To strip του Λας Βέγκας είναι ένας από τους πιο εντυπωσιακούς περιπάτους που μπορείτε να κάνετε στον πλανήτη. Διασχίζεις έναν δρόμο όπου τα πάντα είναι τεράστια και φωτισμένα, σαν ουράνια σώματα που έπεσαν στη γη και εκπέμπουν κοσμική ακτινοβολία. Αν απομονώσεις κάθε κτίριο ξεχωριστά, μπορεί και να το δεις ως αρχιτεκτονικό εξάμβλωμα. Όταν, όμως, τα βλέπεις το ένα δίπλα στο άλλο, στέκεσαι στη μοναδικότητα του συνόλου.
Ωστόσο, όπως λέει και η αμερικανική λαϊκή σοφία, οτιδήποτε συμβαίνει στο Βέγκας, πρέπει να μένει και στο Βέγκας. Και αυτό, προφανώς, δεν αφορά μόνο όσα συμβαίνουν στα δωμάτια των ξενοδοχείων. Ισως αφορά και τα ίδια τα ξενοδοχεία.
Οι δύο όμιλοι που διεκδικούν την άδεια καζίνο στο Ελληνικό, μας έδειξαν, δια σχεδίων, τις προθέσεις τους για την αρχιτεκτονική και αισθητική προσέγγιση του έργου. Ο ένας όμιλος (Μohegan Gaming) μας παρουσίασε δύο «Καρυάτιδες» που συνδέονται με μία πλατφόρμα. Ο άλλος (Hard Rock) έναν ουρανοξύστη με καμπυλότητα. Τα social media έφριξαν. Δεν ξέρουμε αν ο υπουργός Ανάπτυξης, βλέποντας τα σχέδια, επιμένει να υιοθετεί την αντιστοίχιση του Ελληνικού με τον Παρθενώνα. Μπορεί η Καρυάτιδα να ευνοεί περισσότερο τον συνειρμό του.
Ειδικός στα περί αρχιτεκτονικής δεν είμαι. Ο καθένας μπορεί να πει αν του αρέσει ή δεν του αρέσει κάτι που βλέπει, ωστόσο υπάρχουν αρμόδιοι για να κρίνουν. Επίσης δεν γνωρίζω ποιοι συμβιβασμοί καθίστανται απαραίτητοι όταν πρόκειται να εκτελεστούν έργα αντίστοιχου μεγέθους. Πιθανώς ένας ουρανοξύστης να αποτελεί αναγκαία συνθήκη και απλώς μένει να συζητήσουμε πώς θα είναι, αν, ας πούμε θα θυμίζει Καρυάτιδα ή τον Λευκό Πύργο -καλό είναι η δεύτερη εκδοχή να μείνει διαθέσιμη για αντίστοιχο σχέδιο στη Θεσσαλονίκη.
Πρόκειται, βέβαια, για ιδιωτική επένδυση. Και εδώ τίθεται το πρώτο κρίσιμο ερώτημα: μπορείς να υποχρεώσεις έναν ιδιώτη να εκτελέσει έργο με αρχιτεκτονικούς και αισθητικούς περιορισμούς που θα θέσεις εσύ; Φυσικά. Το κτίριο θα πρέπει να λάβει έγκριση από το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, εκτός και αν υιοθετηθούν τίποτα διαδικασίες fast track προς χάρη της επένδυσης -ήδη έχει αρχίσει να ακούγεται το παράδειγμα των Παριζιάνων που δεν ήθελαν τον Πύργο του Άιφελ, αλλά σήμερα κανένας δεν μπορεί να φανταστεί το Παρίσι χωρίς αυτήν την εμβληματική μεταλλική κατασκευή.
Για την κυβέρνηση το έργο του Ελληνικού συμβολίζει το γύρισμα σελίδας, το πέρασμα σε μία νέα εποχή. Συνήθως αυτοί οι συμβολισμοί επιτυγχάνονται με κάτι πιο γοητευτικό από ένα καζίνο, με ένα κτίριο ή ένα μνημείο που λειτουργεί ως διαχρονική κιβωτός έμπνευσης. Αλλά, εντάξει, είπαμε ότι όταν τα έργα είναι μεγάλα και τα λεφτά πολλά, οι συμβιβασμοί γίνονται πιο εύκολοι. Θα ήταν, όμως, πιο δόκιμο και προς το συμφέρον όλων και κυρίως του τόπου, μία κατασκευή αυτού του μεγέθους να ετίθετο κάτω από φως της πολυφωνικής παρατήρησης και του εξειδικευμένου επιστημονικού διαλόγου.
Προς Θεού, δεν λέω να μπλέξουν στην υπόθεση τοπικοί εξωραϊστικοί σύλλογοι. Όμως η συμμετοχή και η γνωμοδότηση μεγάλων αρχιτεκτονικών γραφείων της πρωτεύουσας, ενδεχομένως να μην είναι μόνο χρήσιμη, αλλά και απαραίτητη.