Απόψεις

Χερντ – Ντεπ και το κίνημα της υστερίας

Η νίκη του Τζόνι Ντεπ έχει μετατραπεί σε πεδίο έκφρασης παραλογισμού. Στο πρόσωπό του κάποιοι βλέπουν όλον τον ανδρικό πληθυσμό, καταγγέλλοντας όλον τον γυναικείο για συκοφαντίες. Γυναίκες ψεύτρες και ύπουλες και άνδρες a priori αθώοι... Τι κι αν η Δικαιοσύνη είπε την τελευταία της λέξη, ο σεξισμός εκτοξεύεται προς πάσα κατεύθυνση
Λίλα Σταμπούλογλου

Μια πολύκροτη δικαστική υπόθεση έφτασε στο τέλος της και σίγουρα δεν περιμένετε από εμένα να μάθετε τι έγινε, μιας και τη συζήτησε όλος ο πλανήτης. Η δίκη του Τζόνι Ντεπ και της Aμπερ Χερντ, δίκη της δεκαετίας όπως τη βάφτισαν, είχε καταντήσει ένα σίριαλ σε ζωντανή μετάδοση. Το οποίο θα έβαζα στοίχημα ότι κάποτε θα δούμε και σε έκδοση σειράς σε κάποια πλατφόρμα.

Η Αμπερ Χερντ έχασε, ο Τζόνι Ντεπ κέρδισε, καταφέρνοντας να πείσει τους ενόρκους ότι η πρώην γυναίκα του τον δυσφήμησε ηθελημένα, κατηγορώντας τον για ενδοοικογενειακή βία. «Πήρα τη ζωή μου πίσω», ήταν η κατακλείδα της δημόσιας δήλωσής του μετά την ανακοίνωση της απόφασης. «Νιώθω ότι οπισθοδρομούμε και ότι η απόφαση του δικαστηρίου μού αφαιρεί το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου», ήταν τα λόγια της ηττημένης Χερντ.

Γύρω από τις αναμενόμενες δηλώσεις των πρωταγωνιστών αυτής της θλιβερής ιστορίας έχει μπλεχτεί ένα γαϊτανάκι σχολιασμού που δημιουργεί βρώμικα απόνερα. Ισως πιο βρώμικα από την υπόθεση αυτή καθαυτή. Το γαϊτανάκι, βεβαίως, είχε αρχίσει να μπλέκεται και από πριν. Οι μεν έπαιρναν τη θέση του Τζόνι Ντεπ, οι δε της Αμπερ Χερντ, οι μεν τον είχαν αναγάγει σε άγιο και αυτήν σε ραδιούργα, οι δε υποστήριζαν το αντίθετο. Πάρτι σχολίων στηνόταν κάθε μέρα στα κοινωνικά δίκτυα, κάτω από αναρτήσεις για τη δίκη, και ο κοινός παρονομαστής τους θα έλεγε κανείς ότι είναι η απουσία ψυχραιμίας και αντικειμενικότητας.

Υπήρχε εξαρχής μια υστερία στον τρόπο με τον οποίο η κοινή γνώμη αντιμετώπισε την υπόθεση, καθώς την παρακολουθούσε να εκτυλίσσεται σε οθόνες και διαδικτυακούς τοίχους. Αλλά τώρα που η Δικαιοσύνη είπε την τελευταία της λέξη, η υστερία έχει κορυφωθεί, δημιουργώντας μια χειρότερη συνθήκη. Του σεξισμού προς πάσα κατεύθυνση. Ο κόσμος χωρίστηκε σε στρατόπεδα, όπως χωρίζονται τα παιδιά του δημοτικού, και φωνάζει «Αγόρια ιππότες, κορίτσια μαύρες κότες» ή «Κορίτσια ατσίδες, αγόρια κατσαρίδες».

Η νίκη του Τζόνι Ντεπ έχει μετατραπεί σε πεδίο παράλογης τοποθέτησης, όχι προϊόντος, αλλά άποψης. Στο πρόσωπό του κάποιοι βλέπουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό, καταγγέλλοντας όλο τον γυναικείο, αντίστοιχα, για συκοφαντίες. Ξαφνικά, οι γυναίκες που μιλούν για παρενόχληση και κακοποίηση είναι ψεύτρες και ύπουλες και οι άνδρες που κατηγορούνται είναι a priori αθώοι.

Η υστερία, φυσικά, λειτουργεί και αντίστροφα. Με τον ίδιο επιφανειακό τρόπο που κάποιοι αθωώνουν όλους τους άνδρες γιατί συγκρίνουν αυθαίρετα κάθε περίπτωση με αυτήν των δύο σταρ, έτσι κάποιοι άλλοι θεωρούν ότι η γυναικεία φωνή αποδυναμώθηκε. Γιατί; Γιατί σε μια δικαστική διαμάχη, δεν δικαιώθηκε η γυναίκα που κατήγγειλε κακοποίηση, αλλά ο άνδρας.

Δεν θέλω να σας σοκάρω, αλλά μπορούν να συμβούν και τα δύο. Γι’ αυτό υπάρχει η Δικαιοσύνη. Δεν λέω ότι δεν σφάλλει και αυτή ενίοτε, αλλά αλίμονο αν εξετάζαμε κάθε περίπτωση με το παραπάνω κριτήριο.

Ο κοινωνικός σχολιασμός της δικαστικής διαμάχης του Τζόνι Ντεπ και της Αμπερ Χερντ, και η μετάφραση της απόφασης του δικαστηρίου από την κοινή γνώμη, είναι η δική μας ήττα. Η ήττα της αντίληψης, η απόδειξη ότι βλέπουμε μονόφθαλμα και επικίνδυνα επιφανειακά. Η κρίση μας προκύπτει μέσα από έναν θολό φακό, ο οποίος παραμορφώνει τα δεδομένα και εκφράζεται με υστερία.

ΥΓ. Και ναι, αυτή η υστερία μπορεί να γίνει η χαρά του μισογύνη. Είναι βέβαιο ότι θα αλωνίσει επάνω της.