Ήρθαν για να μείνουν ή ήρθαν για να φύγουν; Ιδού το ερώτημα που προκύπτει από τις αντικαταστάσεις προσώπων σε διοικητικά συμβούλια πολιτιστικών φορέων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη που ανακοινώθηκαν χθες από το υπουργείο Πολιτισμού, αν αναλογιστεί κάποιος ότι υπάρχει μέλος του οποίου η θητεία λήγει σε λιγότερο από δυο μήνες.
Κι αν με την πρώτη ματιά μοιάζουν αδιάφορα τα ονόματα που ήρθαν για να αντικαταστήσουν τα μέλη που είχαν εδώ και πολύ καιρό παραιτηθεί, μια προσεκτική ματιά στην πορεία τους ίσως επιτρέψει στον αναγνώστη να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Συχνά… ευχάριστα.
«Να οργανωθούμε ρε παιδιά» στο Εθνικό Θέατρο
Ποιος είναι λοιπόν ο Παντελής Δεντάκης που αναλαμβάνει να αντικαταστήσει την Αμαλία Μουτούση στο ΔΣ του Εθνικού Θεάτρου; Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης, χαίρει εκτίμησης από τους ανθρώπους που ασχολούνται με το θέατρο. Εχει τη φήμη χαρακτήρα που αποφεύγει τις εντάσεις, γεγονός που θεωρείται ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο για την επιλογή του, καθώς είναι γνωστές σε όλους οι κόντρες που υπάρχουν ανάμεσα στον καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου και το Διοικητικό Συμβούλιο. Αν και είναι δύσκολο ένας ειρηνοποιός να φέρει την άνοιξη στο ρινγκ της Αγίου Κωνσταντίνου, αρκετοί εκτιμούν ότι η παρουσία του θα συμβάλλει στην προσπάθεια ομαλοποίησης των σχέσεων των δύο στρατοπέδων ως τις 5 Μάιου του 2018, οπότε και λήγει η θητεία του.
Αρκεί όμως ένας ηθοποιός και σκηνοθέτης με διακριτική, αλλά επιτυχημένη πορεία στον χώρο (όπως η σκηνοθεσία του «Μουνή» της Λένας Κιτσοπούλου ή η συμμετοχή του στο εγχείρημα της θεατρικής μεταφοράς της ιστορίας του θρυλικού πλοίου «Ματαρόα» στο Παρίσι) για να ξεχωρίσει και να πάρει μια θέση στο ΔΣ της πρώτης σκηνής της χώρας; Αρκεί να είναι και δημοφιλής στο ευρύ κοινό, γεγονός που επετεύχθη και μέσω τηλεοπτικής διαφήμισης κινητής τηλεφωνίας και της ατάκας που είχε γίνει σλόγκαν εκείνη την εποχή «να οργανωθούμε να κάνουμε μια ληστεία της προκοπής»; Και αρκεί να διακρίνεται για την κοινωνική του ευαισθησία, καθώς συμμετέχει ενεργά στο Θέατρο Αλληλεγγύης που δίνει δωρεάν παραστάσεις για παιδιά σε νοσοκομεία, ιδρύματα και προσφυγικούς καταυλισμούς; Ίσως.
Πάντως κάποιος που θα ήθελε να έχει κατά το δυνατόν πλήρη εικόνα των πραγμάτων θα παρατηρούσε ότι πριν από μόλις δέκα ημέρες ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έδωσε το «παρών» με τη σύζυγό του, στην παράσταση «Το Δάνειο» που συν-σκηνοθετεί ο Παντελής Δεντάκης με τον φίλα προσκείμενο στην κυβέρνηση Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο, στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Πρωθυπουργική επίσκεψη που ακολούθησε εκείνη στο θέατρο Γκλόρια και στην παράσταση «Θεέ μου τι σου κάναμε;» με τον Λάκη Λαζόπουλο.
Με το παράσημο του Μαντέλα στην ΚΣΟΤ
Ο Σωτήρης Μουσούρης τώρα, ήρθε να αντικαταστήσει την αναπληρώτρια καθηγήτρια Oικoνομικής Ιστορίας στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννα Πεπελάση, η οποία είχε παραιτηθεί από το ΔΣ της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης. Θα παραμείνει στη νέα του θέση ο κ. Μουσούρης έως τις 19 Φεβρουαρίου 2016, μέχρι δηλαδή τη λήξη της θητείας της προκατόχου του. Οικονομολόγος που έχει διατελέσει αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών – την υψηλότερη θέση που έχει πάρει ποτέ ως τώρα Έλληνας – και πρόεδρος του Ελληνο-Αφρικανικού Επιμελητηρίου Εμπορίου και Ανάπτυξης ο κ. Μουσούρης έχει κάνει σπουδές Νομικής στην Αθήνα και Διοίκησης Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.
