Τα τηλέφωνα άρχισαν να πυκνώνουν ακόμη περισσότερο μόλις (ξανα) άνοιξαν τα σχολεία. Mε την πανδημία το «personal» και δη κατ’οίκον πηγαίνει «σύννεφο». Mόνο που η επίσκεψη στο σπίτι του ασκούμενου δεν είναι πάντα μια ανέφελη εμπειρία. «Αφησε τα παπούτσια έξω, μην ακουμπάς την μπάλα του πιλάτες στους τοίχους, ξέρω ότι φοράς μάσκα αλλά σε παρακαλώ πολύ να κρατάμε τα δύο μέτρα απόσταση». «Το βλέπεις ακόμα και από την στάση του σώματος του πόσο ανοιχτός είναι ο άλλος, αν θέλει να τον αγγίζεις ή αν προτιμά μόνο λεκτικές διορθώσεις» μου αναφέρει δάσκαλος πιλάτες με μεγάλη πείρα σε μικρά και μεγάλα γυμναστήρια της Αττικής.
«Την ίδια στιγμή ρισκάρεις και εσύ, πηγαίνοντας στον χώρο του άλλου» προσθέτει. «Γιατί κάποιοι παραμένουν “χύμα”, σου ζητούν πχ να βγάλεις και εσύ τη μάσκα. Επιπλέον, ξέρεις ότι είσαι σε ένα χώρο που δεν προορίζεται ειδικά γι΄αυτόν τον σκοπό. Μπορεί ανά πάσα στιγμή να χτυπήσει το τηλέφωνο, το κουδούνι κοκ Δεν υπάρχουν οι σαφείς κανόνες του γυμναστηρίου και εξ αρχής γνωρίζεις ότι θα κάνεις “πίσω” σε αυτά που θέλεις να πετύχεις στο πρόγραμμά σου». Βιώνουμε, βλέπετε, πλέον «την εποχή του Netflix και στο fitness», όπως έγραφε προ ημερών το αμερικανικό Atlantic.
Τα γυμναστήρια ανοίγουν σε λίγες μέρες τελευταία και καταϊδρωμένα (αντί για τις 29, στις 15 Ιουνίου). Οι οδηγίες αναμένονται. Με ραντεβού; Χωρίς αποδυτήρια; Τι θα γίνει με το air condition; Πώς αποστειρώνεις κάτι που έχει μέσα τόση σωματικότητα; Με πλέξιγκλας ανάμεσα στα όργανα (όπως έκαναν στο Χονγκ Κονγκ); Πώς θα ακούσεις την οδηγία «κάτω οι ώμοι» πίσω από τη μάσκα; Και αν όλα αυτά με κάποιο τρόπο απαντηθούν, ποιος τελικά θα πάει ντάλα καλοκαίρι να κυνηγήσει ενδορφίνες σε ένα κλειστό χώρο με ιδρωμένα λίκρα μπλουζάκια;
«Δεν έχω ιδέα αν θα πάω στο γυμναστήριο, παρότι έχω και προπληρωμένη συνδρομή» μου αναφέρει 40χρονη ελεύθερη επαγγελματίας. «Η άσκηση είναι εδώ και χρόνια κομμάτι της ζωής μου, είναι η ψυχοθεραπεία μου. Αδυνατώ όμως να σκεφτώ ότι στο μέρος που πάω για να χαλαρώσω και να αποτοξινωθώ, θα είμαι στην “‘τσίτα” με τις επικίνδυνες ανάσες, τα αντισηπτικά και τα ντετόλ. Θα με πιάνει σύγκρυο κάθε φορά που θα αγγίζω το ελλειπτικό (σ.σ. μηχάνημα). Για ομαδικά, ούτε λόγος! Σκέφτομαι κάτι μαθήματα spinning που έκανα παλιά, με απίστευτο κόσμο, λαχάνιασμα, φωνές. Η COVID-19 θα κάνει πάρτυ εκεί μέσα».
