«Ευχηθείτε μου “καλή τύχη”». Ολο και αυξάνονται και οι εγχώριες celebrities που ζητούν να μοιραστούν με το κοινό την απόφασή τους να καταψύξουν τα ωάριά τους. Μία εξ αυτών, μάλιστα, την είδα προ καιρού να το πράττει σε lifestyle εκπομπή, πάνω από αχνιστά τηγάνια. Πάλι καλά, έχουμε ακόμη χρόνο μέχρι να φτάσουμε σε επίπεδα Κόρτνεϊ Καρντάσιαν και Εϊμι Σούμερ (με γαλάζιο σκουφί και ρόμπα νοσοκομείου η μία, επιδεικνύοντας την πρησμένη, γεμάτη μελανιές από τις ενέσεις κοιλιά της η δεύτερη).
Στις περισσότερες περιπτώσεις η εξομολόγηση γίνεται στο πλαίσιο μιας (όχι και τόσο Instragrammable, είναι η αλήθεια) γυναικείας camaraderie. Είναι το μοίρασμα μιας απόφασης πολύ προσωπικής και (όπως συχνά υπονοείται) γενναίας. Και γίνεται σε μια ατμόσφαιρα «γυναικείας ενδυνάμωσης», του τύπου «η επιστήμη μού το επιτρέπει και εγώ “σπάω” το βιολογικό ρολόι και ενεργοποιώ το Plan B».
Holidays on ice
Δεν είναι μόνο οι celebrities. Για κάποιο μυστηριώδη λόγο, παρά την επανάσταση που φέρνει (στην Ελλάδα στις αρχές της ακόμα, στο εξωτερικό ήδη σε ευρεία κλίμακα), η κατάψυξη ωαρίων εξακολουθεί να συνοδεύεται από ένα «ελαφρύ», «επιπόλαιο» μάρκετινγκ.
Θυμίζω π.χ. τα «egg freezing parties», προ ολίγων ετών, σε ξενοδοχεία του Λος Αντζελες και της Νέας Υόρκης: εκλεκτό finger food και ειδικοί που ενημέρωναν «χαλαρά» γυναίκες με υψηλά εισοδήματα και υψηλές φιλοδοξίες για τη δυνατότητά τους «να κάνουν ένα δώρο στον εαυτό τους».
Σήμερα, πάλι, όπως έγραψαν οι New York Times, έχουν κάνει την εμφάνισή τους γραφεία ταξιδίων που σου προσφέρουν ειδικά πακέτα σε πιο φθηνούς για την κατάψυξη ωαρίων προορισμούς (π.χ. Ισπανία, Μεξικό), όπου μπορείς στο ενδιάμεσο της ωοληψίας να κάνεις sightseeing, να απολαύσεις απίθανα κοκτέιλ κ.τλ.
Πάλι, δηλαδή, η ίδια λογική, «κάνε ένα δώρο στον εαυτό σου». Κάτι σαν ένα σετ της Tupperware ή μια βλεφαροπλαστική.
Να σημειώσω εδώ ότι σύμφωνα με την Grand View Search ο παγκόσμιος «τουρισμός γονιμότητας» αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα επτά χρόνια με ρυθμό της τάξεως του 30% , ενώ εκτιμάται ότι το 2030 θα έχει διογκωθεί σε μια βιομηχανία 6,2 δισ. δολαρίων.
Προσοχή στα ψιλά γράμματα
Ολο αυτό έχει, φυσικά, να κάνει με την απελευθέρωση της διαδικασίας από τους αμιγώς ιατρικούς λόγους (μέχρι πρότινος, δηλαδή, θα κατέψυχε τα ωάριά της π.χ. μια σχετικά νεαρή γυναίκα που είχε διαγνωσθεί με καρκίνο και ήθελε να διατηρήσει την αναπαραγωγική της ικανότητα μετά το πέρας της χημειοθεραπείας). Σήμερα αρκετές νέες γυναίκες επιλέγουν την κρυοσυντήρηση επειδή απλά μπορούν.
Ωστόσο, όλο το χαρωπό, lifestyle «σερβίρισμα» αυτού του νέου κύματος «social egg freezing» (δηλαδή της κατάψυξης ωαρίων για κοινωνικούς λόγους) συχνά αποκρύπτει «τις πρακτικές και ηθικές παγίδες» της διαδικασίας. Τις περιγράφει εσχάτως πολύ γλαφυρά και υπό μεγάλη συναισθηματική φόρτιση στους Financial Times η αυτοπροσδιοριζόμενη ως «non binary» άτομο Ιντια Ρος, η οποία στις αρχές του 2023, σε ηλικία 32 ετών, αποφάσισε να βάλει τα ωάριά της στον πάγο.
Το σαχλό μάρκετινγκ αποσιωπά τα συχνά δύσκολα logistics –το άρθρο της Ρος, για παράδειγμα, ξεκινάει με την ίδια να «χτυπάει», λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων, την ένεση σε τουαλέτα του αεροδρομίου του Οσλο. Το συναισθηματικό «τρενάκι του τρόμου» (αναπόφευκτο όταν μπαίνουν στο παιχνίδι οι ορμόνες). Το κόστος στη Βρετανία είναι σχεδόν εξωπραγματικό, στην Ελλάδα υπολογίζεται στα 2.000-2.500 ευρώ, συν τα ετήσια έξοδα της αποθήκευσης – έως 150-200 ευρώ).
Αποκρύπτει, ακόμα, ότι όλη η υπόθεση είναι, όπως τονίζει και η Ρος, «λαχείο». Δεν έχεις ένα έτοιμο μωρό στην κατάψυξη να σε περιμένει, όπως τείνει να πλανάται στην ατμόσφαιρα. Εχεις, απλώς, την ευκαιρία να μείνεις κάποια στιγμή έγκυος.
Αποφεύγει, επίσης, να υπογραμμίσει ότι τεράστια σημασία έχει η ηλικία στην οποία θα αποφασίσεις να «παγώσεις» ωάρια. Εδώ πρέπει να αποφύγεις κανείς τη γνωστή «ποδοσφαιρική» νοοτροπία «θα κάνουμε τα πάντα και, πού θα πάει, θα το καταφέρουμε το μωρό» (άκρως οικεία εδώ και χρόνια και στην εγχώρια «βιομηχανία» υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, με πολλά υπογόνιμα ζευγάρια να αφαιμάσσονται οικονομικά και ψυχικά).
«Η διαδικασία της κρυοσυντήρησης απευθύνεται σε ηλικίες 30-35-ετών και αφού έχουν προηγηθεί κάποιες εξετάσεις», με ενημερώνει έμπειρος γυναικολόγος. «Για εμένα, το max θα έλεγα ότι είναι περίπου τα 38 έτη. Και όμως, υπάρχουν μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες που το αποτολμούν, ενώ δεν θα έπρεπε. Και δεν είναι μόνο το έλλειμμα ενημέρωσης. Είναι και οι ίδιες οι γυναίκες που συχνά επιμένουν. Ακόμα και όταν ένας ειδικός λέει π.χ. σε μια 40χρονη ότι δεν ενδείκνυται, ότι έχει ελάχιστες πιθανότητες, εκείνη συχνά λέει: “Δεν με νοιάζει, εγώ θα ποντάρω ακόμα και στο 1%”». (συνεχίζεται)