Η πολύχρονη εμπειρία του είναι απαραίτητη σε ένα ΔΣ, δεδομένου ότι έχει μεταξύ άλλων περάσει από την ηγεσία του Οργανισμού Ανέγερσης Νέου Μουσείου Ακρόπολης και έχει διατελέσει μέλος της ιδρυτικής επιτροπής του Ανοικτού Πανεπιστημίου, φορείς που απαιτούσαν επαφή και με το εκπαιδευτικό αντικείμενο και με τη δημόσια διοίκηση. Εκτός όμως του αγώνα του κατά του Απαρντχάιντ – για τον οποίο είχε τιμηθεί και από τον Νέλσον Μαντέλα – ο 79χρονος Σωτήρης Μουσούρης διατηρεί και στενές σχέσεις με την οικογένεια Παπανδρέου, ενώ προσφάτως παρέστη ως ομιλητής και στην παρουσίαση του βιβλίου της Μαργαρίτας Παπανδρέου «Έρωτας και εξουσία».
Στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης έμαθαν τις αλλαγές από τον Τύπο
Η 29η Δεκεμβρίου πρέπει να καθιερωθεί στο υπουργείο Πολιτισμού ως «ημέρα κλεισίματος λογαριασμών με τη Θεσσαλονίκη». Δεν εξηγείται αλλιώς η σύμπτωση του να ρυθμιστούν τη συγκεκριμένη ημέρα εκκρεμότητες στους διορισμούς μελών πολιτιστικών οργανισμών της πόλης, τόσο το 2015 όσο και το 2014. Έτσι, φέτος είδαμε νέο κόσμο σε Μέγαρο Μουσικής, Κρατικό Ωδείο και Κρατική Ορχήστρα, ενώ πέρσι τέτοια μέρα είχε αλλάξει η διοίκηση της Κρατικής Ορχήστρας (και δεν μακροημέρευσε). Το πιο ενδιαφέρον όλων, είναι ότι πέρσι αυτό έγινε τη μέρα κατά την οποία η Βουλή των Ελλήνων δεν κατάφερε να εκλέξει πρόεδρο με συνέπεια την άμεση διενέργεια εκλογών.
Αλλά αυτά είναι περσινά ξινά σταφύλια, ας πάμε στα φετινά και στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, με τις φήμες περί αλλαγής προέδρου να οργιάζουν εδώ και μήνες στην πόλη. Όχι τόσο επειδή ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Οργανισμού, Αλέξανδρος Μπακατσέλος, δεν είναι άνθρωπος της συγκυβέρνησης. Ούτε επειδή η πρώτη εξαδέλφη του, Λίλα, είναι σύζυγος του Ευάγγελου Βενιζέλου: πες ότι αυτό μπορούσε να λυθεί με μια συνθήκη «cohabitation». Εξάλλου, παρά την οικονομική κρίση, το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης είναι από τους οργανισμούς οι οποίοι επιβιώνουν, έστω κι αν αυτό σημαίνει ότι έπρεπε να γίνουν εκπτώσεις, όπως παραχώρηση της αίθουσας για συναυλίες τύπου Μαρινέλλα, Γιάννης Πλούταρχος, Σταμάτης Κόκοτας. Κι ήταν γνωστό ότι ο κ. Μπακατσέλος ο οποίος, ως πρόεδρος, είχε εγκαινιάσει το Μέγαρο την Πρωτοχρονιά της νέας χιλιετίας, κρατούσε τα οικονομικά ηνία γερά.
Το πρόβλημα για τον κ. Μπακατσέλο είναι ότι δεν κράτησε γερά τα ηνία της εκδοτικής του επιχείρησης (εξέδιδε την εφημερίδα «Αγγελιοφόρος» στη Θεσσαλονίκη) και την κήρυξε σε πτώχευση. Το αποτέλεσμα ήταν να μείνουν τον Οκτώβριο άνεργοι 108 εργαζόμενοι στους οποίους οφείλονται, εκτός της αποζημίωσης, μισθοί 8 μηνών. Κι αυτό είναι πολύ βαρύ για να το σηκώσουν οι Θεσσαλονικείς.
Βεβαίως, οι διορισμοί δε γίνονται από τους Θεσσαλονικείς, αλλά από το υπουργείο Πολιτισμού, το οποίο ανακοίνωσε το μεσημέρι της Τρίτης τα μέλη του νέου Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού. Δεν ξέρω αν ο κ. Μπακατσέλος είχε ενημερωθεί σχετικά νωρίτερα, πάντως μέλος του απερχόμενου ΔΣ το έμαθε από τηλεφώνημα του Protagon. Το ίδιο συνέβη και με μέλος του νέου ΔΣ.