Ενας κλάδος που άκμαζε (πόσοι δεν είχαμε βλαστημήσει στα χρόνια του εγχώριου κραχ, που δεν είχαμε πάρει μια πιστοποίηση γυμναστή aerial yoga;), βρέθηκε από τη μια μέρα στην άλλη σε οξεία κρίση. Ακόμα και οι μεγάλοι παίκτες (παγκοσμίως) μετρούν πληγές, ψάχνονται, παλεύουν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. «Το μοντέλο του γυμναστηρίου δοκιμάζεται σήμερα» έλεγε πρόσφατα στο Time, o Τζον Φόλεϊ, ο 49χρονος CEO της αυτοκρατορίας Peloton, με τα ακριβά στατικά ποδήλατα που δίνουν πρόσβαση σε live streaming μαθήματα (από τους λίγους βεβαίως βεβαίως που έχουν επωφεληθεί από την πανδημία, μόνο στις 25 Μαρτίου «έδωσε» 1 εκατ. workouts). «Και πιστεύω ότι αύριο θα δοκιμαστεί ακόμα περισσότερο».
Οι αψιμαχίες των fitness workers στα social media δίνουν και παίρνουν (στα χνάρια των art workers): ποιος είναι πιστοποιημένος και ποιος δεν είναι, πόσο ασφαλή είναι ή δεν είναι τα live streaming μαθήματα (γιατί αν τραυματιστείς ο γυμναστής δεν μπορεί να σου βάλει πάγο μέσα από το Zoom), η τεράστια απώλεια της φυσικής απουσίας κτλ Και βέβαια τι θα γίνει με τα δωρεάν βιντεάκια που έβγαλαν κάποιοι στη διάρκεια της καραντίνας, προκειμένου να βοηθήσουν τον καιρό της κρίσης τους πελάτες (αλλά και να μη τους χάσουν). «Νομίζω ότι το Ιντερνετ έχει δωρεάν ελληνικά fitness βίντεο για δύο χρόνια!» μου λέει μια φανατική μαθήτρια της online γυμναστικής. Η ίδια βέβαια παραδέχεται ότι στη διάρκεια του lockdown, συχνά στραβολαίμιαζε την ώρα που σηκωνόταν από το στρώμα της στο υπνοδωμάτιο να δει τι ακριβώς λέει ο «φέτες» τυπάκος μέσα από το tablet.
Η προσαρμογή στη νέα εποχή δεν ήταν για πολλούς instructors εύκολη: ατελείωτα ξενύχτια στο YouTube για να μάθεις να κάνεις editing στα videos, να μάθεις φαρσί τα «thumbnails», να μη νιώθεις εντελώς γελοίος που φωνάζεις δήθεν ενθουσιασμένος «Ελα, μεγαλύτερη ζωντάνια!», ενώ βρίσκεσαι σε μια άψυχη αίθουσα με ηχώ ή μέσα στο σπίτι σου με τη γάτα να νιαουρίζει (και το παιδί σου να παίζει Fortnite στο διπλανό δωμάτιο).
«Στα πρώτα μαθήματα Skype, είχα ιδρώσει περισσότερο από την κοπέλα που έκανε τις ασκήσεις» μου εξομολογείται πολύπειρος δάσκαλος που εργάζεται σε μικρό γυμναστήριο του κέντρου της Αθήνας, με πιστή πελατεία. Οι δε μεγάλες αλυσίδες στέλνουν ήδη εδώ και εβδομάδες live streaming μαθήματα κάθε είδους (πχ «crossfit» ή «γιόγκα για εποχές έντονου στρες»).
Οι περισσότεροι μιλούν για ένα μεγάλο ξεκαθάρισμα του χώρου (το γνωρίζουμε άλλωστε πια όλοι καλά ·από όπου περνάει ο SARS-CoV-2, δεν μένει τίποτα όρθιο). Οποιος προσαρμοστεί θα επιβιώσει. Tα μεγάλα γυμναστήρια θα δοκιμαστούν, τα «personal studios» (άλλως ειπείν «περσοναλάδικα») ενδεχομένως να «ανέβουν», το ίδιο και τα outdoors μαθήματα (πχ πιλάτες στον Eθνικό Κήπο ή στο δάσος Χαϊδαρίου) ενώ τα συνοικιακά «σιδεράδικα» θα περάσουν κρίση. Η άσκηση θα μεταφερθεί ακόμα περισσότερο online, οι τιμές θα ανέβουν ή θα πέσουν, ανάλογα. Κάποιοι προφητεύουν ότι το μέλλον ανήκει στο «hybrid training» (παλιός όρος που τώρα με την Covid-19 επιστρέφει), ήτοι ένα υβριδικό μείγμα online και ζωντανού μαθήματος.
