Οταν οδηγώ, και ειδικά όταν περνάω από γειτονιές και στενούς δρόμους, δυσανασχετώ με τους πεζούς που περπατάνε στην άκρη του δρόμου, σύριζα στα παρκαρισμένα αυτοκίνητα και ενίοτε χωρίς να έχουν συναίσθηση των οχημάτων που διέρχονται από δίπλα τους. «Γιατί δεν ανεβαίνουν στο πεζοδρόμιο;», αναρωτιέμαι έξαλλη.
Ξεχνάω την περίοδο που πέρασα με μωρά και καρότσια, μια περίοδο που κυκλοφορούσα κυρίως πεζή στον κλεινόν άστυ. Εκεί την είχα ζήσει στο πετσί μου την απουσία πεζοδρομίου, κατάλληλου να περπατήσεις. Τα πεζοδρόμια της πόλης έχουν οτιδήποτε άλλο πάνω τους, εκτός από πεζούς.
Δέντρα που, για κάποιον ανεξήγητο λόγο, έχουν φυτευτεί ακριβώς στη μέση, μηχανάκια και αυτοκίνητα καβαλημένα επάνω ή μπροστά σε ράμπες, και αν βρεθείς σε σημείο με μαγαζιά εστίασης, τραπεζοκαθίσματα που σου αφήνουν μόλις λίγα εκατοστά ελεύθερης πρόσβασης. Σε όλα τα παραπάνω, να συνυπολογίσουμε το γεγονός ότι το 39% των πεζοδρομίων είναι μικρότερα του ενός μέτρου, σύμφωνα με έρευνα του ΕΜΠ.
Σε κάποιες περιοχές, το φαινόμενο τραπεζοδρόμια, όπως το έχω βαφτίσει, είναι τόσο έντονο που δεν έχεις άλλη επιλογή από το να κατέβεις τον δρόμο. Κολωνάκι, Κυψέλη, Παγκράτι, Κουκάκι, Ψυρρή, τα στενά γύρω από την Ερμού και το ιστορικό κέντρο, και πάει λέγοντας. Τα τρέντι σημεία της πόλης, τα τουριστικά, τα ανερχόμενα.
Εκεί όπου και ο κάθε πικραμένος, που το έχει άχτι να γίνει επιχειρηματίας, θέλει να ανοίξει ένα μαγαζάκι. Μπορεί να είναι μια τρύπα, αλλά δεν έχει σημασία το μέσα, έξω γίνεται η φάση. Σου λέει, θα βγάλω τραπεζάκια και σόμπες, θα βάλω και καμιά γλάστρα, και να το μαγαζάκι μου, έτοιμο.
Τις προάλλες πέρασα από ένα στενό πεζόδρομο, ακριβώς απέναντι από το μετρό Μοναστηράκι. Ενα μπαρ στη γωνία τον είχε μετατρέψει σε σκηνικό Μονμάρτρης, με φωτάκια καθ’ όλο το μήκος του στενού να κρέμονται από πάνω, γλάστρες και τραπέζια απ’ άκρη σ’ άκρη. Πάρα πολύ ωραία για να καθίσεις. Καθόλου ωραία, αν θέλεις να διασχίσεις το δρομάκι και να πας στη δουλειά σου.
Σε κάποιο σημείο του πεζοδρόμου είχε και μια είσοδο πολυκατοικίας, κατειλημμένη η μισή από συμπράγκαλα του μαγαζιού. Ξέρετε, κάτι έξτρα τραπέζια που βάζουν σαν ακουμπιστήρια για δίσκους και τασάκια. Είχαν αφήσει ένα μικρό πέρασμα για να μπαινοβγαίνουν στην πολυκατοικία, αλλά αν ήσουν άτομο με κινητικά προβλήματα ή μαμά με καροτσάκι, θα σου έπεφτε κομματάκι δύσκολο.
Εκείνους, πάλι, τους ιδιοκτήτες, τίποτα δεν τους περιορίζει όταν καταλαμβάνουν δημόσιο χώρο. Και γιατί να μην το κάνουν; Πληρώνουν κάνα πρόστιμο που να τους τσούζει; Αντιθέτως, τα πρόστιμα είναι μικρά αναλογικά με όσα η επιχείρηση κερδίζει, αν παραβιάσει τα όρια άδειάς της. Σου λέει ο ιδιοκτήτης, τακτικοί έλεγχοι δεν γίνονται από τη Δημοτική Αστυνομία. Αν με πιάσουν, θα πληρώσω. Μέχρι τότε, όμως, θα έχω βγάλει ένα σκασμό λεφτά.
Για να καταλάβουμε το μέγεθος του προβλήματος, τέσσερα στα δέκα μαγαζιά εστίασης βρέθηκαν να έχουν τραπεζοκαθίσματα πέραν του ορίου αδείας τους. Πέρσι πραγματοποιήθηκαν 5.194 έλεγχοι και διαπιστώθηκαν παραβάσεις σε περισσότερες από 2.000 περιπτώσεις. Σε ελάχιστες, ωστόσο, απομακρύνθηκαν τα τραπεζοκαθίσματα και σε ακόμα λιγότερες σφραγίστηκε η επιχείρηση. Που δεν είναι και κάτι φοβερό, εν τέλει, γιατί σε λίγες μέρες θα ανοίξει ξανά τις πόρτες της, δριμύτερη.
Γενικά, η διαδικασία επιβολής του νόμου είναι δύσκολη και χρονοβόρα, ξεκινώντας από τον αστυνομικό που πραγματοποιεί τον έλεγχο και φτάνοντας μέχρι την απομάκρυνση των τραπεζοκαθισμάτων, την εξόφληση των προστίμων αλλά και τον επανέλεγχο που θα έπρεπε να γίνεται, για να διαπιστωθεί ότι οι παραβάτες ιδιοκτήτες δεν το ξανακάνουν.
Γιατί θα το ξανακάνουν, είναι σχεδόν βέβαιο. Ενα σαββατόβραδο που το μαγαζί τους είναι τίγκα, και προκειμένου να εξυπηρετήσουν τον έξτρα κόσμο, θα στήσουν ένα ακόμα τραπεζάκι. Θα βάλουν τέσσερα άτομα, που στη συνέχεια μπορεί να γίνουν έξι. Και εσύ, ο πεζός, θα πέσεις πάνω στο εμπόδιο που σου κόβει το διάβα σου. Θα αναγκαστείς να περάσεις ανάμεσα από καρέκλες, θα κάνεις ζιγκ ζαγκ, και θα πεις και συγγνώμη. Γιατί πάτησες το παλτό μιας κυρίας που κρέμεται από την καρέκλα, ίσως.
Μας συγχωρείτε που περπατάμε στον δημόσιο χώρο και εμποδίζουμε τους πελάτες των μαγαζιών σας. Είμαστε απαράδεκτοι, αλήθεια.