Για πρόεδρος του νέου ΔΣ προορίζεται ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Νικήτας Μυλόπουλος. «Να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν είμαι πρόεδρος κι ότι θα συνέλθει σε σώμα το ΔΣ και θα γίνουν αρχαιρεσίες εκλογής, έτσι;», διευκρινίζει στο Protagon. Έτσι. Ακόμη δε γνωρίζουμε πότε θα συνέλθει το ΔΣ, πάντως ο κ. Μυλόπουλος ελπίζει ότι αυτό θα γίνει σύντομα. Γέννημα θρέμμα Σαλονικιός, δεν έχει καμιά επαγγελματική σχέση με την τέχνη. «Είμαι καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, το αντικείμενό μου είναι το περιβάλλον κι η διαχείριση υδατικών συστημάτων κι είμαι φανατικός ακροατής μουσικής. Προσπαθώ, απ’ όπου μπορώ, να συμβάλλω σε μια πολιτιστική αναβάθμιση», λέει στο Protagon. Μήπως και μέλος του ΣΥΡΙΖΑ; Όχι μέλος, αλλά… «ήμουν πάντα στο χώρο της Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Ένα μικρό διάστημα στον Ρήγα, αλλά αργότερα σε αυτόν το χώρο. Είμαι και δηλώνω αριστερός». Ο κ. Μυλόπουλος υπέγραψε το καλοκαίρι κείμενο «υπέρ του ΟΧΙ της αξιοπρέπειας» στο δημοψήφισμα μαζί με άλλους πανεπιστημιακούς, ενώ έχει κατεβεί υποψήφιος με το συνδυασμό του Τάσου Κουράκη «Ριζοσπαστική Περιφερειακή Ενότητα – Μπορούμε να τους σταματήσουμε» στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010.
Επίσης, ο Νικήτας Μυλόπουλος είναι αδερφός του Γιάννη Μυλόπουλου, πρώην πρύτανη του ΑΠΘ και πρώην προέδρου της ΕΡΤ3. Ο Γιάννης Μυλόπουλος διορίστηκε προσωρινός πρόεδρος με θητεία ενός έτους τον Ιούνιο του 2015, αλλά παραιτήθηκε το Σεπτέμβριο μετά το σάλο που ξεσήκωσε άρθρο του στο οποίο τασσόταν υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ, γεγονός που κρίθηκε απαράδεκτο για πρόεδρο μέσου ενημέρωσης, έστω και κρατικού. Στην επιστολή παραίτησης κατήγγειλε «πολιτική εκμετάλλευση που επιχειρήθηκε με αφορμή τη δημοσιοποίηση των πολιτικών μου προτιμήσεων και απόψεων», γι’ αυτό «προκειμένου να μη δημιουργηθεί η παραμικρή υπόνοια για την αμερόληπτη και αντικειμενική λειτουργία της ΕΡΤ, υποβάλλω την παραίτησή μου από τη θέση του προέδρου της ΔΕ της ΕΡΤ3». Είναι πασίγνωστο στη Θεσσαλονίκη ότι ο Γιάννης Μυλόπουλος διετέλεσε στέλεχος του ΠΑΣΟΚ και υποψήφιος βουλευτής το 2004.
Η Eurovision, o Αράτα Ισοζάκι, η Βραζιλία
Ο Νικήτας Μυλόπουλος είχε μιλήσει από καιρό για το ΔΣ του Μεγάρου με τον υπουργό Αριστείδη Μπαλτά κι είχαν κάνει συζήτηση και για τα υπόλοιπα μέλη του ΔΣ. Έτσι, επιδιώχθηκε «να υπάρχουν εκπρόσωποι όλων των ιδιοτήτων που εμπλέκονται στο Μέγαρο. Ήθελα να έχουμε και εθνομουσικολόγο και μουσικούς και νομικό και θεατρολόγο, ώστε όλοι να εκπροσωπούνται».