Πολλοί διαβεβαιώνουν ότι και μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας γίνεται «δουλειά», κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για εκείνους που ασκούνται για σοβαρούς λόγους υγείας (και όχι μόνο για να φορέσουν το μπικίνι, ή μάλλον το τρικίνι αυτό το καλοκαίρι). «Είχα μια 60χρονη μαθήτρια που ερχόταν με πολλά προβλήματα, στα γόνατα, στη μέση κτλ» μου λέει ιδιοκτήτρια personal studio πιλάτες και γιόγκα στα βόρεια προάστια. Κάναμε αναγκαστικά μαθήματα online. Τής φώναζα, ήμουν killer όπως είμαι και στο ζωντανό μάθημα, έμπαινα σχεδόν μέσα στην κάμερα για να τη διορθώσω! Στο τέλος μου έλεγες κατάκοπη: “Με πέθανες με το Skype!”. Hταν βέβαια σημαντικό ότι τη γνώριζα χρόνια σαν μαθήτρια, ήξερε αυτόματα τι εννούσα όταν έλεγα πχ “οπίσθια κλήση”. Οταν δε την είδα από κοντά μετά τις virtual προπονήσεις, είχε διατηρηθεί σε εξαιρετική φυσική κατάσταση!».
Το θετικό είναι ότι με την πανδημία αφυπνίστηκε αισίως η πλαδαρή συνείδηση περί fitness (ιδιαίτερα του μεσογειακού Νότου). Η φυσική άσκηση προκρίθηκε ως ένα βασικό αντίδοτο για την κατάθλιψη της καραντίνας (κάπως έτσι προέκυψε και ο πρόσφατος.. αφορισμός της γιόγκα). Θυμίζω το βίντεο με τον ισπανό instructor σε ταράτσα της Σεβίλλης να κάνει μάθημα aerobics με τους καταπονημένους από την ξάπλα ασκούμενους να παρακολουθούν από τα μπαλκόνια.
Οι θετικές παρενέργειες αυτού αντανακλώνται και τώρα, στην φάση της αποκλιμάκωσης. «Δεν έχω ξαναδεί ποτέ τόσα ποδήλατα στους δρόμους» μου αναφέρει γυμνάστρια από μεγάλη αλυσίδα γυμναστηρίων της Αττικής. «Ούτε τόσο κόσμο να βγαίνει για περπάτημα». Τα βαράκια, οι μπάλες πιλάτες και τα λοιπά μικροόργανα πουλούν ακόμα σαν τρελά. Οι Ελληνες που αθλούνταν προ κορονοϊού, θα βρουν τον τρόπο τους. Οι δε υπόλοιποι (κυρίως το 42,9% που, σύμφωνα με τη Eurostat, θεωρούν άσκηση «το σηκώνομαι από τον καναπέ να πάρω μια μπύρα από το ψυγείο»), θα επιστρέψουν στις συνήθειές τους.
Το home fitness θα περάσει αναμφίβολα σε μια νέα εποχή. Μετά τις βιντεοκασέτες, τις γκέτες και τα λίκρα κορμάκια με τη δερμάτινη ζώνη (με την αγκράφα) των ’80ς (βλ. Τζέιν Φόντα), σειρά έχει η διαδικτυακή πλατφόρμα και το ασκησιολόγιο με τις καρέκλες του σαλονιού του 2020.
Μόνο που, επισημαίνουν όσοι γνωρίζουν, η άσκηση έχει και αυτή ανάγκη από το φυσικό της χώρο. Ολοι αυτοί οι λόγοι που σε κάνουν σήμερα να φοβάσαι να πας στο γυμναστήριο, είναι όλοι εκείνοι που σε έκαναν να πηγαίνεις στο γυμναστήριο. Είναι τα ιδρωμένα λίκρα μπλουζάκια, οι ανάσες, οι καρδιακοί παλμοί, τα πειράγματα, η επαφή. Είναι η κοινωνικοποίηση, ο καφές μετά, η πειθαρχία και η αφοσίωση στο σώμα (και το πνεύμα) για μία τουλάχιστον ώρα την ημέρα. Είναι το χιούμορ με τον δάσκαλο που μόλις ξαπλώνεις στο ματ σε ρωτάει: «Εγινε κάτι στη δουλειά; Οι ώμοι σου έχουν φτάσει στον Θεό».