 για την ποινική ευθύνη των υπουργών.Η άσκηση της ποινικής δίωξης πρέπει να παραμείνει στη Βουλή με τη συνδρομή δικαστικού οργάνου και με την κατάργηση των χρονικών ορίων της αποσβεστικής προθεσμίας.6) Απαιτούμενη πλειοψηφία για τη στελέχωση των ανεξάρτητων αρχών.Σύμφωνα με την κυρία Γεννηματά, τα 4/5 που απαιτούνται σήμερα για τη στελέχωση των Ανεξάρτητων Αρχών έχουν αποδειχθεί μεγάλο πρόβλημα στην Ελλάδα της οξείας πολιτικής κρίσης. Προτείνεται η μείωση της απαιτούμενης πλειοψηφίας στα 3/5, όχι στη Διάσκεψη των Προέδρων, αλλά στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, όπου η συμπολίτευση δεν διαθέτει ποτέ τα 3/5. 7) Θεσμική κατοχύρωση της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.Το σύγχρονο Ευρωπαϊκό Δίκαιο της Εργασίας είναι το δίκαιο των συλλογικών συμβάσεων.Η κυρία Γεννηματά επίσης πρότεινε:
- τη ριζική αλλαγή του εκλογικού νόμου.
- την κατάργηση της πολύ ενισχυμένης σήμερα αναλογικής, που έχει χάσει την αξία και την αποστολή της, σε μια εποχή ισχνών πλειοψηφιών που εκ των πραγμάτων επιβάλλουν συγκλίσεις και ευρύτερες συνεργασίες.
- την κατάργηση του απόλυτου μπόνους των 50 εδρών και την αντικατάστασή του με ένα μικρότερο, 30 εδρών, μόνο για το πρώτο κόμμα ή τον συνασπισμό κομμάτων που έχει υπερβεί το 40%: κίνητρο για κυβερνησιμότητα, αλλά και για συμμαχίες σε πολιτική και όχι καιροσκοπική βάση.
- το σπάσιμο των μεγάλων εκλογικών περιφερειών και τη διατήρηση τουλάχιστον του 3% ως πλαφόν εισόδου στη Βουλή και του σημερινού αριθμού των βουλευτών.πηγή: ΑΠΕ, Ναυτεμπορική