Η Εϊντζελ είναι σύζυγος και μητέρα τριών παιδιών. Μένει με την οικογένειά της στο Σικάγο, σε ένα τριώροφο καλόγουστο σπίτι. Κάθε πρωί, μόλις φύγουν τα παιδιά στα σχολεία, μπαίνει στο αυτοκίνητο και ξεκινά την εξόρμησή της στις γειτονιές του Σικάγου. Μια γειτονιά κάθε μέρα. Παρκάρει το αυτοκίνητο, φοράει γάντια και μάσκα, και κατευθύνεται στους σκουπιδοτενεκέδες. Σκανάρει με το μάτι τις σακούλες στο εσωτερικό τους και ξεκινά την ανάσυρση όσων της κάνουν «κλικ». Τις ανοίγει και ψαχουλεύει το περιεχόμενο, κρατά αυτά που θέλει και επιστρέφει στον κάδο τα υπόλοιπα. Και βέβαια, τα περιγράφει όλα λεπτομερώς στην κάμερα, η οποία είναι ανοιχτή καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας.
Η Εϊντζελ είναι η τελευταία μου μανία. Παρακολουθώ στο YouΤube το κανάλι της, όπως και τα κανάλια άλλων ανθρώπων που έχουν την ίδια συνήθεια μαζί της, και κολλάω με όσα βλέπω να βγάζουν μέσα από τους κάδους. Είναι οι ρακοσυλλέκτες της νέας εποχής. Μετά-ρακοσυλλέκτες, θα μπορούσες να τους πεις. Εκείνοι, πάντως, έχουν ονομάσει τους εαυτούς τους «dumpster divers», ή με τον ακόμα πιο cool όρο «freegans». Εκείνο που τους διαφοροποιεί, είναι η φιλοσοφία τους. Δεν ψάχνουν τα σκουπίδια μόνο από ανάγκη ή από κάποιο βίτσιο. Οι «freegans» έχουν βρει μέσα στους κάδους έναν τρόπο να εκφράζουν την οικολογική τους ευαισθησία και την αντίθεσή τους στο υπέρ-καταναλωτικό σύστημα. Κάποιοι μάλιστα, έχουν στήσει μέσα στους κάδους μικρές επιχειρήσεις, καταφέρνοντας, όχι απλώς να ζουν απ’ αυτό, αλλά να ζουν και καλά.
Η Εϊντζελ από το Σικάγο έχει μαγαζί στο ebay και πουλάει ό,τι βρίσκει. Το ίδιο κάνουν κι άλλοι, συγκεντρώνουν πραμάτεια από τα σκουπίδια και την πουλούν διαδικτυακά σε όλη τα μήκη και τα πλάτη της Γης. Και πώς να μην το κάνουν; Πολλά από τα πράγματα που βρίσκουν είναι ολοκαίνουργια, με τα ταμπελάκια ακόμα πάνω τους, στα κουτιά και στις συσκευασίες τους. Και ακόμα περισσότερα έχουν αξία, την οποία οι πρώην ιδιοκτήτες τους δεν κατάφεραν ή δεν τους ενδιέφερε να εκτιμήσουν. Ο Ματ Μαλόουν, ένας απ’ τους πιο γνωστούς youtubers ρακοσυλλέκτες που μαζεύει από τα σκουπίδια κυρίως ηλεκτρικές συσκευές, εργαλεία και εξαρτήματα συσκευών, εκτιμά ότι αν άφηνε τη δουλειά του και αφοσιωνόταν σ’ αυτό, μπορεί να έβγαζε και 250.000 δολάρια ετήσιο εισόδημα.
Αν τα σκουπίδια είναι ένας καταναλωτικός δείκτης, τότε αυτή η κατηγορία βίντεο, με τους youtubers ρακοσυλλέκτες, σου δείχνει ακριβώς τις καταναλωτικές συνήθειες ενός έθνους. Οι Αμερικάνοι λοιπόν είναι τελειωμένα καταναλωτικά όντα, το βλέπεις στα σκουπίδια τους. Το τι πετούν και βρίσκουν με τη σειρά τους «freegans», δεν λέγεται. I-phones, υπολογιστές Apple, ηλεκτρονικές συσκευές όλων των ειδών, πανάκριβα ρούχα και αξεσουάρ διάσημων οίκων και τόνους καλλυντικών που δεν έχουν καν μισοτελειώσει. Και κοσμήματα, όσο απίστευτο κι αν σας φαίνεται. Κοσμήματα αξίας, με διάσημες υπογραφές, πεταμένα μαζί με χαρτιά και άδεια μπουκάλια.
«Μα, τι τους έπιασε και το πέταξαν αυτό; Γιατί;» αναρωτιέσαι κάθε τρεις και λίγο, βλέποντας να ξεπετάγονται μέσα από τις σκουπιδοσακούλες κάθε λογής πράγματα, που σου φαίνεται αδύνατον να τα πετάξει κανείς. Να όμως που κάποιοι τα πετάνε.
Το άλλο που βλέπεις χαζεύοντας τα βίντεο των ξένων youtubers ρακοσυλλεκτών: ανακύκλωση! Οι άνθρωποι εκεί ανακυκλώνουν. Οι κάδοι είναι πιο καθαροί από τα πεζοδρόμια. Και τα σκουπίδια είναι χωρισμένα επιμελώς. Σε ξεχωριστή σακούλα ρούχα, σε άλλη αντικείμενα, σε άλλη χαρτούρα και πάει λέγοντας. Αποφάγια δεν υπάρχουν εκεί όπου πετούν αντικείμενα. Ούτε ψίχουλο! Όχι σαν εμάς εδώ, που πετάμε την καρπουζόφλουδα με τα ζουμιά και τα ψαροκόκαλα στους κάδους για τα χαρτιά και τα πλαστικά.
Η οικολογική συνείδηση είναι ένα μεγάλο ζήτημα για το κίνημα των «freegans». Εν μέρει, λογικό. Ο δυτικός πολιτισμός πνίγεται στα σκουπίδια του. Αφήνουμε πίσω μας ασύλληπτους τόνους σκουπιδιών, φαγητού, ρουχισμού, ηλεκτρονικού εξοπλισμού κτλ. Οι «freegans» έχουν επιλέξει να ζουν απ’ τα σκουπίδια των άλλων, για να αξιοποιούν τα απόβλητα που στην πραγματικότητα δεν είναι απόβλητα. Είναι μεταχειρισμένα πράγματα, ή εντελώς καινούργια, που μπορούν να βρουν μια θέση σ’ ένα άλλο σπίτι, σε μια άλλη ζωή.
ΥΓ.