Με ενδιαφέρει το μυαλό του Χρήστου Χωμενίδη. Ευφυές, τολμηρό, σκαμπρόζικο, πολυδιάστατο. Με διασκεδάζει ότι ο ίδιος έχει απόλυτη γνώση αυτών των προσόντων και δείχνει να το καμαρώνει. Αλίμονο και χαλάλι του. Με ενδιαφέρει το συγγραφικό του έργο (βραβευμένο πολλάκις) αλλά και ό,τι γράφει. Με γοητεύει ο τρόπος που αναπτύσσει την πολιτική του άποψη ιδίως στις ημέρες μας, που ήρθε καιρός για αλήθειες. Μελετάω τις λέξεις που χρησιμοποιεί και τον τρόπο που ξετυλίγει ταχυδακτυλουργικά κάθε θέμα. Εκτιμώ και κάτι άλλο. Το ότι τοποθετεί το κάθε τι σε χρονικό πλαίσιο, τροφοδοτώντας μας με χρήσιμα στοιχεία μικροϊστορίας.
Εχει μια άτιμη μπαμπεσιά η Ιστορία. Καταγράφει μόνο σημαντικά γεγονότα αποστερώντας μας όμως (και πώς αλλιώς βέβαια…) από την ατμόσφαιρα της συγκεκριμένης εποχής. Πολλές φορές σκέφτομαι ότι, το χρονογράφημα για παράδειγμα, η «ανάλαφρη» καταγραφή ή μεταφορά μιας καθημερινότητας, όπως και οι γελοιογραφίες, μπορεί να σου δώσουν πιο χρήσιμα «ιστορικά» στοιχεία. Για σκεφτείτε, πόσα να γράψει ο ιστορικός του μέλλοντος για τη διακυβέρνηση π.χ ΠΑΣΟΚ στα χρόνια του χρηματιστηρίου; Αφού όλο ήταν μια φουσκοατμόσφαιρα! Πώς ο ιστορικός να τη μεταφέρει;
Προχθές είδα μια κοινοποίηση της Τασούλας Επτακοίλη. Ενσυνείδητη δημοσιογράφος, συγγραφέας. Τελευταίο βιβλίο της το «Κέρμα στον αέρα». Ανθρωπος χαμηλών τόνων, ευγενική, διακριτική. Ηταν μια ασυνήθιστα θυμωμένη, δηκτική αναφορά εναντίον του Χρ. Χωμενίδη που αναφερόταν (κατά την κρίση της) απρεπώς στην μνήμη του μακαρίτη μουσικοσυνθέτη Θάνου Μικρούτσικου. Στα σχόλια, βέβαια, άρματα μάχης παρατάχθηκαν! Πιστολιές στο δόξα πατρί! Ελεύθεροι σκοπευτές έσκασαν από ταράτσες!
Αμέσως αναζήτησα το κείμενο του Χωμενίδη. Διάβασα σβέλτα, σε δεύτερη ανάγνωση μελέτησα με προσοχή. Ωστόσο το ίδιο εισέπραξα και στις δυο αναγνώσεις. Κλασικός Χωμενίδης. Ο Θάνος Μικρούτσικος ήταν το «σημείο» για να ξετυλίξει και πάλι την ατμόσφαιρα μιας εποχής χωρίς σκοπό να προσβάλει τη μνήμη του τεθνεώτος. Μπορούσα όμως, γνωρίζοντας και τον τρόπο γραφής της Τασούλας Επτακοίλη (μέγας καταδότης η γραφή!), να κατανοήσω το θέριεμα της ευαισθησίας της, την αντανακλαστική διάθεση της να προστατεύσει, τόσο που να μην την ενδιαφέρει να δει ανοιχτά τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Η συγκυρία. Επί της ουσίας δυο διαφορετικοί «χαρακτήρες» άπλωσαν την «πραμάτεια» τους. Θα λάτρευα να παρακολουθώ τον διαξιφισμό τους σε δυο στήλες εφημερίδας. Ετσι ώστε ο αναγνώστης να έχει «αντίδραση» στη σκέψη του, ν΄ανάβει το μυαλό του και όχι να παίρνουν φωτιά τα δάκτυλά του. Ακόμα καλύτερα, θα ονειρευόμουν τον διαξιφισμό σε ένα καφενείο. Αλλά… Αλλα ετούτα τα χρόνια.
Να σας εξομολογηθώ κάτι που συνειδητοποίησα μέσω αυτής της άτυπης -μπορεί και εν πρώτοις, μονομερούς- αψιμαχίας; Μου λείπουν οι ωραίες διαφωνίες. Μου λείπουν οι σπιρτόζικοι, οι ωραίοι, παθιασμένοι καβγάδες! Μου λείπει το «δύο»! Γιατί δύο μπορεί και να τα βρούνε. Πολύ οχλαγωγικός ο σιωπηρός κόσμος του πληκτρολογίου. Αναρθρος, άλογος, δηλητηριώδης. Βαριά η ατμόσφαιρα του δωματίου που διατίθεται για αυτόματη εκτόνωση. Ζέχνει κρατημένα. Πόσα και πόσα έχει μέσα του ο καθένας για να χύσει! Και φαντάσου!…Αν όλα αυτά χωρίς φωνή φωνένια…
Πεθύμησα. Τι επιθύμησα; Ψιλοάσχετα παραδείγματα αλλά θα σας τα αναφέρω. Να! Σε μια κοινοβουλευτική συζήτηση, ακούγοντας ο Γεώργιος Παπανδρέου μια ύβρη προς το πρόσωπό του, ρώτησε: «Ποιος το λέει αυτό;». «Εγώ», αναφώνησε ο υβριστής του περήφανος. «Τότε δεν έχει καμία σημασία» απάντησε ο Γεώργιος Παπανδρέου.
Να σας πω και ένα άλλο; Αφορά ένα αρχαίο αγγείο. (Ελπίζω ότι μεταφέρω σωστά τα ονόματα των πρωταγωνιστών γιατί τα ανασύρω από τη μνήμη μου). Ενας περίφημος αγγειοπλάστης της αρχαιότητας, νομίζω ο Επίκτητος, αντί να υπογράψει το δημιούργημά του με το όνομά του και το «εποίησεν», αποφάσισε να «παίξει» χαριτωμένα με τον ανταγωνιστή του τον Ευφρόνιο. Υπέγραψε λοιπόν με τη φράση «Ως Ευφρόνιος ουδέποτε εποίησεν». (Σε ελεύθερη μετάφραση «Το δημιούργησα όπως ο Ευφρόνιος ποτέ δεν κατόρθωσε»). Μα δεν είναι τρισχαριτωμένη η «έχθρα» τους; Προσέξτε μια λεπτομέρεια στο τελευταίο παράδειγμα… Εχθρα ίσων αναστημάτων. Αφού αποφάσισε να τον εγγράψει στην αιωνιότητα της δημιουργίας του!
Να! Κάτι τέτοια μου λείπουν! Πόσο θα είχαν ξεχειλώσει αυτά, αν είχαν ξεφύγει από τον μαγικό μινιμαλισμό ενός διαλόγου για δυο;
Υ.Γ Και σε ετούτη την καταγραφή δυο «όψεων» δυστυχώς γίναμε πολλοί… Τρέχα γύρευε τι έχει ο καθένας κρατημένο μέσα του να το ξεσπάσει! Και ο μεν Χωμενίδης συνηθισμένος, ετοιμοπόλεμος… Η Τασούλα Επτακοίλη; Τόσο ευγενική, διακριτική, χαμηλών τόνων…