Και έχει, όντως, απ’ όλα το νέο ΔΣ. Τη Δάφνη Τραγάκη, εθνομουσικολόγο, λέκτορα επίσης στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, η οποία έχει επιμεληθεί συλλογικούς τόμους σχετικά με το διαγωνισμό της Eurovision και την ιστορία της ελληνικής ποπ. Τη Σάσα Λαδά, ομότιμη καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής ΑΠΘ, η οποία είναι διακεκριμένη αρχιτέκτονας της Θεσσαλονίκης και, μάλιστα, το γραφείο της σχεδίασε σε συνεργασία με τον Ιάπωνα Αράτα Ισοζάκι το νέο κτίριο του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης. Το όνομα της κυρίας Λαδά περιλαμβάνεται ανάμεσα σε άλλα 299 πανεπιστημιακών οι οποίοι υπέγραψαν τον Σεπτέμβριο κείμενο υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ. Στο ίδιο κείμενο εμφανίζεται και το όνομα της Ιωάννας Ναούμ, επίκουρης καθηγήτριας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, η οποία διορίστηκε στο ΔΣ του Μεγάρου. Την παρέα των πανεπιστημιακών συμπληρώνει η καθηγήτρια του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΑΠΘ, Ιουλία Πιπινιά.
Σημαντική παρουσία θα διαθέτουν και οι μουσικοί, όλοι πολύ γνωστοί στους Θεσσαλονικείς: ο Κώστας Βόμβολος, Βολιώτης ο οποίος σπούδασε Ιατρική αλλά ακολούθησε το ταλέντο του. Πολύ σεμνή παρουσία κι εξαιρετικός καλλιτέχνης, έχει γράψει μουσική για 140 παραστάσεις, 3 ταινίες και ντοκιμαντέρ, ενώ μαζί με τη Σαβίνα Γιαννάτου ίδρυσαν το 1994 τους «Primavera en Salonico». Ο Δήμος Γκουνταρούλης, πολύ καλός τσελίστας, καθηγητής μουσικής στη Θεσσαλονίκη που έχει ζήσει πολλά χρόνια στη Βραζιλία κι έχει συνεργαστεί με τον μεγάλο Βραζιλιάνο Ismael Ivo. Ο τρίτος μουσικός είναι ο Θεσσαλονικιός Γιάννης Τσιτσελίκης, πρώτο τσέλο της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών και με σπουδαίες εμφανίσεις και συνεργασίες στο εξωτερικό.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, η ισραηλιτική κοινότητα και η ΚΟΘ
Τα άλλα μέλη του ΔΣ τα οποία δεν έχουν την παραμικρή εμφανή σχέση με την ακαδημαϊκή κοινότητα ή την τέχνη (πέραν αυτής του ακροατή) είναι ο επιχειρηματίας Ρόλλυ Γκατένιο και η δικηγόρος Ίντα Μασαράνο, και οι δυο μέλη της ισραηλιτικής κοινότητας της Θεσσαλονίκης. Μάλιστα, δεν υπάρχει και η παραμικρή (εμφανής, τουλάχιστον…) σχέση τους με το ΣΥΡΙΖΑ ή τους ΑΝΕΛ. Αντιθέτως, ο κ. Γκατένιο εμφανίζεται δημοσίως να εκφράζεται υπέρ του Κυριάκου Μητσοτάκη, καθώς ανήκει στο μεταρρυθμιστικό χώρο.
«Είναι νωρίς ακόμη για να μιλήσω για προτεραιότητες», μας λέει ο Νικήτας Μυλόπουλος. «Πρώτα θέλω να ενημερωθώ για την κατάσταση κι από κει και πέρα θα δούμε. Θεωρώ ότι το Μέγαρο θα μπορούσε να παίξει ένα ρόλο πιο παρεμβατικό στα πολιτιστικά πράγματα της πόλης. Χωρίς να θέλω να μειώσω τη συμβολή των προηγουμένων, διότι αναγνωρίζω ότι κράτησαν τα οικονομικά του Οργανισμού με αποτέλεσμα να μην έχει χρέη, ωστόσο έχω την εντύπωση ως ακροατής κι ως πολίτης αυτής της πόλης ότι οι εκδηλώσεις δεν είναι από πλευράς ποιότητας και ποσότητας εκείνες που θα μπορούσαν να έχουν γίνει, στην κατεύθυνση για την οποία φτιάχτηκε το Μέγαρο. Η Θεσσαλονίκη έχει σπουδαίους πολιτιστικούς πόρους, δεν μπορώ να καταλάβω, ας πούμε γιατί η Κρατική Ορχήστρα δεν παίζει στο Μέγαρο». Επειδή κάθε παράστασή της χρεώνεται 5.000 ευρώ και είναι χρήματα που δεν υπάρχουν και δε βγαίνουν εύκολα από τα εισιτήρια, είναι η απάντηση.
Αλλά αυτό είναι θέμα άλλου ρεπορτάζ και θα επανέλθουμε μελλοντικά για να δούμε εάν ο κ. Μυλόπουλος καταφέρει, όντως, να κάνει το Μέγαρο έδρα για την Κρατική Ορχήστρα.